Poszukiwania skarbów za pomocą magii na nowożytnym Śląsku i Morawach. Przyczynek do badań

Abstrakt

: Na przestrzeni wieków definicja oraz pojęcie skarbu podlegały zmianom. Różnice te dotyczyły m.in. wartości pieniężnej skarbu i wartości sentymentalnej. Na Śląsku epoki nowożytnej wiara w skarby była niezwykle rozwinięta i popularna. Sprawa ta była na tyle istotna, że odnalazła swoje odzwierciedlenie w dokumentach prawnych, które regulowały status prawny skarbu. Przeanalizowane dokumenty znajdujące się w czeskich archiwach przedstawiają bardzo dokładnie wiele wierzeń związanych ze skarbami, a dotyczą one najczęściej miejsca jego ukrycia, jego formy, jego strażników, jak i konkretnych ram czasowych, podczas których można go wydobyć. Jednym z ciekawszych dokumentów jest dokładny zapis rytuału, jaki należało odbyć, aby skarb wydostać. Według instrukcji tam przedstawionej trzeba było narysować magiczny znak, który składał się z okręgu i pentagramu, wypisać formuły związane zarówno ze świętymi (patronem szukania skarbów był sam św. Krzysztof), jak i z czterema książętami diabelskimi. Następnie powinno się było wykonać pewne gesty, które miały sprawić, że całe przedsięwzięcie zakończy się sukcesem. Poszukiwania skarbów w epoce nowożytnej było na tyle popularne, że powstawały specjalne podręczniki na ten temat, jak i zawodowcy, którzy się tym zajęciem parali.