Selected health behaviors of patients with low back pain at the age of 30-50 years

Abstract

Wstęp: Zespoły bólowe kręgosłupa stanowią jeden z najistotniejszych problemów zdrowotnych współczesnej medycyny. Według danych epidemiologicznych 80% populacji miała lub będzie miała w swoim życiu epizody związane z bólem kręgosłupa, a zespoły bólowe kręgosłupa są jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza rodzinnego.

Cel pracy: Celem pracy jest analiza wybranych zachowań prozdrowotnych u pacjentów
z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym (L-S)
oraz ustalenie w jakim zakresie tryb życia, wykonywanie codziennych czynności
i obowiązków, wpływają na dolegliwości bólowe kręgosłupa w odcinku L-S.

Materiał i metody: Badanie przeprowadzono na grupie 30 pacjentów z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Badanie polegało na wypełnieniu przez Pacjenta ankiety dotyczącej wybranych zachowań prozdrowotnych, składającej się z 25 pytań, poprzez zakreślenie jednej z odpowiedzi. Sposób doboru grupy: losowy – grupowy. Wyniki przedstawiono jako n%. Wykorzystano moduł tabel liczebności i tabel wielodzielczych w licencjonowanej wersji programu statystycznego STATISTICA 10.0 dla programu Windows. Porównania istotności statystycznej różnic liczebności w podgrupach dokonano przy pomocy dokładnego testu Fishera. Porównań dokonano w głównych grupach określonych pytaniami z ankiety oraz zestawiając podgrupy odpowiedzi między poszczególnymi pytaniami.

Wyniki: W badanej grupie statystycznie istotnie częściej występowały osoby ze środowiska wiejskiego, bez stwierdzonej patologii kręgosłupa, nasileniem dolegliwości  w niewielkim stopniu ograniczającym codzienne funkcjonowanie, spędzające wolny czas głównie oglądając program telewizyjny, nieuprawiające sportu, o umiarkowanym nasileniu stresu (73% pacjentów określiło subiektywne nasilenie stresu na poziomie <5pkt. w 10-stopniowej skali), z bólem tylko w połowie poddające się masażowi leczniczemu, który w większości jest skuteczny tylko w dłuższej serii. W znaczącym odsetku badanych stwierdzono obecność niekorzystnych zachowań w odnośnie ustąpienia i nawrotu bólów kręgosłupa, takich jak: siedzący tryb życia, bierny wypoczynek, nieprawidłowy sposób podnoszenia przedmiotów z ziemi, chodzenie w obuwiu na podwyższeniu oraz niedopasowanie wysokości mebli do wzrostu (74%).

Wnioski:

1.      Pacjenci z bólami kręgosłupa w wieku poniżej 50 lat to przeważnie osoby
bez radiologicznych zmian w kręgosłupie, prowadzące nieaktywny tryb życia oraz mające złe nawyki dźwigania przedmiotów z ziemi, co prognozuje u nich nasilanie się problemu z czasem.

2.      Osoby ze środowiska wiejskiego znamiennie częściej odpoczywały w sposób nieaktywny co powinno skutkować intensyfikacją działań edukacyjnych w tej grupie pacjentów.

3.      Subiektywne odczuwanie stresu przez pacjentów determinowało nie tylko stopień nasilenia i lokalizację odczuwanych dolegliwości, ale także korzystanie i efektywność zabiegów leczniczych.