Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Przemiany religijne w antycznej Kapui od VI w. p.n.e. do końca republiki na podstawie działalności wybranych miejsc kultu
  • Strona domowa
  • /
  • Przemiany religijne w antycznej Kapui od VI w. p.n.e. do końca republiki na podstawie działalności wybranych miejsc kultu
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 66 Nr 2 (2023) /
  4. Artykuły

Przemiany religijne w antycznej Kapui od VI w. p.n.e. do końca republiki na podstawie działalności wybranych miejsc kultu

Autor

  • Agata Szylińczuk Uniwersytet Zielonogórski https://orcid.org/0000-0003-3719-3099

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2023.010

Słowa kluczowe

Kampania, przemiany religijne, kulty, miejsca kultu, Campania, religious changes, cults, cult places

Abstrakt

Celem artykułu jest prześledzenie przemian religijnych w regionie antycznej Kampanii od początków greckiego i etruskiego osadnictwa do I w. n.e. oraz odpowiedź na pytanie, z czego one wynikały. Podstawą źródłową są greckie, rzymskie oraz oskijskie inskrypcje religijne i teksty literackie. W artykule zostały omówione wybrane sanktuaria italskie pod kątem zmian w ich działalności pod wpływem rzymskim oraz przemiany pewnych form kultu na przykładzie Ceres i Wenus. Osobna uwaga została poświęcona specyfice życia religijnego w greckich miastach z ich własnymi urzędami kultowymi.

 

This article aims to examine religious changes in the region of ancient Campania from the beginning of Greek colonization and Etruscan settlements until the first century AD and answers the question of the causes of these changes. The source origins are Greek, Roman, and Oscan religious inscriptions and literary texts. In the article, the chosen italic sanctuaries were discussed in terms of changes in their activity under the Roman influence. It also discussed the changes of certain cult forms as exemplified by Ceres and Venus. The peculiarity of attention was paid to the specific religious life in the Greek cities and their own cult offices.  

Biogram autora

Agata Szylińczuk - Uniwersytet Zielonogórski

Jestem doktorantką w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Przygotowuję pracę pt. Przemiany religijne na terenie ager Campanus do I w. n.e. pod kierunkiem prof. Andrzeja Gillmeistra. Moje zainteresowania badawcze obejmują religie świata antycznego ze szczególnym uwzględnieniem religii Rzymian i innych ludów italskich. W tym roku został przyjęty do recenzji mój artykuł pt. The cult of the goddess Mefitis in the light of literary and epigraphic sources w czasopiśmie “Graeco-Latina Brunesia”.

Bibliografia

Bispham E., Coloniam Deducere. How Roman was Roman Colonization during the Middle Republic?, w: Greek and Roman Colonisation. Origins, Ideologies and Interactions, red. G. J. Bradley, J.-P. Wilson, Swansea 2006;

Bispham E., Mimic? A case study in early Roman colonisation, w: The emergence of state identities in Italy in the first millennium BC, red. London 2000.

Bedello Tata M., La raffigurazione di Diana in un sacello a S. Angelo in Formis e l'iconografia della dea nel materiale votiva da Capua, "ATTA" 2012, t. XV, nr. 6, s. 217-229.

Bonghi Jovino M., Sacro agire e santuari della Campania in epoca preromana. Note a marginie,w: Il fanum voltumnae e i santuari cominitari dell’Italia antica. Atti del XIX Convegno Internazionale di Studi sulla Storia e l’Archeologia dell’Etruria, a cura di G. M. della Fina, Orvieto 2021.

Boos M., In excelsissimo loco - An Approach to Poliadic Deities in Roman Colonies, “TRAC” 2010, s. 18-31.

Buck C. D., A Grammar of Oscan and Umbrian with a Collection of Inscription and a Glossary, Boston 1904.

Campana A., Ciriaco d’Ancona e Lorenzo Valla sull’iscrizione Greca del tempio dei Dioscuri a Napoli, „Archeologia Classica” 1974, t. 26, s. 84-102.

Caro S. de, Grassi B., Minoja M. et al., Nouvi dati per il santuario capuano di Giove Tifatino, "Rendiconti dell'Academia di Archeologia Lettere e Belle Arti" 1998, t. 67, s. 15-29.

Caro S. de, Saggi nel'area del tempio di Apollo a Pompei. Scavi stratigrafici di A. Maiuri nel 1931-1932 e 1942-43, "Dialogues d'histoire ancienne" 1989, t. 15, nr. 2, s. 487-491.

Caroll M., Exploring the sanctuary of Venus and its sacred grove: politics, cult and identity in Roman Pompeii, "Papers of the British School at Rome" 2010, t. 78, s. 63-106, 347-351.

Coarelli F., Il culto di Mefitis in Campania e Roma w: I culti della Campania antica, a cura di S. Adamo Muscettola, G. Greco, Roma 1998.

Crawford M. H., La storia della colonizzazione romana secondo i romani, w: L’incidenza dell’antico. Studi in memoria di Ettore Lepore, a cura di A. Storchi, Napoli 1995.

Crawford M. H., The Fondo Patturelli sanctuary at Capua: axcavation and interpretation, "Cahiers du Centre Gustave Glotz" 2009, t. 20, s. 29-56.

D'Isanto G., Capua romana. Ricerche di prosopografia e storia sociale, Roma 1993.

Falasca G., Mefitis, divinità osca delle aque (ovvero delle mediazione), "Eutopia" 2002, t. 2, s. 7-56.

Gigli S. G., Il Monte Tifata w: Lungo l'Appia. Scritti su Capua antica e ditorni, a cura di M. L. Chirico, R. Cioffi, S. G. Gigli et al., Napoli 2009.

Gigli S. G., Il santuario di Diana Tifatina: squarci di immagini nel Museo Provinzionale Campano, "Bollettino Unione Storia ed Arte" 2014, t. 9, s. 161-174.

Giovanelli E., Le Madri in trono di Fondo Patturelli a Capua. Rapporti tra i piccoli fittili votivi, la coronoplastica maggiore e le statue in tufo. Alcune considerazioni, "ACME" 2019, t. 2019, s. 9-25.

Koch C., Untersuchungen zur Geschichte der Römischen Venus-Verehrung, „Hermes“ 1995, t. 83, s. 1-51.

Krzyszowska A., Les cultes privés à Pompéi, Wrocław 2002.

Lejeune M., Capoue: iovilas de terre-cuite et iovilas de tuf, "Latomus" 1990, t. 4, s. 785-791.

Mambella R., s.v. Mefitis w: Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae VI, Zurich/Düsseldorf 1992

Mermati F., The Campanians w: The Peoples of Ancient Italy, red. G. D. Farney, G. Bradley, Boston-Berlin 2018.

Miranda E., Napoli I, Roma 1990.

Nardis M. de, Greek Magistrates in Roman Naples? Law and Memory from the Fourth Century BC to the Fourth Century AD, w: Remembering Parthenope: The Reception of Classical Naples from Antiquity to the Present, red. J. Hughes, C. Boungiovanni, Oxford 2015.

Perconte Licatese A., Capua Antica, Santa Maria Capua Vetere 1997.

Peterson R. M., The Cults of Campania, t. 1, Roma 1919.

Romanization and the city. Creation, transformations and failures, red. E. W. B. Fretress, Portsmouth 2000.

Sampaolo V., I nuovi scavi del Fondo Patturelli. Elementi per una definizione topografica, “ACME” 2011, t. 64, nr. 2, s. 7-20.

Santanglo F., The impact of Sulla on Italy and the Mediterranean world, London 2006.

Scheid J., Rome et les grands lieux de culte d’Italie w: Pouvoir et religion dans le monde romain, red. A. Vigourt, X. Loriot, A. Bérenger-Badel, et al., Paris 2006.

Sirano F., Identità culturali nella Campania settentrionale: un aggiornamento, w: Dalle sorgenti alla foce. Il bacino del Liri-Garigliano nell’antichità culture contatti scambi, a cura di C. Corsi, E. Polito, Roma 2008.

Sirano F., La 'romanizazzione' dei luoghi di culto della Campania Settentrionale. Proposte di lettura del dato archeologico tra 'ager Falernus', area aurunca e sidicina, w: The impact of Rome on cult places and religious practices in ancient Italy, red. T. D. Stek, G.-J. Burgers, London 2015.

Sirano F., Teano. La scoperta del tempio di Iuno Popluna, w: In itinere. Rocerche di archeologia in Campania. Atti del I e del II cilco conferenze di ricerca archeologica nell'Alto Caserato, a cura di F. Sirano, 2006.

Spaeth B. B., The Roman Goddess Ceres, Baltimore 1996.

Stek T. D., Cult, conquest, and 'religious romanization. The impact of Rome on cult places and religious practices in Italy, w: The impact of Rome on cult places and religious practices in ancient Italy, red. T. D. Stek, G.-J. Burgers, London 2015.

Stek T. D., Cult place and cultural change in Republican Italy, Amsterdam 2009.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2023-07-21

Jak cytować

1.
SZYLIŃCZUK, Agata. Przemiany religijne w antycznej Kapui od VI w. p.n.e. do końca republiki na podstawie działalności wybranych miejsc kultu. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym [online]. 21 lipiec 2023, T. 66, nr 2, s. 19–36. [udostępniono 16.12.2025]. DOI 10.12775/KLIO.2023.010.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 66 Nr 2 (2023)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Agata Szylińczuk

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 474
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Kampania, przemiany religijne, kulty, miejsca kultu, Campania, religious changes, cults, cult places
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa