„Narracja a interpretacja obrazów. Perspektywa dydaktyczna”
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.051Słowa kluczowe
edukacja kulturowa, interpretacja, historia, narracja, obrazyAbstrakt
Współczesna kultura nazywana jest kulturą dźwięku i obrazu. Paradoksalnie mamy coraz większe trudności z prawidłowym odczytaniem ich symboliki; niechętnie decydujemy się na głębszą interpretację. Niniejszy artykuł stanowi próbę krytycznego spojrzenia na praktykę wykorzystywania źródeł ikonicznych i literackich w kształceniu kulturowym na lekcjach historii. Przedstawiono w nim warunki pracy z tego typu materiałami oraz omówiono podstawowe błędy popełniane podczas ich udostępniania: selekcji, opisu i interpretacji. W pracy wykorzystano wybrane obrazy, zdjęcia i fragmenty literackie.
Bibliografia
Babel I., Dziennik 1920, Warszawa 1990.
Bagiński D., Francuz P., W poszukiwaniu kodów wizualnych, Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, red. P. Francuz, Warszawa 2007.
Barrett T., Krytyka fotografii. Jak rozumieć obrazy, Kraków 2014.
Bloch M., Pochwała historii czyli o zawodzie historyka, Kęty, 2009.
Boureau A., Propozycja uściślenia historii mentalności, 2014.
Brodnicki M., Dekonstrukcyjna etyka lektury inspiracją dla historii wychowania. W (red),: Historia. Interpretacja Reprezentacja., T. III; red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, J. Taraszkiewicz, Gdańsk, 2015.
J. Bugajska–Więcławska J., „Zapomniana cywilizacja”, czyli co wiedzą uczniowie o kulturze materialnej wsi, [w:] Muzea skansenowskie we współczesnej edukacji historycznej, red. M. Ausz, G. Miliszkiewicz, H. Stachyra, D. Szewczuk, Lublin, 2011.
Chojnowski Z., Z dróg Erwina Kruka: na 65 urodziny twórcy, Olsztyn, 2006.
Chorąży E., Konieczka- Śliwińska D.,Roszak S., Edukacja historyczna w szkole – teoria i praktyka, Warszawa 2008.
Drozdowski R., Obraza na obrazy. Strategie społecznego oporu wobec obrazów dominujących, Poznań, b. r. w.
Eco U., Rorty R., Culler J., Brook-Rose Ch., Interpretacja i nadinterpretacja, Kraków, 1996.
Grychowski M., Katedra wawelska. Katowice, 2001. Kończuk E., Mazurska obecność Erwina Kruka, Białystok 1993.
Jankowiak S., Historia. Podręcznik do gimnazjum. Razem przez wieki. I., Poznań, 2000.
Kłęk A., Znaczenie środków audiowizualnych w nauczaniu i uczeniu się historii, „Wiadomości Historyczne”, 2005, Nr 6.
Kruk E., Lekcja poglądowa, [w:] Znikanie, Olsztyn, 2005.
Kubis B.,Maresz T., Zrozumieć historię. Praca ze źródłem. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2011.
Kusideł E., Rola neuropsychologii w nowoczesnym nauczaniu, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, 2017, Nr. 208.
Markiewicz P. ,Przybysz P., Neuroestetyczne aspekty komunikacji wizualnej i wyobraźni, [w:] Obrazy w umyśle, Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, red. P. Francuz, Warszawa 2007.
Obrazy dookoła świata. Postrzeganie i prezentowanie kultur w dobie transkulturowości, red. J. Bielska- Krawczyk, S. Kłos, M. Mateja, Toruń, 2013.
Olędzka–Frybesowa A., Lustra, znaki, obrazy. Obrazy współczesności, Kraków 1999.
Pokaz szarży kawaleryjskiej podczas dnia ułana w Poznaniu (fot. CAF Remigiusz Sikora); patrol kozacki w jednym z zajętych przez konarmię polskich kresowych miasteczek (CAF. fotograf nieznany); „Wiadomości Historyczne”, 4 ( 2007).
Poniedziałek J. , Regionalizm na Warmii i Mazurach, „Studia Regionalne i Lokalne”, 4/46 (2011).
Radomski A. , Historiografia w okresie transformacji. Kilka uwag na marginesie monografii: Historia wizualna, www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/5487; [15.06.2019].
Radomski A., Kultura- Tekst- Historiografia, Lublin 1999.
Radomski A., Sztuka jako źródło do badania historii. Czy historiografia jest sztuką (na przykładzie literatury)?, http://kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/37; [21.03.2019].
Smoliński A., Ostania strategiczna formacja konna w dziejach świata. Historia I Armii Konnej Siemiona Budionnego (1919-1923), „Wiadomości Historyczne”, 4 (2007).
Suchoński A., Środki dydaktyczne w nauczaniu-uczeniu się historii, [w:] J. Maternicki, Cz. Majorek A., Suchonski, Dydaktyka historii, Warszawa 1993.
Stolarz A., Historia mówiona w warsztacie historyka mentalności, „Pamięć i Sprawiedliwość”, 2012, Nr. 11/2 (20).
Taborski B., Jak literatura mnie wychowała. Refleksje poety, [w]: Słowa, obrazy, dźwięki w wychowaniu, red. S. Kawalla, E. Lewandowska – Tarasiuk, J. W. Sienkiewicz, Warszawa 2011.
Unger P. M. (1994) , O roli obrazów w przybliżaniu przeszłości uwag kilka, „Wiadomości Historyczne”, 209 (XXXVII) 1994.
Wendland M. , Historia komunikacji na tle historii idei i historii mentalności, :”Idea- studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, XXVI, Białystok, 2014.
Witek P, Metodologiczne problemy historii wizualnej, „Res Historyka”, 2014, Nr 37.
Witek P., Kultura, film, historia. Metodologiczne problemy doświadczenia audiowizualnego, Lublin, 2005.
Zielecki A., Wprowadzenie do dydaktyki historii, Kraków 2007.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Joanna Bugajska-Więcławska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 814
Liczba cytowań: 0