Historyczna ekspozycja muzealna a historiografia – zarys problematyki
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2024.08Ključne reči
ekspozycja muzealna, historiografia, prawda historycznaApstrakt
Artykuł analizuje historyczne ekspozycje muzealne w kontekście ich naukowości i podobieństwa do profesjonalnych narracji historycznych. Autorka odrzuca tezę, że wystawy muzealne stanowią prostą popularyzację wiedzy akademickiej i proponuje spojrzenie na ekspozycje jak na twory kulturowe oferujące inne niż historiografia pisana strategie poznania historycznego. W artykule poddane są analizie konkretne przykłady zarówno tradycyjnych muzeów obiektowych, jak i nowych ekspozycji narracyjnych. Tekst nie rozstrzyga ostatecznie kwestii naukowości wystaw, ale stawia pytania, które warto zgłębić, szczególnie w sytuacji wzrastającej liczby muzeów historycznych oraz ich popularności.
Reference
A. Assmann, Między historią a pamięcią. Antologia, red. M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2013
K. Barańska, Muzeum etnograficzne. Misje, struktury, strategie, Kraków 2004
I.U. Burnham, So the Seams Don’t Show, w: Past Meets Present. Essays about Historic Interpretation and Public Audiences, red. J. Blatti, Washington (DC) 1987
Chłop-niewolnik? Szreniawskie seminaria antropologiczne, red. W. Kuligowski, Szreniawa 2023
S.H. Dudley, Museum Materialities. Object, Sense and Feeling, w: Museum Materialities. Object, Engagements, Interpretations, red. S.H. Dudley, London–New York 2010
A. Floryszczak, H. Ignatowicz, A. Jełowiecki., M. Pietrzak, Chłop-niewolnik? – przewodnik po wystawie, w: Chłop-niewolnik. Opowieść o pańszczyźnie. Katalog wystawy, red. W. Kuligowski, A. Jełowiecki, Szreniawa 2024, s. 13–20
D. Gamboni, The Destruction of Art. Iconoclasm and Vandalism since the French Revolution, London 1997
W. Gluziński, U podstaw muzeologii, Warszawa 1980
M. Gospodarczyk, Ł. Kożuchowski, Nowa ludowa historia: charakterystyka i społeczno-polityczne korzenie współczesnych narracji o historii chłopów polskich, „Studia Socjologiczne” 2021, nr 2, s. 177–198
H.S. Hein, The Museum in Transition. A Philosophical Perspective, Washington (DC) 2000
E. Hooper-Greenhill, Museums and the Interpretation of Visual Culture, London–New York 2000
M. Jaworska, Wystawa naukowa jako środek przekazu, „Muzealnictwo” 1996, nr 38
D. Jędruch, głos w dyskusji „Wystawa jako narzędzie uprawiania nauki”, w: O naukowości muzeów, red. A. Pindera, N. Słaboń, A. Saciuk-Gąsowska, Łódź 2022, s. 121–122
S. Kamiński, Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1970
G. Kavanagh, History Curatorship, Washington (DC) 1990
D. Lowenthal, The Heritage Crusade and the Spoils of History, New York 1998
S. Macdonald, Undesirable Heritage. Fascist Material Culture and Historical Consciousness in Nuremberg, „International Journal of Heritage Studies” 12, 2006, nr 1
The Next Thing Now. Designing the 21st Century Museum, D. Garfield rozmawia z R. Appelbaumem, „Museum News” I/II 1996
K. Pomian, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006
J. Remer, Ekspozycja muzealna jako wykładnia treści, w: tenże, Studia z muzealnictwa i konserwatorstwa (wybór prac), t. 1: Studia z muzealnictwa, Warszawa 1976 (Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, 41)
T. de Rosset, Muzeum jako miejsce nauki, w: O naukowości muzeów, red. A. Pindera, N. Słaboń, A. Saciuk-Gąsowska, Łodź 2022, s. 32–39
T.J. Schlereth, Colleting Ideas and Artifacts. Common Problems of History Museums and History Texts, w: Museum Studies. An Anthology of Context, red. B.M. Carbonell, Malden–Oxford–Carlton 2004
D. Seweryn-Puchalska, głos w dyskusji „Wystawa jako narzędzie uprawiania nauki”, w: O naukowości muzeów, red. A. Pindera, N. Słaboń, A. Saciuk-Gąsowska, Łódź 2022, s. 120
D. Skotarczak, Historia wizualna, Poznań 2012
M. Solarska, M. Bugajewski, Historia historiografii jako historia prawdy. Dwugłos o podstawach teoretycznych historii historiografii Jerzego Topolskiego, „Historia@Teoria” 1, 2017, nr 3, s. 123–130
R. Sulima, Kultura ludowa i polskie kompleksy, w: Czy zmierzch kultury ludowej?, red. A. Dobroński, Łomża 1997
R. Sulima, Literatura a dialog kultur, Warszawa 1982
B. Szacka, Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006
W. Szot, Ludowa historia Polski wkracza do narodowego muzeum. Przełomowa wystawa, https:// wyborcza.pl/7,75410,31047855,chlop-niewolnik-pionierska-wystawa-pod-poznaniem.html#S. MT-K.C-B.2-L.1.duzy (21 VII 2024)
J. Świecimski, Typologia muzeów i wystaw muzealnych. Założenia i system: czy i w jakim aspekcie muzea kościelne mogą być uznane za typologicznie specyficzne?, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 6, 1994, s. 81–107, https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/8558 (20 VII 2024)
J. Świecimski, Wystawy muzealne, t. 1: Studium z estetyki wystaw, Kraków 1992
P. Unger, Muzea w nauczaniu historii, Warszawa 1988
J. Wawrzyniak, Ł. Bukowiecki, Rzeczy i opowieści. Muzeum Warszawy wobec modelu muzeum narracyjnego, „Teksty Drugie” 2020, nr 4
J. Weinberg, R. Elieli, The Holocaust Museum in Washington, New York 1995
P. Witek, Metodologiczne problemy historii wizualnej, „Res Historica” 2014, nr 37, s. 157–176
W. Wrzosek, O myśleniu historycznym, Bydgoszcz 2009
G. Zalejko, Narracja historyczna jako struktura ponadzdaniowa, w: Metodologiczne problemy narracji historycznej, red. J. Pomorski, Lublin 1990
A. Ziębińska-Witek, Historia w muzeach. Studium ekspozycji Holokaustu, Lublin 2011
A. Ziębińska-Witek, Muzealizacja komunizmu w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, Lublin 2018
Downloads
Objavljeno
Kako citirati
Broj časopisa
Sekcija
Stats
Number of views and downloads: 188
Number of citations: 0
