Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Proces recenzji
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Redaktorzy tematyczni
    • Zespół Recenzentów (2024-2025)
    • Standardy etyczne
    • Opłaty
    • Indeksowanie
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Historia i Polityka

Obraz zakonu krzyżackiego w oczach polskiej młodzieży. Analiza badań kwestionariuszowych
  • Strona domowa
  • /
  • Obraz zakonu krzyżackiego w oczach polskiej młodzieży. Analiza badań kwestionariuszowych
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Nr 53 (60) (2025) /
  4. Artykuły

Obraz zakonu krzyżackiego w oczach polskiej młodzieży. Analiza badań kwestionariuszowych

Autor

  • Przemysław Łukasik Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Dziennikarstwa i Stosunków Międzynarodowych, Kraków https://orcid.org/0000-0003-2358-9770

DOI:

https://doi.org/10.12775/HiP.2025.018

Słowa kluczowe

Krzyżacy, badania ankietowe, młodzież szkolna, podręczniki szkolne

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu było odniesienie opinii i wiedzy uczniów polskich szkół średnich na temat Krzyżaków do współczesnej narracji naukowej i edukacyjnej dotyczącej rycerzy zakonnych. Badania mające charakter wstępny zostały ograniczone do grup docelowych uczniów szkół średnich w Krakowie oraz Lublinie. Metodą badawczą była ankieta rozdawana obejmująca kwestionariusz pytań zamkniętych. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że pomimo zmian w narracji naukowej i podręcznikowej, która w większym stopniu eksponuje rolę kulturalną i gospodarczą zakonu, w postrzeganiu rycerzy nadal dominuje wymiar militarny. Obraz zakonu wśród uczniów zaczyna się powoli niuansować i jest daleki od jednoznacznie negatywnej czarnej legendy. W świetle udzielanych przez uczniów odpowiedzi można stwierdzić, że Krzyżacy nie są już siłą „podstępną” i „niszczycielską”, jak przedstawiano ich w czasach PRL-u.

Bibliografia

Arnold, U. (2010). Der Deutsche Orden als Objekt politischer Ideologie im 19.–20. Jahrhundert (ss. 146). W: J. Gancewski (red.). Zakon krzyżacki w historii, ideologii i działaniu – symbole dziejowe. Olsztyn: Polskie Towarzystwo Historyczne.

Biskup, M., Labuda, G. (1986). Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach. Gospodarka – społeczeństwo – państwo – ideologia. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.

Boockmann, H. (1981). Der Deutsche Orden. Zwölf Kapitel aus seiner Geschichte. München: C.H. Beck.

Kosman, M. (1989). Historia: wielkość i upadek Rzeczypospolitej szlacheckiej. Podręcznik dla klasy szóstej szkoły podstawowej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kosman, M. (2010). Krzyżacy w historii i legendzie wieków. W 600. rocznicę grunwaldzkiej wiktorii. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Grado.

Jankowiak, S. (2000). Historia I: [podręcznik do gimnazjum]: razem przez wieki. Poznań: Wydawnictwo Arka.

Kamieński, A. (2015). Heinrich von Treitschke i Kazimierz Jarochowski. Dyskurs dziewiętnastowiecznych historyków o dziejach Prus, Austrii i Polski (ss. 319–333). W: W. Łazuga, S. Paczos (red.). Między polityką, historią a pamięcią historyczną. Studia z dziejów Polski okresu porozbiorowego. Poznań: Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Musiał, D., Polacka, K., Roszak, S. (1999). Historia: podręcznik dla I klasy gimnazjum. Gdańsk: Wydawnictwo M. Rożak.

Najder, Z. i in. (red.). (2014). Węzły pamięci niepodległej Polski. Kraków–Warszawa: Fundacja Węzły Pamięci, Muzeum Historii Polski, Wydawnictwo Znak.

Pawlak, M., Szweda, A. (2019). Poznać przeszłość. Podręcznik do historii dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Część 1. Zakres podstawowy. Warszawa: Nowa Era.

Pogoda-Kołodziejak, A. (2011). Zakon krzyżacki w literaturze polskiej i niemieckiej XIX i pierwszej połowy XX wieku. Warszawa: Instytut Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Sarnowsky, J. (2020). Kommunikation in der Krise. Der Briefwechsel in Deutschen Orden während des Dreizehnjährigen Krieges in Preußen (ss. 129–151). W: R. Czaja, K. Kopiński (red.). Piśmiennictwo. Opisywanie i interpretacja źródeł. Studia ofiarowane Profesorowi Januszowi Tandeckiemu w 70. rocznicę urodzin. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Szostakowski, S. (1972). Historia dla klasy VI. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.

Treitschke von, H. (1955). Das deutsche Ordensland Preußen. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.

Trybulski, K. (2014). Krzyżacy. Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Gdynia: Region.

Urbanek, M. (2011). Broniewski. Miłość, wódka, polityka. Warszawa: Iskry.

Historia i Polityka

Pobrania

  • pdf

Opublikowane

05-09-2025

Jak cytować

1.
ŁUKASIK, Przemysław. Obraz zakonu krzyżackiego w oczach polskiej młodzieży. Analiza badań kwestionariuszowych. Historia i Polityka [online]. 5 wrzesień 2025, nr 53 (60), s. 9–20. [udostępniono 8.12.2025]. DOI 10.12775/HiP.2025.018.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Nr 53 (60) (2025)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Przemysław Łukasik

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu respektuje prawo do prywatności i ochrony danych osobowych autorów.
Dane autorów nie są wykorzystywane w celach handlowych i marketingowych. Redaktorzy i recenzenci są zobowiązani do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych ze złożonymi do redakcji tekstami.

Autor, zgłaszając swój tekst wyraża zgodę na wszystkie warunki i zapisy umowy licencyjnej (określającej prawa autorskie) z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 35
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Krzyżacy, badania ankietowe, młodzież szkolna, podręczniki szkolne

cross_check

The journal content is indexed in CrossCheck, the CrossRef initiative to prevent scholarly and professional plagiarism

W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa