Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Mobilizacja zaciężnych w kampanii letniej 1531 r.
  • Strona domowa
  • /
  • Mobilizacja zaciężnych w kampanii letniej 1531 r.
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 67 Nr 3 (2023) /
  4. Artykuły

Mobilizacja zaciężnych w kampanii letniej 1531 r.

Autor

  • Aleksander Bołdyrew Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii https://orcid.org/0000-0002-8626-9582

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2023.021

Słowa kluczowe

wczesnonowożytna sztuka wojenna, bitwa pod Obertynem (1531), struktura armii zaciężnej

Abstrakt

Prace nad krytyczną edycją rejestrów popisowych wojska koronnego z czasów kampanii obertyńskiej 1531 r. pozwoliły na poczynienie nowych ustaleń dotyczących organizacji wojska polskiego, szczególnie w aspekcie jego gromadzenia i wykorzystania w walce. Analiza zapisów datacyjnych prowadzi do zaskakujących wniosków. Armia Jana Tarnowskiego zaczęła zbierać się 19 lipca, ale ostatnie pododdziały trafiły do niej dopiero 31 sierpnia, czyli dziewięć dni po bitwie pod Obertynem. Oznacza to nie tylko mniejszą liczebność wojska polskiego w bitwie obertyńskiej, ale również obnaża niezbyt sprawną strukturę obronną południowo-wschodnich rubieży Królestwa Polskiego.

Bibliografia

Źródła

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Skarbu Koronnego,

Oddział 85, sygn. 18, 19.

Oddział 86, sygn. 8, 9.

Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo Varsoviensi asservantur, pars IV, vol. 1, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1910.

Tarnowski J., Consilium rationis bellicae, wstęp napisał J. Sikorski, tekst dzieła do druku przygotował oraz notą wydawniczą, komentarzem i słownikiem opatrzył T. M. Nowak, Warszawa 1987.

Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej, z. 4: Polska sztuka wojenna w latach 1454-1562, opr. Z. Spieralski, Warszawa 1958.

Opracowania

Biskup M., Das Problem der Söldner in den Streitkräften des Deutschordenstaates Preußen vom Ende des 14, Jahrhunderts bis 1525, [w:] Das Kriegswesen der Ritterorden im Mittelalter, hrsg. v. Zenon H. Nowak, Toruń 1991.

Bołdyrew A., Piechota zaciężna w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, Warszawa 2011.

Bołdyrew A., Pochody wojenne polskich wojsk zaciężnych w pierwszej połowie XVI w. (ze szczególnym uwzględnieniem piechoty), „Piotrkowskie Zaszyty Historyczne” 2011, t. 12, cz. 2.

Bołdyrew A., Towns as the Recruitment Base to Mercenaries during the Reign of the Last Jagiellons (w druku).

Bołdyrew A., Grabarczyk T., Spory Jagiellonów z wojskiem zaciężnym o żołd (w druku).

Bołdyrew A., Łopatecki K., Polish Way: The Light Cossack Cavalry in the Era of Military Revolution, „Vestnik of Saint Petersburg University. History” 2020, vol. 65, iss. 3.

Czołowski A., Bitwa pod Obertynem 22 sierpnia 1531, Lwów 1931.

Czołowski A., Bitwa pod Obertynem r. 1531, „Kwartalnik Historyczny” 1890, R. IV.

Gładysz A., Dworzanie Zygmunta I w wojnie z Mołdawią (1530-1532), [w:] Spes in virtute. Salus in victoria, red. J. Gładysz, D. Lipska, A. Gładysz, Lublin 2011.

Górski K., Tarnowski i bitwa pod Obertynem, „Biblioteka Warszawska” 1894, t. III.

Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2015.

Grabarczyk T., Piechota zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2000.

Januszek-Sieradzka A., Kalendarz świąt i cyzjojan w datowaniu we wczesnonowożytnej dokumentacji wojskowo-skarbowej (na przykładzie rejestrów pocztów nadwornych z lat 1518-1525), „Saeculum Christianum”, t. XXVIII, 2021, nr 1.

Kolankowski L., Rycerstwo obertyńskie 1531 r., „Ziemia Czerwieńska” 1938, R. IV, z. 1.

Koranyi K., Żołnierz najemny a żołnierz zaciężny. Czasopismo Prawno-Historyczne 1948.

Łopatecki K., Bołdyrew A., Depreciation of Military Service Costs in the Fifteenth and Sixteenth Centuries in Central-Eastern Europe (w druku).

Łopatecki K., „Disciplina militaris” w wojskach Rzeczypospolitej do połowy XVII wieku, Białystok 2012.

Mann M., The Sources od Social Power, vol. 1: A History of Power from the Beginning to AD 1760, New Edition, Cambridge 2012.

Nimwegen van O., The Transformation of Army Organisation in Early-Modern Western Europe, c. 1500-1789, [w:] European Warfare, 1350-1750, ed. F. Tallet, D.J.B. Trim, Cambridge 2010.

Nowak T.M., Wimmer J., Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa 1981.

Plewczyński M., Obertyn 1531, Warszawa 1994.

Plewczyński M., Wojny i wojskowość polska XVI wieku, t. I: Lata 1500-1548, Zabrze 2011.

Spieralski Z., Awantury mołdawskie, Warszawa 1967.

Spieralski Z., Jan Tarnowski 1488-1561, Warszawa 1977.

Spieralski Z., Kampania obertyńska 1531 roku, Warszawa 1962.

Spieralski Z., Wojskowość polska w okresie odrodzenia 1454-1576, [w:] Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, t. I: Do roku 1648, red. J. Sikorski, Warszawa 1965.

Wąsowicz H., Chronologia średniowieczna, Lublin 2013.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2023-11-24

Jak cytować

1.
BOŁDYREW, Aleksander. Mobilizacja zaciężnych w kampanii letniej 1531 r. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym [online]. 24 listopad 2023, T. 67, nr 3, s. 51–71. [udostępniono 18.5.2025]. DOI 10.12775/KLIO.2023.021.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 67 Nr 3 (2023)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Aleksander Bołdyrew

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 377
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

wczesnonowożytna sztuka wojenna, bitwa pod Obertynem (1531), struktura armii zaciężnej
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa