Samoleczenie wśród studentów medycyny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie = Self-medication practice among medical students of Medical University in Lublin

Abstract

Sowa Magda, Kołłątaj Witold, Kołłątaj Barbara, Karwat Irena Dorota, Szakuła Justyna. Samoleczenie wśród studentów medycyny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie = Self-medication practice among medical students of Medical University in Lublin. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):439-452. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.20851

http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A439-452

https://pbn.nauka.gov.pl/works/589949

http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.20851

Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive

Deklaracja.

Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie.

Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r.

The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014).

© The Author (s) 2015;

This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland

Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,

provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License

(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial

use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.

Received: 20.06.2015. Revised 15.07.2015. Accepted: 15.07.2015.

Samoleczenie wśród studentów medycyny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Self-medication practice among medical students of Medical University in Lublin

Magda Sowa¹, Witold Kołłątaj², Barbara Kołłątaj³, Irena Dorota Karwat³, Justyna Szakuła⁴

¹Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

²Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej z Pracownią Endokrynologiczno - Metaboliczną Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

³Katedra i Zakład Epidemiologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

⁴Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Witold Kołłątaj

Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej z Pracownią Metaboliczną UM w Lublinie

ul. Profesora Antoniego Gębali 6, 20-093 Lublin

e-mail: wk@data.pl

Słowa kluczowe: samoleczenie, studenci medycyny, leki OTC.

Streszczenie

Wstęp

Samoleczenie polega na samodzielnie podjętym przez chorego działaniu, polegającym na stosowaniu leków lub aplikowaniu metod leczniczych, bądź mających potencjalne właściwości  lecznicze, w celu przywrócenia zdrowia lub poprawy jakości życia.

Głównymi powodami, dla których ludzie sami podejmują próby leczenia są uwarunkowania kulturowe, brak czasu, niedostatki finansowe, trudny dostęp do lekarzy specjalistów (kolejki), przekonanie, iż błahe dolegliwości nie wymagają pomocy specjalisty, oraz łatwy dostęp do wielu środków leczniczych.

Cel pracy

Celem pracy była ocena zjawiska samoleczenia wśród studentów medycyny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Materiał i metody

Badaniem zostali objęci studenci medycyny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Dobór próby dokonany został metodą doboru proporcjonalnego reprezentatywnego. Liczba osób poddana badaniu była proporcjonalna do liczby osób z poszczególnych lat studiów.  W badaniu udział wzięło 267 studentów w wieku 19-32 lat życia, w tym 168 kobiet (62,9%) i 99 mężczyzn (37,1%). Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny, a narzędziem badawczym Autorski Kwestionariusz Ankiety. Badanie przeprowadzono w październiku 2014.

Wyniki

Termin samoleczenie kojarzy się studentom medycyny na ogół z samodzielnym (bez konsultacji z lekarzem) stosowaniem leków do odręcznej sprzedaży – OTC (over-the-counter drugs) (71% ankietowanych) oraz ze stosowaniem tak zwanych domowych sposobów leczenia (60%). Spośród badanych, 23% studentów metody samoleczenia stosowało „zawsze” lub „niemal zawsze” w razie pojawienia się objawów chorobowych, 58% – okazyjnie,  11% nigdy.

Wśród osób decydujących się na samoleczenie, najpopularniejsze było stosowanie leków OTC (99% ankietowanych), fitoterapia (27%), ciepłe okłady i plastry rozgrzewające (24.8%)  oraz środki spożywcze używane w sposób niekonwencjonalny (21%).

Studenci medycyny bardzo chętnie sięgają po leki OTC. Niemal 90% przyznało, iż zdarza im się z takich leków korzystać, chociaż tylko 6% wyraziło opinię, że takie leki są w pełni bezpieczne i nie stwarzają żadnego zagrożenia dla pacjenta. Stosowanie leków OTC tłumaczą najczęściej łatwością ich zakupu (56% ankietowanych), wcześniej uzyskanymi dobrymi  efektami terapeutycznymi (36%) i atrakcyjną ceną (16%). Wśród OTC studenci medycyny preferują leki „na przeziębienie i grypę”, przeciwbólowe i przeciwzapalne, leki z innych grup stosowane są zdecydowanie rzadziej.

Wnioski

1. Studenci medycyny chętnie korzystają z metod samoleczenia. Tylko 11% ankietowanych studentów medycyny nigdy nie korzystało z tych metod leczenia.
2. Studenci najchętniej sięgają po leki grupy OTC i fitoterapię.
3. Ze względu na wysoką liczbę osób stosujących metody samoleczenia, należy podjąć próby skutecznej edukacji młodzieży akademickiej w zakresie zalet i wad stosowania takiej formy terapii.

Keywords: self-treatment, students of medicine, OTC drugs.

Summary

Introduction

The phenomenon of self-medication is defined as using drugs or applying treatment methods with potential therapeutic properties without consultation or consent of a doctor in order to restore health or improve quality of life. The main reasons why people attempt to treat themselves are cultural factors, lack of time, financial shortcomings, difficult access to specialists (queues), the belief that trivial ailments do not require a specialist, and easy access to a variety of medications.

Aim of the study

The aim of the study was to assess the scope of phenomenon of self-medication among medical students of the Medical University of Lublin.

Materials and methods

The survey were conducted among medical students of the Medical University of Lublin. The study group consisted of representative samples of all 1-6 year study groups.  The study involved 267 students aged between 19-32 years, including 168 women and 99 men. There was used the diagnostic survey method based on the author's questionnaire. The study was conducted in October 2014.

Results

Medical students, usually, define the term self-treatment as an independent (without consulting a doctor) use of OTC (over the counter) medications (71% of respondents) or so-called home treatment (60%) applied to restore health or improve quality of life.

Among the surveyed  students 23% of respondents use methods of self-treatment "always" or "almost always" in case of any symptoms of the disease appearance, 58% – of polled do it occasionally, 11% have never applied such methods of treatment.

Among those opting for self-treatment, the most common was the use of OTC drugs (99% of respondents), herbal medicine (27%), warm poultices and warming plasters applying (24.8%) and foodstuffs used in an unconventional way (21%).

Medical students are very eager to use OTC drugs. Almost 90% polled confessed that they had been using such drugs in the past, although only 6% of them checked the opinion that such drugs are completely safe and do not pose any danger to the patient.

The attitude towards use of OTC drugs has been explained by students by ease of purchase (56%), previously obtained good therapeutic effects (36%) and attractive price (16%).

Polled medical students prefer OTC "cold and flu", analgesic and anti-inflammatory medications. Other OTC drugs are used by them much less frequently.

Conclusions

1. Medical students are willing to use methods of self-treatment. Only 11% of polled medical students have never applied such methods of treatment.
2. While opting for self-medication, they usually use OTC drugs and herbal medicine methods.
3. Due to the high number of medical students using self-medications methods, it should be made attempts to improve education of students on the advantages and disadvantages of using of these forms of therapy.