Społeczne i polityczne aspekty hodowli koni w Sparcie epoki klasycznej.
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2019.035Słowa kluczowe
hodowla koni, Kyniska, Sparta, tethripponAbstrakt
Celem artykułu jest zbadanie zjawiska spartańskiej hippotrophii, koncentrując się na trzech zagadnieniach: uczestnictwie Spartan i Spartanek w konnych zawodach sportowych (hippikoi agones), organizacji hodowli (koszty, rodzaje koni, infrastruktura) i społecznych implikacjach hodowli koni w polis lacedemońskiej. Zachowane świadectwa źródłowe wskazują, że cieszyła się ona dużą popularnością wśród elity spartańskiej, pozwalając jej na manifestację statusu i okazję do zbijania kapitału politycznego. Analiza przypadku Kyniski, która jako pierwsza kobieta w dziejach sięgnęła po laur olimpijski, dobrze pokazuje powiązania hodowli z polityką.
Bibliografia
Anderson J.K., Ancient Greek Horsemanship, Berkeley & Los Angeles 1961
Beazley J.D., Attic Black-Figure Vase-Painters, Oxford 1956
Cartledge P., Sparta and Lakonia: A Regional History, 1300-362 BC, London 2002
Cartlegde P., Agesilaos and the Crisis of Sparta, London 1987
Christesen P., Sparta and Athletics, w: A Companion to Sparta, red. A. Powell, t. 2, Chicester 2018, s. 543-564
Currie B., Epinician Choregia: Funding a Pindaric Chorus, w: Archaic and Classical Choral Song: Performance, Politics and Dissemination, red. L. Athanassaki, E. Bowie, Berlin 2011, s. 255-295
Devereux G., The Enetian Horse of Alkman’s Partheneion, „Hermes” 1966, t. 94, nr 2, s. 129-134
Devereux G., The Enetian Horses of Euripides, Hippolytos 231, 1131, „L’Antiquité Classique” 1964, t. 33, s. 375-383
Devereux G., The Kolaxaian Horse of Alkman’s Partheneion, „Classical Quaterly” 1965, t. 15, nr 2, s. 176-184
Dickins G., Evocations at Sparta 1907: § 7. The Hieron of Atena Chalkioikos, „The Annual of the British School at Athens, 1906/7, t. 13, s. 1137–154
Ducat J., Esclaves au Ténare, „Mélanges Pierre Lévêque” 1990, t. 4, s. 173-193
Ducat J., La femme de Sparte et la guerre, „Pallas. Revue d'études antiques” 1999, t. 51, s. 159-171
Fornis C., Cynisca l’Eurypontide : genre, autorité et richesse dans la Sparte impériale du début du ive siècle avant notre ère, w: Dossier : Des vases pour les Athéniens : vie-ive siècle avant notre ère, Paris 2014, s. 311-324
Gribble D., Alcibiades at the Olympics: Performance, Politics and Civic Ideology, „The Classical Quarterly” 2012, t. 62, nr 1, s. 45-71
H.J.W. Tillyard, Laconia: I. Excavations at Sparta, 1907: § 10. Inscriptions, „The Annual of the British School at Athens”, 1906/7, t. 13, s. 180-218
Hodkinson S., An Agonistic Culture? Athletic Competition in Archaic and Classical Spartan Society, w: Sparta: New Perspectives, red. S. Hodkinson, A. Powell, Swansea 1999, s. 152-176
Hodkinson S., Property and Wealth in Classical Sparta, Swansea 2000
Hyde W.W., Olympic Victor Monuments and Greek Athletic Art, Washington 1921
Jeffery L.H., The Development of Laconian Lettering: A Reconsideration, „The Annual of the British School at Athens” 1988, t. 83, s. 179-181
Kulesza R., The Women of Sparta, „Anabasis: Studia Classica et Orientalia” 2013, t. 4, s. 5-34
Kulesza R., Wstęp, w: Ksenofont, Agesilaos, przekł. pod kier. R. Kuleszy, „Akme. Studia historica” 2014, t. 12, s. 9-30
Kyle D., „The Only Woman in All Greece”: Kyniska, Agesilaus, Alcibiades and Olympia, „Journal of Sport History” 2003, t. 30, nr 2, s. 183-203
Kyle D., Sport and Spectacle in the Ancient World, Chicester 2015
M.B. Moore, Horse Care as Depicted on Greek Vases before 400 B.C., „Metropolitan Museum Journal”, 2004, t. 39, s. 35-67
Mann Ch., Athlet und Polis im archaischen und frühklassischen Griechenland, Göttingen 2001
Millender E.G., Spartan Women, w: A Companion to Sparta, red. A. Powell, t. 2, Chicester 2018, s. 500-524
Miller S.G., Starożytni olimpijczycy, tłum. I. Żółtowska, Warszawa 2006
Mitchell L.G., The Women of Ruling Families in Archaic and Classical Greece, „The Classical Quarterly” 2012, t. 62, nr 1, s. 1-21
Moretti L., Olympionikai, i Vincitori negli Antichi Agoni Olimpici, Rome 1957
Nafissi M., La stele di Damonon (IG V 1, 213 = Moretti, IAG 16), gli Hekatombaia (Strabo 8,4,11) e il sistema festivo della Laconia d'epoca classica, „Aristonothos” 2013, t. 8, s. 105-174
Pomeroy S., Spartan Women, Oxford 2002
Poralla P., Prosopographie der Lakedaimonier bis auf die Zeit Alexanders des Grossen, Breslau 1913
Powell A., Athens and Sparta: Constructing Greek Political and Social History from 478 BC, London 2001
Shipley D.R., Plutarch’s Life of Agesilaos: Response to Sources in the Presentation of the Character, Oxford 1997
Tsantsanoglou K., Of Golden Manes and Silvery Faces: The Partheneion 1 of Alcman, Berlin 2012
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Sebastian Rajewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 246
Liczba cytowań: 0
