Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Inne oblicze Augusta III – introwertyk na tronie
  • Strona domowa
  • /
  • Inne oblicze Augusta III – introwertyk na tronie
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 74 Nr 1 (2025) /
  4. Artykuły

Inne oblicze Augusta III – introwertyk na tronie

Autor

  • Jerzy Dygdała IH PAN https://orcid.org/0000-0002-9804-6845

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2025.001

Słowa kluczowe

król August III Wettin, królowa Maria Józefa, typy osobowości według Carla Junga

Abstrakt

Z listów cesarskiego ambasadora Heinricha Wilhelma hr. von Wilczka, który zimą 1734 r. towarzyszył w Krakowie królowi Augustowi III i jego małżonce królowej Marii Józefie sporo dowiadujemy się o życiu codziennym polsko-saskiego dworu podczas pobytu na Wawelu. Szczególnie interesujące są zawarte w jednym z listów Wilczka wynurzenia królowej Marii Józefy, pozwalające bliżej określić niektóre cechy osobowości Augusta  III.  Podczas balu na Wawelu w poniedziałek 26 stycznia 1734 r, podeszła ona do ambasadorowej hrabiny Marii Charlotty Wilczek skarżąc się na postępowanie Augusta III, który nalega na jej szybki wyjazd do Saksonii. Przy tej okazji wskazała na niektóre cechy charakteru Augusta III. Maria Józefa stwierdziła, że królowi odpowiadałby jej wyjazd do Drezna, gdyż pod jej nieobecność nie musiałby tak bardzo udzielać się publicznie. Królowa powiedziała, że dobrze wie jak trudno jest nakłonić Augusta III do takich wystąpień. W komentarzu do tej informacji ambasador Wilczek napisał, że Maria Józefa cieszy się dużym zaufaniem i popularnością wśród polskich dam i ma z nimi bardzo dobry kontakt. Zgodnie z teorią osobowości słynnego szwajcarskiego psychologa Carla Junga Augusta III należałoby zaliczyć do introwertyków, a ścisłe przestrzeganie dworskiej etykiety ułatwiało mu codzienne funkcjonowanie. W przeciwieństwie do męża to królowa Maria Józefa prowadziła aktywne życie towarzyskie, ułatwiając do siebie dostęp innym ludziom z kręgów dworsko-szlacheckich, wydając przyjęcia, grając w karty i tańcząc (będąc nawet w zaawansowanej ciąży!).

Biogram autora

Jerzy Dygdała - IH PAN

Ur. 1945, prowadzi badania nad historią polityczną Rzeczypospolitej epoki saskiej oraz nad historią społeczną i polityczną Prus Królewskich w drugiej połowie XVII i w XVIII w., a także nad dziejami Torunia w dobie nowożytnej. Jest także zainteresowany badaniami nad historią życia codziennego i kultury materialnej XVII-XVIII w.

Bibliografia

Bibliografia

Źródła archiwalne

Haus- Hof- und Staatsarchiv w Wiedniu (dalej cyt. HHStA Wien), Polen II, sygn. 10, 12: listy H. W. Wilczka do Karola VI z grudnia 1733 – marca 1734.

Sächsisches Staatsarchiv, Hauptstaatsarchiv Dresden, Geheimes Gabinet, Loc. 3689, k. 296-336: J.A. Wackerbarth-Salmour i W.H. Baudissin, Relation finale à Tarnowitz, Tarnowskie Góry 6 I 1734.

Źródła drukowane

Fortsetzung des gedoppelten polnischer Sack-Spiegels, in welchem zu gegewärtigen Zeit die Nachrichten von des Königs Augusti III. Majest. Ankunft zu Oppeln, Abholung nach Cracau, dessen Einzug und Crönung, und andern darauf folgenden des Kriegs- und grund- verderblichen Umständen, kürtzlich doch deutlich vevasset und zusammengetragen sind, Franckfurt und Leipzig 1734.

Literatura

Beyrich Rudolf, Kursachsen und die polnische Thronfolge 1733-1736, Leipzig 1913.

Ciesielski Tomasz, Działania zbrojne w rejonie Krakowa w trakcie polskiej wojny sukcesyjnej 1733-1735, „Studia Historyczne”, 2009, t. 52, z. 3-4, s. 203-222.

Dygdała Jerzy, August III i jego najbliższe otoczenie w Krakowie w 1734 roku (informacje cesarskiego ambasadora hrabiego Wilczka), „Studia Waweliana”, w druku.

Dygdała Jerzy, Dylematy austriackiej polityki wobec Rzeczypospolitej podczas bezkrólewia 1733 roku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici, Historia”, 1993, t. 28, s. 103-122.

Dygdała Jerzy, Saskie próby infiltracji środowisk szlacheckich podczas bezkrólewia 1733 roku, „Kwartalnik Historyczny”, 2003, t. 110, nr 4, s. 47-70.

Flathe Theodor von, Friedrich August II, Kurfürst von Sachsen, als König von Polen August III, w: Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. 7, Leipzig 1878, s. 784-786.

Gierowski Józef Andrzej, Rzeczypospolita w dobie złotej wolności (1648-1763), (Wielka historia Polski, t. 5), Kraków 2001.

Günther Ernst, Maria Josepha, Augusts des Starken Schwiegertochter, Taucha-Leipzig 2009.

Konopczyński Władysław, August III (1696-1763), król polski, w: Polski słownik biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 183-185.

Kuras Katarzyna, Życie codzienne na dworze Wettynów, Warszawa 2024.

Lesiak Janina, Maria Józefa Habsburg, ostatnia polska królowa – portret psychologiczny, Kraków 2022.

Markiewicz Mariusz, Historia Polski 1492-1795, Kraków 2004.

Perłakowski Adam, Kariera i upadek królewskiego faworyta. Aleksander Józef Sułkowski w latach 1695-1738, Kraków 2013.

Prawdziwy koniec przedostatniego bezkrólewia – August III w Warszawie 1734-1736 (gazety i listy Andrzeja Cichockiego), wyd. J. Dygdała, w druku.

Przezdziecki R, Diplomatie et protocolle a la cour de Pologne, t. 2, Paris 1937.

Psychologia. Podręcznik akademicki, red. Jan Strelau, t. 2: Psychologia ogólna, Gdańsk 2000.

Rożek Michał, Ostatnia koronacja w Krakowie i jej artystyczna oprawa, „Rocznik Krakowski”, 1973, t. 44, s. 97-112.

Sito Jakub, Królowa Maria Józefa – zapomniany rozdział saskiego mecenatu w Rzeczypospolitej, [w:] Oświeceniowa republika władców. Rezydencje, kolekcje, mecenat, t. 1, red. Andrzej Pieńkos, Warszawa 2016, s. 41-61.

Staszewski Jacek, August III Sas, Wrocław 2010 (I wyd. Wrocław 1989).

Staszewski Jacek, Maria Józefa (1699-1757), królowa polska, w: Polski słownik biograficzny, t. 20, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 1-2.

Syrokomla Władysław, Dwie koronacye Sasów, Augusta II i Augusta III Królów Polskich, Wilno 1854, s. 21-80.

Szklarska Ewa, Od centrum ku peryferiom. Konfederacja warszawska jako narzędzie legitymizacji władzy Augusta III, [w:] Dwór a kraj. Między centrum a peryferiami władzy, red. R. Skowron, Kraków 2003, s. 509-519.

Żórawska-Witkowska Alina, Muzyka na polskim dworze Augusta III, cz. 1, Lublin 2012.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Pobrania

  • pdf

Opublikowane

2025-05-27

Jak cytować

1.
DYGDAŁA, Jerzy. Inne oblicze Augusta III – introwertyk na tronie. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym [online]. 27 maj 2025, T. 74, nr 1, s. 5–25. [udostępniono 29.6.2025]. DOI 10.12775/KLIO.2025.001.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 74 Nr 1 (2025)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Jerzy Dygdała

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 170
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

król August III Wettin, królowa Maria Józefa, typy osobowości według Carla Junga
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa