Rachunki wojskowe hetmana polnego litewskiego Michała Kazimierza Radziwiłła
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2019.003Słowa kluczowe
Wielkie Księstwo Litewskie – hetman – wydatki wojskoweAbstrakt
W artykule tym zostały omówione wydatki wojskowe hetmana polnego litewskiego Michała Kazimierza Radziwiłła z lat 1668-1673 oraz z 1676 roku. Stanowią one bardzo dobre źródło do analizy struktury budżetu hetmańskiego w Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XVII wieku. Drugą część opracowania stanowi edycja tych źródeł, przechowywanych obecnie w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Sankt Petersburgu.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie,
- Archiwum Radziwiłłów:
- dz. II, nr 1578, księga 22; suplement, nr 634.1; materiały nieuporządkowane
- dz. IV, kop. 361
- Nabytki niedokumentowe Oddziału I, nr 36
Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie: rkps 162, 167, 399, 404
Lietuvos valstybes istorijos archyvas w Wilnie: fondas SA, nr 3444, 4114
Российская наųиональная библиотека w Sankt Petersburgu, Автографы Дубровского: fond 971, rkps 125, 150, 321/2
Российский Государственный Архив Древних Aктов w Moskwie: fond 389, nr 136
Źródła drukowane
Dupont Ph., Pamiętniki historyi życia i czynów Jana III Sobieskiego, tłum. B. Spieralska, opr. D. Milewski, Warszawa 2011
Jan Sobieski. Listy do Marysieńki, wyd. L. Kukulski, Warszawa 1962
Listy Janusza Radziwiłła z lat 1646-1653, wyd. T. Ciesielski, „Wrocławskie Studia z Historii Wojskowości” 2012, t. 1: Od Grunwaldu do Bzury – bitwy i boje polskie na przestrzeni dziejów, red. J. Jędrysiak, D. Koreś, J. Maroń i K. Widziński
Materiały do dziejów wojny polsko-tureckiej 1672-1676, wyd. J. Woliński, cz. 11, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1970, t. 16, cz. 2
Volumina Legum, wyd. J. Ohryzko, t. 5, Sankt Petersburg 1860
Opracowania
Bobiatyński K., Michał Kazimierz Pac – wojewoda wileński, hetman wielki litewski. Działalność polityczno-wojskowa, Warszawa 2008
Bobiatyński K., Michał Kazimierz Radziwiłł jako hetman polny litewski (1668-1680), [w:] Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski i K. Żojdź, Warszawa 2017
Bobiatyński K., W drodze pod Chocim. Litewskie przygotowania do wojny przeciwko Turkom w 1673 roku, [w:] Studia z dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego (XVI-XVIII wieku), red. S. Górzański i M. Nagielski, Warszawa 2014
Bobiatyński K., Выдаткі Міхала Казіміра Радзівіла на абарону Нясвіжа ў 1655–1660 г., „Беларускі Гістарычны Агляд” 2011, t. 18, z. 1-2 (34-35)
Bobiatyński K., W walce o hegemonię. Rywalizacja polityczna w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1667-1674, Warszawa 2016
Hundert Z., Husaria koronna w wojnie polsko-tureckiej 1672-1676, Oświęcim 2012
Jankowski R., Burzliwe losy archiwum Radziwiłłów z Nieświeża od XV w. do 1838 r., „Miscellanea Historico-Archivistica” 2000, t. 11
Jaroszuk J., Radziwiłł Michał Kazimierz, PSB, 1987, t. 30
Majewski W., Wojny polsko-tureckie 1672-1699, [w:] Polskie tradycje wojskowe, t. 1: Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów, red. J. Sikorski, Warszawa 1990
Matwijowski K., Jeszcze o roli Bogusława Radziwiłła w trakcie elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego, [w:] Między wielką polityką a szlacheckim partykularzem. Studia z dziejów nowożytnej Polski i Europy: ku czci Profesora Jacka Staszewskiego, red. K. Wajda et al., Toruń 1993
Matwijowski K., Listy z ostatnich lat życia Bogusława Radziwiłła, [w:] Między Zachodem a Wschodem. Studia ku czci Profesora Jacka Staszewskiego, t. 2, Toruń 2003, red. J. Dumanowski, B. Dybaś, K. Mikulski, J. Poraziński i S. Roszak
Matwijowski K. Między Wschodem a Zachodem. Rzeczpospolita XVI-XVIII w. Studia ofiarowane Zbigniewowi Wójcikowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. T. Chynczewska-Hennel et al., Warszawa 1993
Mierzwa E.A., Polska a Anglia w XVII wieku, Toruń 2003
Milewski D., Wydatki hetmanów koronnych na początku lat 50. XVII wieku na podstawie akt skarbowo-wojskowych z AGAD w Warszawie, „Echa Przeszłości” (w druku)
Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani litewscy, red. M. Nagielski, Warszawa 2006
Rachuba A., Doświadczenie wojskowe hetmana Michała Kazimierza Radziwiłła (1635-1680), [w:] Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski i K. Żojdź, Warszawa 2017
Rachuba A., Hegemonia Sapiehów na Litwie jako przejaw skrajnej dominacji magnaterii w życiu kraju, [w:] Władza i prestiż. Magnateria w Rzeczypospolitej w XVII-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz, Białystok 2003
Sawicki M., Chorągwie radziwiłłowskie w II połowie XVII wieku w świetle ksiąg litewskich komisji wojskowo-skarbowych, [w:] Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski i K. Żojdź, Warszawa 2017
Sawicki M., Dom Sapieżyński 1666-1685. Droga do hegemonii w Wielkim Księstwie Litewskim, Opole 2016
Wagner M., „Sprawy mołdawskie” w rachunkach hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jabłonowskiego w latach 1685-1689, [w:] Ze wspólnej przeszłości. Studia z dziejów stosunków polsko-rumuńskich, red. A. Smoliński, Toruń 2017
Wagner M., Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676, Zabrze 2009, t. 2
Wagner M., Wydatki wojskowe hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jabłonowskiego w latach 1685-1689, [w:] Pecunia nervus belli. Z dziejów dyplomacji i stosunków międzynarodowych w XV-XVIII wieku, red. M. Markiewicz, R. Skowron i F. Wolański, Katowice 2016
Woliński J., Żórawno, [w:] idem, Z dziejów wojen polsko-tureckich, Warszawa 1983
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Konrad Artur Bobiatyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 743
Liczba cytowań: 0