Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

The Contemporary History of Historiography in the Face of the Challenges of the Audiovisual Culture
  • Home
  • /
  • The Contemporary History of Historiography in the Face of the Challenges of the Audiovisual Culture
  1. Home /
  2. Archives /
  3. No. 16 (2024) /
  4. Artykuły

The Contemporary History of Historiography in the Face of the Challenges of the Audiovisual Culture

Authors

  • Piotr Witek Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie https://orcid.org/0000-0001-9950-1136

DOI:

https://doi.org/10.12775/KlioPL.2024.06

Keywords

historiography, history of historiography, visual history, audiovisual history, film, media, historical thinking

Abstract

The traditional history of historiography, being a product of verbal culture, focuses mostly on researching the historical studies pursued by the universities. Beyond the area of interest, it leaves the unscientific forms of reflection on history. It also omits the functioning as part of the academy paradigms of reflection on history based on the new digital technology, which does not incorporate into the traditional historiographic research models. Nowadays the audiovisual culture makes it possible to efficiently reflect on history and past using advanced multimedia technology. Such technology is film, which has a great influence on creating historical culture. Therefore, the article formulates a thesis that one of the challenges of the contemporary history of historiography is the necessity to reflect on various practices of pursuing history as part of the audiovisual aspect of culture.

Author Biography

Piotr Witek, Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Piotr Witek – dr hab., prof. w Katedrze Humanistyki Cyfrowej i Metodologii Historii UMCS w Lublinie. Zainteresowania naukowe: metodologia i epistemologia historii, teoria i antropologia kultury, historia i teoria mediów ekranowych, zwrot audiowizualny w kulturze współczesnej, historia (audio) wizualna, rola fotografii, filmu, telewizji i nowych mediów w przedstawianiu przeszłości i refleksji historycznej oraz technonauka, technohistoria, historie niekonwencjonalne, a także historyczność współczesnej kultury, polityka historyczna. Autor dwóch monografii: Kultura, film, historia. Metodologiczne problemy doświadczenia audiowizualnego, Lublin 2005; Andrzej Wajda jako historyk. Metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016. E-mail: piotr.witek@mail.umcs.pl

References

Antropologia słowa, red. G. Godlewski, Warszawa 2004

D. Bachmann-Medick, Cultural Turnes. Nowe kierunki w naukach o kulturze, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 2012

J. Banaszkiewicz, Polskie dzieje bajeczne Mistrza Wincentego Kadłubka, Wrocław 2002

E. Domańska, Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Poznań 2006

T. Elsaesser, Kino – maszyna myślenia. Refleksje nad kinem epoki cyfrowej, wstęp i red. M. Przylipiak, Gdańsk–Sopot 2018

Encounters. Philosophy of History after Postmodernism, red. E. Domańska, London 1998

M. Ferro, Kino i historia, tłum. T. Falkowski, Warszawa 2011

A.F. Grabski, Dzieje historiografii, wprow. R. Stobiecki, Poznań 2003

A. Gwóźdź, Obrazy i rzeczy. Film między mediami, Kraków 1997

Historia wizualna. Obrazy w dyskusjach niemieckich historyków, red. M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2020

G.G. Iggers, Historiografia XX wieku, tłum. A. Gadzała, Warszawa 2010

J. Jaworek, Historia dźwiękowa jako subdyscyplina badań historycznych, Poznań 2023, mps pracy doktorskiej przyg. pod kier. prof. E. Domańskiej, Biblioteka Uniwersytecka UAM

T. Judt, T. Snyder, Rozważania o wieku XX, tłum. P. Marczewski, Poznań 2013

K. Klejsa, „A film like a thing”, czyli o tym, jak zjawiska filmopodobne utrudniają odpowiedź na pytanie „Co to jest film?”, w: Kino po kinie, red. A. Gwóźdź, Warszawa 2010, s. 33–59

P. Leavy, Metoda spotyka sztukę. Praktyki badawcze oparte na sztuce, tłum. K. Stanisz, J. Kucharska, Warszawa 2018

J. Le Goff, Historia i pamięć, tłum. A. Gronowska, P. Rodak, Warszawa 2007

N. Mirzoeff, An Introduction to Visual Culture, London–New York 2003

K. Olechnicki, Antropologia obrazu. Fotografia jako metoda, przedmiot i medium nauk społecznych, Warszawa 2003

W.J. Ong, Oralność i piśmienność. Słowo podane technologii, tłum. i red. J. Japola, Warszawa 2011

W.J. Ong, Osoba, świadomość, komunikacja. Antologia, tłum., wybór, wstęp i oprac. J. Japola, Warszawa 2009

S. Pink, Etnografia wizualna. Obrazy, media i przedstawienia w badaniach, tłum. M. Skiba, Kraków 2009

J. Pomorski, Paradygmatyczna struktura historiografii, w: Wprowadzenie do metodologii historii, red. E. Domańska, J. Pomorski, Warszawa 2022, s. 198–217

A. Radomski, Wprowadzenie do humanistyki cyfrowej, Lublin 2023

Rethinking Visual Anthropology, red. M. Banks, H. Morphy, New Haven–London 1997

R.A. Rosenstone, History on Film. Film on History, London i in. 2006

J. Ruby, Picturing Culture. Explorations of Film and Anthropology, Chicago–London 2000

M. Saryusz-Wolska, Ikony normalizacji. Kultury wizualne Niemiec 1944–1949, Warszawa 2017

S. Sikora, Film i paradoksy wizualności. Praktykowanie antropologii, Warszawa 2012

D. Skotarczak, Historia wizualna, Poznań 2013

D. Smołucha, Humanistyka cyfrowa w badaniach kulturowych. Analiza zjawiska na wybranych przykładach, Kraków 2021

R. Stobiecki, Historiografia PRL. Zamiast podręcznika, Łódź 2020

R. Stobiecki, T. Siewierski, Zamiast pamiętnika, Rozmowy o historii, rybach i nie tylko, Warszawa 2023

P. Sztompka, Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza, Warszawa 2005

R.B. Toplin, The Filmmaker as Historian, „American Historical Review” 93, 1988, s. 1225–1226

R.B. Toplin, History by Hollywood. The Use and Abuse of the American Past, Chicago 1996

C. Vandendorpe, Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury, tłum. A. Sawisz, Warszawa 2008

W. Werner, P. Witek, Metodologiczne problemy historii cyfrowej, w: Wprowadzenie do metodologii historii, red. E. Domańska, J. Pomorski, Warszawa 2022, s. 505–524

H. White, Historiografia i historiofotia, w: Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008, s. 117–127

H. White, Metahistory. The Historical Imagination in Nineteenth-Century Europe, Baltimore–London 1975

H. White, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2000

P. Witek, Andrzej Wajda jako historyk. Metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016

P. Witek, Kultura, film, historia. Metodologiczne problemy doświadczenia audiowizualnego, Lublin 2005

P. Witek, Metodologiczne problemy historii wizualnej, „Res Historica” 2014, nr 37, s. 157–176

W. Wrzosek, Historia historiografii jako dzieje myślenia historycznego, „Historia@Teoria” 1, 2017, nr 3, s. 151–157.

S. Zielinski, Archeologia mediów, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 2010

A. Ziębińska-Witek, Muzealizacja komunizmu w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, Lublin 2018

Zwroty badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczeństwo instytucjonalne, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn 2010

www.ohistorie.eu

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2025-08-26

How to Cite

1.
WITEK, Piotr. The Contemporary History of Historiography in the Face of the Challenges of the Audiovisual Culture. Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej. Online. 26 August 2025. No. 16, pp. 145-160. [Accessed 16 December 2025]. DOI 10.12775/KlioPL.2024.06.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

No. 16 (2024)

Section

Artykuły

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 204
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Tags

Search using one of provided tags:

historiography, history of historiography, visual history, audiovisual history, film, media, historical thinking
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop