Knowledge and attitudes of Czaplinek Municipality residents with regard to colorectal cancer prevention
DOI:
https://doi.org/10.12775/JEHS.2022.12.01.006Keywords
colorectal cancer, knowledge, attitudes, prevention, public healthAbstract
Introduction and purpose: Colorectal cancer (C18-C21) is currently the second cause of cancer-related deaths among men and the third among women in Poland. The aim of the paper was to assess the knowledge and attitudes of the Czaplinek Municipality residents with regard to colorectal cancer prevention.
Material and Method: The research was conducted between October and December 2020 among 238 inhabitants of the Czaplinek Municipality, located in Zachodniopomorskie Voivodeship, Drawsko District. The research tool was an original survey questionnaire, consisting of 22 closed-ended questions. The results obtained were processed in a Microsoft® Excel® 2016 MSO spreadsheet and statistically analysed using Statistica® software (TIBCO Software Inc.).
Results: The majority of the respondents (74.8%) knew that early diagnosis of colorectal cancer significantly increases the chances of recovery. Only half of the respondents (50.8%) were aware that this cancer can develop asymptomatically. Knowledge of risk factors and symptoms of colorectal cancer in the study group was low. The respondents’ overall level of knowledge about colorectal cancer and its prevention was most often sufficient (62.5%). Less than a third of the respondents (31.5%) had heard of the Colorectal Cancer Screening Programme.
Conclusions: The level of knowledge and attitudes of the Czaplinek Municipality inhabitants regarding colorectal cancer and its prevention is definitely unsatisfactory. There is an urgent need for intensive educational activities, focusing primarily on promoting colorectal cancer screening.
References
Didkowska J, Wojciechowska U, Czaderny K, Olasek P, Ciuba A. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2017 roku. Warszawa: Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie; 2019.
Wojciechowska U, Didkowska J, Michałek I, Olasek P, Ciuba A. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2018 roku. Warszawa: Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy; 2020.
Wojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy. http://onkologia.org.pl/raporty/ (dostęp: 2021.02.03).
Wojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy.
http://onkologia.org.pl/nowotwory-zlosliwe-jelita-grubego-c18-21/ (dostęp: 2021.02.03).
Wyrwicz L, Gryglewicz J, Chrostowski S, Domańska-Sadynica M, Ambroziewicz B. Sytuacja pacjenta z nowotworem jelita grubego w Polsce. Propozycje zmian. Warszawa: Fundacja Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Fundacja Wygrajmy Zdrowie; 2017.
Janiak M, Głowacka P, Kopeć A, Staśkiewicz A. Czynniki determinujące zgłaszalność na badania kolonoskopowe w Programie Badań Przesiewowych raka jelita grubego w Polsce. Gastroenterol Klin. 2016;8(4):142-151.
Kuprewicz A, Krajewska-Kułak E, Trochimowicz L. Wiedza na temat raka jelita grubego i preferowane zachowania zdrowotne mieszkańców miasta i wsi. Pielęg Chir Angiol. 2016;2:74-83.
Zyśk R, Wysocki P, Wyrwicz L. Rak jelita grubego – społeczne znaczenie zmian w zakresie epidemiologii i możliwości leczenia w Polsce. Onkol Prakt Klin. 2014;10(4):212-223.
Deptała A. Epidemiologia, wskaźniki przeżycia, środowiskowe uwarunkowania rozwoju raka jelita grubego. W: Deptała A, Wojtukiewicz MZ, (red.). Rak jelita grubego. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne;2018:13-17.
Chrobak-Bień JZ, Gawor A, Gąsiorowska A. Wiedza chorych na temat czynników ryzyka i profilaktyki raka jelita grubego. Piel Zdr Publ. 2016;6(3):187-195.
Gujska D, Gutek A, Gajewska N, Gawron Ż, Rząca M, Szadowska-Szlachetka Z. Zachowania zdrowotne studentów pielęgniarstwa w zakresie profilaktyki chorób nowotworowych. J Educ Health Sport. 2016;6(6):107-120.
Krenzel I, Bilewicz-Wyrozumska T, Rogozińska E, Słoma M, Bilewicz-Stebel M, Malczyk W, Ślepecki D, Szwajnoch M, Niciak D. Ocena wiedzy na temat wybranych programów profilaktycznych raka jelita grubego w populacji osób starszych. W: Turowski K. (red.). Zdrowie publiczne standardem dobrostanu. Lublin: Wydawnictwo Naukowe NeuroCentrum;2018:187-201.
Reguła J, Chaber-Ciopińska A. Profilaktyka pierwotna i wtórna raka jelita grubego. W: Andrzej D, Wojtukiewicz MZ. (red.). Rak jelita grubego. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne;2018:55-65.
Kałędkiewicz E, Doboszyńska A. Dietoprofilaktyka raka jelita grubego. Onkol Prak Klin. 2012;8(5):171-177.
Binefa G, Rodríguez-Moranta F, Teule A, Medina-Hayas M. Colorectal cancer: from prevention to personalized medicine. World J Gastroenterol. 2014;20(22):6786-6808.
Powalski G, Rydzewska G. Objawy podmiotowe, przedmiotowe oraz standardy rozpoznania raka jelita grubego. W: Deptała A, Wojtukiewicz MZ. (red.). Rak jelita grubego. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne;2018:67-78.
Ahmed S, Johnson K, Ahmed O, Iqbal N. Advances in the management of colorectal cancer: from biology to treatment. Int J Colorectal Dis. 2014;29(9):1031-1042.
Siepsiak M, Połom A, Adrych K. Profilaktyka raka jelita grubego. Farm Współ. 2015;8:1-5.
Musińska M, Minkiewicz M, Wasielica-Berger J, Kidrycki K, Kurek K. Badania przesiewowe w profilaktyce raka jelita grubego. Med Rodz. 2018;21(3):232-244.
Potemski P, Polkowski W, Bujko K, Didkowska J, Guzel Z, Herman R, Łacko A, Olszewski W, Pałucki J, Reguła J. Nowotwory układu pokarmowego. W: Potemski P, Polkowski W. (red.). Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych – 2013 r. Gdańsk: Via Medica;2013:103-211.
Wojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy. http://onkologia.org.pl/nowotwory-jelita-grubego/ (dostęp: 2021.02.19).
US Preventive Services Task Force, Bibbins-Domingo K, Grossman DC, Curry SJ, Davidson KW, Epling JW Jr, García FAR, Gillman MW, Harper DM, Kemper AR, Krist AH, Kurth AE, Landefeld CS, Mangione CM, Owens DK, Phillips WR, Phipps MG, Pignone MP, Siu AL. Screening for Colorectal Cancer: US Preventive Services Task Force Recommendation Statement. JAMA. 2016;315(23):2564-2575.
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy. Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego (PBP) – o programie. http://pbp.org.pl/program/ (dostęp: 2021.03.10).
Program wieloletni pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030. Załącznik nr 1 do uchwały nr 10 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia programu wieloletniego pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030 (M.P. 2020 poz. 189). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20200000189 (dostęp: 2021.03.10).
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy. Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego (PBP) – statystyki. http://pbp.org.pl/program/statystyki/ (dostęp: 2021.03.11).
Grys AA, Czarnecka J, Sienkiewicz Z, Krupienicz A. Wiedza mieszkańców województwa świętokrzyskiego na temat raka jelita grubego. Piel Pol. 2013;1(47):23-27.
Stefanowicz A, Kulik TB, Skórzyńska H, Środa M. Wiedza o programie profilaktyki raka jelita grubego wśród osób w wieku 50-65 lat. Geriatria. 2017;11:259-264.
Stefanowicz A, Kulik TB, Środa M, Skórzyńska H, Pacian A. Ocena wiedzy i świadomości osób po 50. roku życia w zakresie czynników ryzyka raka jelita grubego. Fam Med Prim Care Rev. 2015;17(3):210-214.
Kmieć N, Wełnicka-Jaśkiewicz M, Jassem J. Niesteroidowe leki przeciwzapalne w profilaktyce i leczeniu nowotworów jelita grubego. Nowotwory J Oncol. 2014;64(2):175-179.
Algra AM, Rothwell PM. Effects of regular aspirin on long-term cancer incidence and metastasis: a systematic comparison of evidence from observational studies versus randomised trials. Lancet Oncol. 2012;13(5):518-527.
Tárraga López PJ, Albero JS, Rodríguez-Montes JA. Primary and secondary prevention of colorectal cancer. Clin Med Insights Gastroenterol. 2014;7:33-46.
Rothwell PM, Price JF, Fowkes FG, Zanchetti A, Roncaglioni MC, Tognoni G, Lee R, Belch JF, Wilson M, Mehta Z, Meade TW. Short-term effects of daily aspirin on cancer incidence, mortality, and non-vascular death: analysis of the time course of risks and benefits in 51 randomised controlled trials. Lancet. 2012;379(9826):1602-1612.
Billiau A, Bouche G, Jezdic S, Labianca R, Glimelius B, Van Cutsem E, Arnold D, Kornek G, Ugarte A, Szymanik M. Rak jelita grubego: poradnik dla pacjentów – informacje oparte na wytycznych ESMO (ang. European Society for Medical Oncology – Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej) dotyczących praktyki klinicznej – wer. 2016.1. The Anticancer Fund; 2016.
Kościelniak-Merak B, Radosavljević B, Zając A, Tomasik PJ. Faecal Occult Blood Point-of-Care Tests. J Gastrointest Canc. 2018;49:402-405.
Kozłowska E, Kowalczyk A. Wiedza i postawy pracowników biurowych wobec Programu Badań Przesiewowych w kierunku wczesnego wykrycia nowotworu jelita grubego. J Educ Health Sport. 2015;5(9):443-456.
Markowska A, Górka J, Grochans E, Szkup M. Ocena wiedzy wybranych grup społecznych na temat profilaktyki raka jelita grubego. Med Og Nauk Zdr. 2016;22(4):303-306.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Zuzanna Jaroszyńska, Mirosław Andrusiewicz, Katarzyna Wiśniewska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
The periodical offers access to content in the Open Access system under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0
Stats
Number of views and downloads: 2755
Number of citations: 0
