Selected health and social needs resulting from state of health of disabled rural inhabitants from the aspect of problems with defining disability
DOI:
https://doi.org/10.12775/JEHS.2020.10.10.002Keywords
state of healthy, health and social needs, disabled rural inhabitantsAbstract
Introduction The state of health of an individual and the population depends on many factors, their number and type constituting a specific background of consequences which model the level of health. Human health status is determined by so many factors that despite many scientific studies, also from philosophical aspect, to-date an unequivocal determination of the term – health has not been possible. A similar situation concerns the defining of disease and states of disability. Determination of the dimensions of disability in this respect should be based on a long-term, multi-stage prospective population epidemiological studies, with consideration of constantly performed corrections in order to specify health and social needs. Place of residence, i.e. rural or urban area, is one of the factors which condition the state of health of an individual and the population. Objective The aim of the study was presentation of the most important medical and social problems resulting from the state of health of adult disabled persons living in rural areas from the aspect of defining disability. The main goal was pursued based on two sources of results of research, the first of which were the results of a study conducted within the system of statutory research at the Chair and Department of Epidemiology, Medical University in Lublin. The other source were the results of studies published by other researchers concerning the discussed problem. Selected results of own study and studies by other researchers The article presents the selected results of studies which constitute a certain type of a compendium of scientifically documented problems of the disabled, with particular consideration of such characteristics as: place of residence, causes of disability, objective and subjective state of health, health and social needs. On the level of organization of some studies the dimensions of disability were also considered in rural settlements, communes and provinces. In 1987-1990, a study of the disabled was carried out by a team of researchers from the Institute of Rural Health in randomly selected rural areas of agricultural and industrialized character. Parallel to the above-mentioned study, a comprehensive, all-Polish research of the state of health of rural population was conducted at the Institute of Rural Health. Among the many goals of these studies was the assessment of the state of health and determination of medical and social needs of the disabled. In order to perform a reliable and valid evaluation for the qualification of the examined population of the disabled a 5-degree scale of medical epicrisis was developed. A relatively large research task concerned the epidemiological trends in the occurrence of chronic diseases and the size of disability in Poland during 1990-2006. Own research instruments and data from the reports by the Main Statistical Agency (GUS) and other institutions were used for analysis. The subsequent research task concerned analysis of the selected epidemiological characteristics of disability in Poland and their importance for health care organizations. Patients in hospital wards were examined, as well as primary health care units, specialist outpatient departments, residential homes and occupational therapy workshops. The main aim of the next research task (2013-2015) was determination of the trends in the occurrence of the most important problems of the disabled, according to the cause of disability, as well as the importance of the obtained study results for health care organizations and health policy in the Lublin Province. Also, Lech Panasiuk dealt with the selected characteristics of the state of health of rural inhabitants, and performed analysis of the most important medical and social problems of adult inhabitants of the Lublin Province. The results of studies published by other Polish and international institutions were also presented. Summary and conclusions Similar to many countries, the percentage of the disabled in Polish society is determined in terms of estimates. The main reason for such a situation is the lack of uniform methods and principles of qualification of persons into the group of the disabled. The greatest problems of the disabled living in rural areas include multimorbidity, lack or insufficient provision of rehabilitation, orthopaedic equipment and technical aids, loneliness and various forms of discrimination. It is necessary to carry out multi-thematic health education addressed to rural inhabitants, both the disabled and healthy. Great hopes for improving the quality of life of people with disabilities are connected with the philosophy of the International Classification of Functioning, Disability and Health. To-date, this is the only classification addressing the need for unification of the assessment of the state of health, with consideration of the environment where the disabled person lives, and evaluation of this person’s potential. Similar to earlier Classifications and definitions, the ICF is a ‘live’ classification because efforts are still continuing to make it more comprehensive and detailed.References
Karwat I.D., Jędrych M., Skawiński D., Piecewicz-Szczęsna H., Sobieszczański J., Żukow W., Fronczek M., Borzęcki P.: Zdrowie i niepełnosprawność – problemy w definiowaniu. Cz. 1. Cechy wykorzystywane w ocenie stanu zdrowia. Journal of Health Sciences (J Health Sci) 2012; (2)5: 87-100.
Wiliński M.: Modele niepełnosprawności: indywidualny – funkcjonalny – społeczny. W: Diagnoza potrzeb i modele pomocy, red. I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska. Wyd. Nauka SCHOLAR, Warszawa 2010, 15-59.
Domaradzki J.: O definicjach zdrowia i choroby. Folia Medica Lodziensia 2013, 40/1: 5-29.
Bem, A., Ucieklak-Jeż, P.: Health status of the rural population in Poland. Management Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development, Aleksandras Stulginskis University 2014, 36, 2, 235–243.
Domaradzki J.: O skrytości zdrowia. O problemach konceptualizacji pojęcia zdrowie. Hygeia Public Health 2013, 48, (4):408-419.
Byra S.: Pierwotna i wtórna ocena niepełnosprawności – predykcyjna rola zmiennych socjodemograficznych i związanych z niepełnosprawnością. Szkoła Specjalna 2019, 1, 5-18.
Sobieszczański J., Bachanek T., Sobieszczańska A., Żukow W., Karwat I.D.: Epidemiologia jako podstawa wiedzy i praktyki w różnych obszarach zdrowia publicznego. Journal of Health Sciences 2014; 4(16):167-178.
Golinowska S.: Przestrzenny wymiar nierówności zdrowia i polityka spójności. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, t. IX, 2, 2011, 38-54.
Cianciara D.: Przyczyny i przyczyny przyczyn nierówności w zdrowiu. Hygeia Public Health 2015, 50(3): 435-440.
Ucieklak-Jeż P.: Dostępność opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich w Polsce. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych 2017, 4, 117-131.
Obszary wiejskie w Polsce w 2018 roku. Analizy statystyczne. GUS, Warszawa 2020.
Gębska-Kuczerowska A., Bzdęga J.: Epidemiologia i zdrowie publiczne. W: Epidemiologia w zdrowiu publicznym, red. J. Bzdęga, A. Gębska-Kuczerowska. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2010, 1-5.
Karwat I.D., Jędrych M., Skawiński D., Piecewicz-Szczęsna H., Sobieszczański J., Żukow W., Fronczek M., Borzęcki P.: Zdrowie i niepełnosprawność – problemy w definiowaniu. Cz. 1. Cechy wykorzystywane w ocenie stanu zdrowia. Journal of Health Sciences (J Health Sci) 2012; (2)5: 87-100.
Sobieszczańska A., Sobieszczański J., Piecewicz-Szczęsna H., Słopiecka A., Żukow W., Karwat I.D.: Most important factors modelling health status of an individual and the population. Part 1. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(13): 247-259.
McCartney G, Collins C, Mackenzie M. What (or who) causes health inequalities: theories, evidence and implications? Health Policy 2013, 113(3).
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Uchwała Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997r. (M.P. z 13.08.1997r., Nr 50 poz.475).
Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia. WHO, Genewa, Centrum Systemów Informacyjnych 2001.
Wilmowska-Pietruszyńska A., Bilski D.: Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia. ©Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania 2013, Nr II, (7), 5-20.
Karwat I.D., Skwarcz A.: Rehabilitacja medyczna – jej cele, założenia i znaczenie praktyczne ©Borgis Postępy Nauk Medycznych 2000, 3, 61-69.
Smart J.F.: The powers of models of disability. Journal of Rehabilitation 2009, 2 (681), 21-43.
Potrzeby medyczne i społeczne osób niepełnosprawnych zamieszkałych na wsi w rejonach rolniczych i uprzemysłowionych (kierownik zadania badawczego: prof. I.D. Karwat). DIN, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie. Lublin 1991.
Karwat I.D.: Analiza problemów medycznych i społecznych niepełnosprawnych mieszkańców wsi. Rozprawa habilitacyjna. Instytut Medycyny Wsi w Lublinie, Lublin 1996.
Sprawozdanie końcowe z realizacji zadania badawczego PW 508 /09 – „Epidemiologiczne trendy występowania chorób przewlekłych i rozmiary niepełnosprawności w Polsce w latach 1990-2006” (kierownik zadania badawczego: prof. I.D. Karwat). Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Lublin 2007.
Sprawozdanie końcowe z realizacji zadania badawczego DS 444 /09 – „Analiza wybranych cech epidemiologicznych niepełnosprawności w Polsce – znaczenie dla organizacji ochrony zdrowia” (kierownik zadania badawczego: prof. I.D. Karwat). Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Lublin 2010.
Sprawozdanie końcowe z realizacji zadania badawczego DS 444 /13 - Niepełnosprawność, jako problemy medyczne i społeczne w województwie lubelskim – znaczenie w organizacji ochrony zdrowia i w polityce zdrowotnej regionu (kierownik zadania badawczego: prof. I.D. Karwat). Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Lublin 2015.
Panasiuk L.: Analiza wybranych problemów medycznych i społecznych dorosłych mieszkańców Lubelszczyzny – nierówności w zdrowiu. Rozprawa habilitacyjna. Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin 2011.
Lubecki M.: Polski model rehabilitacji zaakceptowany i zalecany przez WHO. Hygeia Public Health 2011, 46 (4):506-515.
Łuczak P.: Zdrowie mieszkańców polskiej wsi w ogonie Europy. GUS, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Warszawa 2015.
Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014r. Raport GUS, Warszawa 2015.
Mapa potrzeb zdrowotnych dla Polski. Prognoza stanu i struktury ludności. Prognoza zapadalności. www.mapypotrzebzdrowotnych.mz.gov.pl
Tworzenie map potrzeb zdrowotnych, NIK, KZD.430.008.2017, Nr ewid. 191/2017/P/17/059/KZD, Departament Zdrowia 2018.
Blas E, Sivasankara Kurup A.: Equity, social determinants and public health programmes. WHO, Geneva 2010: 4-10.
Bem, A., Ucieklak-Jeż, P.: Health status of the rural population in Poland. Management Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development, Aleksandras Stulginskis University 2014, 36, 2, 235–243.
Golinowska S.: Przestrzenny wymiar nierówności zdrowia i polityka spójności. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, t. IX, 2, 2011, 38-54.
Poznańska A., Rabczenko D., Wojtyniak B,: Wybrane czynniki ryzyka zdrowotnego związane ze stylem życia. W: Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, red. B. Wojtyniak, P. Goryński, B. Moskalewicz. NIZP-PZH, Warszawa 2012, 287-304.
Wiącek G.: Problemy definiowania niepełnosprawności sprzężonej. W: Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, red. A.I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska. Wyd. Naukowe SCHOLAR , Warszawa 2010, 81-88.
Kołłątaj B., Gorczyca R., Kołłątaj W., Jędrych M., Sobieszczańska A., Sobieszczański J., Karwat I.D.: Meeting needs for rehabilitation equipment and home adjustments among the disabled in their life environment. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 2015, Vol 22, No 3, 504-512.
Wojtczak A.: Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI wieku. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2020.
Jędrych M., Gorczyca R., Kołłątaj B., Sobieszczański J., Kołłątaj W., Karwat I.D., Sobieszczańska A.: Meeting needs for rehabilitation equipment and home adjustments among the disabled in their life environment. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 2015, Vol 22, No 3, 504-512.
Golinowska S.: Demedykalizacja niepełnosprawności i jej konsekwencje instytucjonalne. W: Polityka Społeczna, red. S. Golinowska, Warszawa 2012, 2-6.
Panasiuk L.: Wyzwania dla podstawowej opieki zdrowotnej związane ze stanem zdrowia mieszkańców wsi. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie 2014; 12(4), 309-321.
Światowy Raport o Niepełnosprawności. Paulina Miśkiewicz – Biuro WHO w Polsce, Warszawa 2018.
Kotłowski M.: Sytuacja osób z niepełnosprawnością zamieszkałych na wsi. Opolskie Centrum wspierania Inicjatyw Pozarządowych, opole 2014.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The periodical offers access to content in the Open Access system under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0
Stats
Number of views and downloads: 593
Number of citations: 0