Gdańska ordynacja dla fizyków miejskich z 1661 roku
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.064Słowa kluczowe
XVII w., Prusy Królewskie, ordynacje medyczne, medycyna miejska, policja medyczna (Medizinische Polizey)Abstrakt
Lekarze miejscy, zwani fizykami, pełnili w Europie nowożytnej szereg funkcji, różniący się w zależności od kraju i regionu. W dziejach medycyny gdańskiej ich rola nie jest jeszcze dokładnie opisana, ze względu na zniszczenia wojenne, które uszczupliły bazę źródłową. Artykuł prezentuje zakres praw i obowiązków fizyków gdańskich w XVII wieku w świetle nieznanego wcześniejszym badaczom źródła – ordynacji miejskiej z 1661 roku.Bibliografia
Altpreussische Biographie: Maltitz–Z, München 1967.
Bilikiewiczowa K., Collectanea ex Senatus consultis: wyciągi z uchwał Rady m. Gdańska z lat 1604–1730 zawierające materiały do dziejów medycyny, „Studia i Materiały do Dziejów Nauki Polskiej. Ser. B” 1961, z. 5, s. 3–41.
Bilikiewiczowie T. i K., Collegium Medicum w Gdańsku: pierwsza na ziemiach polskich izba lekarska, Kraków 1948.
Dann O., Topographie von Danzig, besonders in physischer und medicinischer Hinsicht, Danzig 1835.
Des Syndicus der Stadt Danzig Gottfried Lengnich Ius publium civitatis Gedanensis oder der Stadt Danzig Verfassung und Rechte: nach der Originalhandschrift des Danziger Stadtarchivs, Hg. O. Günther, Westpreussisches Geschichtsverein, Danzig 1900.
Dr. Hzg, Miscellen. 6., „Archiv für die sächsische Geschichte”, Bd. 8, 1870, s. 331–333.
Dross F., “De officiis”: Doctors’ Oaths and Appointments in Early Modern Nuremberg, w: Civic Medicine. Physician, Polity, and Pen in Early Modern Europe, eds. J.A. Mendelsohn, A. Kinzelbach, R. Schilling, London 2019, s. 110–132.
Drygas A., Aptekarstwo gdańskie 1399–1939, Wrocław 1983.
Drygas A., Kształtowanie się podstaw prawnych aptekarstwa w przekroju dziejowym: studia nad podstawowymi źródłami do dziejów farmacji europejskiej i polskiej: rozprawa habilitacyjna, vol. III: Aneksy, Dokumentacja fotograficzna, Gdańsk 1995.
Fischer-Homberger E., Medizin vor Gericht: Gerichtsmedizin von der Renaissance bis zur Aufklärung, Wien 1983.
Freytag H., Analekten zur preußischen Gelehrtengeschichte, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins” 1901, H. 43, s. 231–233.
Kinzelbach A., Negotiating on Paper. Councilors, medical Officers, and Patients in an Early Modern City, w: Civic Medicine. Physician,
Polity, and Pen in Early Modern Europe, eds. J.A. Mendelsohn, A. Kinzelbach, R. Schilling, London 2019, s. 161–180.
Moskalewicz M., Pękacka-Falkowska K., Zdrowieć, zbawiać, produkować. Przekształcenia władzy medycznej w czasach nowożytnych, „Res Publica Nova” 2013, nr 2, s. 9–10.
Murphy H., A New Order of Medicine: The Rise of Physicians in Reformation Nuremberg, Pittsburgh 2019.
Pękacka-Falkowska K., Między Gdańskiem a Toruniem: Georg Seger i anatomia, w: Historia to (nie) fraszka. Studia ofiarowane
Profesorowi Krzysztofowi Mikulskiemu w 60. rocznicę urodzin, red. A. Zielińska, M. Targowski, Toruń 2020, s. 117–182.
Pękacka-Falkowska K., Spory kompetencyjne między łaziebnikami i chirurgami toruńskimi w XVIII w. Przypadek Johanna Zandera,
„Medycyna Nowożytna” 2015, t. 21, nr 2, s. 137–171.
Pękacka-Falkowska K., Drzewiecki B., Projekt porządku akuszerskiego Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku (Naturforschende Gesellschaft) z 1781 r., „Medycyna Nowożytna” 2019, t. 25, nr 2, s. 47–66.
Schilling R., Schlegelmilch S., Splinter S., Stadtarzt oder Arzt in der Stadt? Drei Ärzte der Frühen Neuzeit und ihr Verständnis des städtischen Amtes, „Medizinhistorisches Journal” 2011, Bd. 46, s. 99–133.
Schlegelmilch S., Promoting a Good Physician: Letters of Application to German Civic Authorities, 1500–1700, w: Civic Medicine. Physician, Polity, and Pen in Early Modern Europe, eds. J.A. Mendelsohn, A. Kinzelbach, R. Schilling, London 2019, s. s. 88–109.
Schwarz F., Danziger Ärzte im 16.–18. Jahrhundert, Teil 2: 1600–1651, „Danziger familiengeschichtliche Beiträge” 1940, Bd. 5, s. 21–32.
Schwarz F., Danziger Ärzte im 16.–18. Jahrhundert, Teil 3: 1651–1699, „Danziger familiengeschichtliche Beiträge” 1941, Bd. 6, s. 13–22.
Schwarz F., Verzeichniss der Danziger Ärzte. Teil 1: 16 Jh., „Danziger familiengeschichtliche Beiträge” 1939, Bd. 4, s. 27–36.
Siegler H.G., Danzig: Chronik eines Jahrtausends, Dusseldorf 1991.
Simson P., Geschichte der Stadt Danzig bis 1626, Bd. 2: 1517–1626, Nachdruck der Ausgabe Danzig 1918–24, Aalen 1967.
Sławoszewska M., Zarys dziejów archiwum miasta Gdańska, „Rocznik Gdański” 1955, R. 14, s. 92–128.
Sokół S., Historia gdańskiego cechu chirurgów 1454–1820, Wrocław–Warszawa 1957.
Sokół S., Medycyna w Gdańsku w dobie odrodzenia, Wrocław–Warszawa 1960.
Stürzbecher M., The Physici in German-speaking Countries from the Middle Ages to the Enlightenment, w: The town and state physician in Europe from the Middle Ages to the Enlightenment, ed. A.W. Russell, Wolfenbüttel 1981, s. 123–130.
Szarszewski A., Fizyk miejski, Gedanopedia, https://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=FIZYCY_MIEJSCY (dostęp: 1.04.2020).
Zdrenka J., Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814. T. I: Spisy, Gdańsk 2008.
Zdrenka J., Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814. T. II: Biogramy, Gdańsk 2008.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Katarzyna Pękacka-Falkowska, Bartłomiej Siek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 274
Liczba cytowań: 0
