Spław i żegluga na Wiśle w latach 1674-1785 w świetle opłat mostowego w Kazimierzu przy Krakowie
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2024.002Słowa kluczowe
spław, Wisła, XVIII wiek, handel, żegluga, KrakówAbstrakt
W artykule omówiono spław wiślany w latach 1674-1785 na podstawie zachowanych rejestrów opłat mostowego w Kazimierzu przy Krakowie. Przedstawiono wpływ wojny północnej, epidemii dżumy oraz pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej na rozwój handlu spławnego. Wykazano pomyślny rozwój żeglugi od lat dwudziestych do początku lat osiemdziesiątych XVIII w. Dowiedziono, że pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej zahamował rozwój żeglugi tylko w krótkiej perspektywie, ale trwale zmienił udział w spławie poszczególnych zbiorowości. Zwrócono uwagę na cechy charakterystyczne spławu, jego sezonowość, strukturę jednostek pływających i towarów, a także na zbiorowość uczestników.
Bibliografia
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum miasta Kazimierza, sygn. K 583; sygn. K 584; sygn. K 586; sygn. K 588; sygn. K 589; sygn. K 590; sygn. K 591; sygn. K 592; sygn. K 593; sygn. K 595; sygn. K 596; sygn. K 597; sygn. K 598; sygn. K 599; sygn. K 601; sygn. K 602; sygn. K 603; sygn. K 605; sygn. K 606; sygn. K 607; sygn. K 608; sygn. K 609; sygn. K 610; sygn. K 611; sygn. K 612; sygn. K 613; sygn. K 614; sygn. K 615; sygn. K 616; sygn. K 617; sygn. K 618; sygn. K 619; sygn. K 620; sygn. K 621; sygn. K 622; sygn. K 623; sygn. K 624; sygn. K 625; sygn. K 626; sygn. K 627; sygn. K 628; sygn. K 629; sygn. K 630; sygn. K 631; sygn. K 632; sygn. K 633; sygn. K 634; sygn. K 635; sygn. K 636; sygn. K 637; sygn. K 639; sygn. K 640; sygn. K 641; sygn. K 642; sygn. K 643; sygn. K 644; sygn. K 645; sygn. K 646; sygn. K 647; sygn. K 648; sygn. K 649; sygn. K 650; sygn. K 651; sygn. K 652; sygn. K 653; sygn. K 655; sygn. K 656; sygn. K 657; sygn. K 658; sygn. K 660; sygn. K 661; sygn. K 662; sygn. K 663; sygn. K 664; sygn. K 665; sygn. K 666; sygn. K 667; sygn. K 668; sygn. K 669; sygn. K 670.
Źródła drukowane
Konfederacja barska. Korespondencja między Stanisławem Augustem a Ksawerym Branickim łowczym koronnym w roku 1768, wyd. L. Gumplowicz, Kraków 1871.
Konfederacja barska. Wybór tekstów, wyd. W. Konopczyński, Kraków 1928.
Krzyżanowski Tomasz, Wspomnienia mieszczanina krakowskiego z lat 1768-1807, wyd. W. Prokesch, Kraków 1900.
Listy Wojciecha Jakubowskiego do Jana Klemensa Branickiego w. hetmana koronnego z lat 1758-1771, wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1882.
Materyały [!] do konfederacyi barskiej r. 1767-1768, wyd. S. Morawski, t. 1, Lwów 1851.
Mączeński Wojciech, Dziennik zdarzeń w mieście Krakowie w czasie konfederacji barskiej, wyd. W. Konopczyński, Kraków 1911.
Regestr celny nowodworski tak dolny jako i górny na wiosnę i jesień in anno 1662, wyd. S. Kazusek, Kielce 2011.
Wodzicki Stanisław, Wspomnienia z przeszłości od roku 1768 do roku 1840, Kraków 1873.
Literatura
Bąkowski Klemens, Oblężenie Krakowa w roku 1768, Kraków 1893.
Bieniarzówna Janina, Stulecie upadku, w: J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1984, s. 357-537.
Gierszewski Stanisław, Wisła w dziejach Polski, Gdańsk 1982.
Górny Antoni, Piwarski Kazimierz, Kraków w czasie drugiego najazdu Szwedów na Polskę 1702-1709, Kraków 1932.
Guldon Zenon, Stępkowski Lech, Rejestry komór celnych z terenu Korony z lat 1738-1767, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. 33, 1985, nr 3, s. 215-228.
Karpiński Andrzej, W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000.
Kazusek Szymon, Skutki gospodarcze epidemii w Rzeczypospolitej XVII wieku (ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa), w: Epidemie w Polsce od czasów najdawniejszych po czasy współczesne. Teksty referatów, Kraków 2005, s. 159-177.
Kazusek Szymon, Spław wiślany w drugiej połowie XVIII wieku (do 1772 roku), cz. 1: Charakterystyka spławu wiślanego, Kielce 2022; cz. 2: Statystyka spławu wiślanego, Kielce 2016.
Konopczyński Władysław, Konfederacja barska. Przebieg, tajemne cele i jawne skutki, t. 1-2, Poznań 2017.
Kracik Jan, Pokonać czarną śmierć. Staropolskie postawy wobec zarazy, Kraków 1991.
Krasicka Jadwiga, Kraków i ziemia krakowska wobec konfederacji barskiej, Kraków 1929.
Kulczykowski Mariusz, Kraków jako ośrodek towarowy Małopolski Zachodniej w drugiej połowie XVIII wieku, Warszawa 1963.
Małecki Jan Marian, Kraków w dobie Oświecenia, w: J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1984, s. 539-611.
Obuchowska-Pysiowa Honorata, Handel wiślany w pierwszej połowie XVII wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Szymon Kazusek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 265
Liczba cytowań: 0
