Electoral Code Needs to Be Changed Immediately! What Remained Unchanged ahead of the 2023 Elections, and What Were the Consequences?
DOI:
https://doi.org/10.12775/HiP.2024.001Keywords
electoral law, parliamentary elections in Poland, electoral districts, equality of votes, external votingAbstract
The parliamentary elections in Poland were held on October 15, 2023, combined with nationwide referendum. Many experts pointed out the need for necessary changes to the Electoral Code even prior to the elections. The most important were: elimination of votes inequalities in some electoral districts to the Sejm and restoration of postal voting for Polish citizens staying abroad. Unfortunately, these changes were not introduced to the electoral law by the Polish lawmaker. The aim of this paper is to answer the questions: How did that affect the electoral process and final results of the elections? And how to prevent these threats in the future?
References
Druk nr 969 Senatu RP X kadencji z dnia 24 kwietnia 2023 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy. Pobrane z: https://www.senat.gov.pl/prace/druki/record,12760.html.
Europejska Komisja dla Demokracji przez Prawo (Komisja Wenecka) (2002). Kodeks Dobrej Praktyki w sprawach Wyborczych. Wytyczne i raport wyjaśniający przyjęty przez Komisję Wenecką na 52. Sesji. Pobrane z: https://bisnetus.wordpress.com/biblioteka/akty-ustrojowe/kodeks-dobrej-praktyki-komisji-weneckiej/kodeks-dobrej-praktyki-w-sprawach-wyborczych-calosc/.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483; z 2001 r. Nr 28, poz. 319; z 2006 r. Nr 200, poz. 1471; z 2009 r. Nr 114, poz. 946).
Państwowa Komisja Wyborcza. Informacja dotycząca czasu ustalania wyników głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu w obwodach utworzonych za granicą w 2019 r. Pobrane z: https://pkw.gov.pl/aktualnosci/informacje/informacja-dotyczaca-czasu-ustalania-wynikow-glosowania-w-.
Pismo Państwowej Komisji Wyborczej do Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 października 2022 r. (ZPOW.520.1.2022).
Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 12 kwietnia 2023 r. do Marszałka Senatu (VII.602.6.2023.CW).
Sejmowa Komisja Łączności z Polakami za Granicą. Zapis przebiegu posiedzenia w dniu 25 stycznia 2023 r. Pobrane z: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/biuletyn.xsp?skrnr=LPG-58.
Senacka Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. Zapis przebiegu posiedzenia w dniu 10 stycznia 2023 r. Pobrane z: https://www.senat.gov.pl/prace/komisje-senackie/przebieg,10009,1.html.
Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (Dz.U. z 2003 r. Nr 57, poz. 507).
Ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 497).
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2001 r., poz. 112 z późn. zm.).
Balicki, R. (2023). Prawa wyborcze nierezydentów. Przegląd Prawa Konstytucyjnego, (5)75, 31–44.
Chybalski, P. (2019). Skutki braku uwzględnienia wniosku Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie zmian okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu i Senatu. Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych, 2(62), 45–52.
Cześnik, M., Cześnik, M., Flis, J., Gendźwiłł, A., Haman, J., Materska-Sosnowska, A., Rakowska-Trela, A., Rychard, A., Wrzalik, M., Zbieranek, J. (2022). Reguły, zamiary, praktyki: prawo wyborcze i wybory 2017–2020. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Flis, J., Krupa, J. (2023). Czułe punkty: wyzwania dla uczciwości wyborów w Polsce. W: M. Grant (red.). Wolne i uczciwe wybory. Sądownictwo konstytucyjne: teoria i praktyka, t. 6 (ss. 45–64). Warszawa: Wydawnictwo Senackie.
Haman, J. (2022). Korekta demograficzna: najpilniejsze zmiany w okręgach wyborczych do Sejmu i Senatu. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.
Michalak, B. (2022). Wyzwania i bariery głosowania Polaków za granicą. Opinie i ekspertyzy OE–431. Warszawa: Kancelaria Senatu.
Piotrowski, R. (2022). Opinia prawna dotycząca konstytucyjności zmian proponowanych w Kodeksie wyborczym zawartych w petycji P10-31/2022. Opinie i ekspertyzy OE–429. Warszawa: Kancelaria Senatu.
Drabik, P. (2023). Problemy z głosami z zagranicy, protokoły nie wpłynęły. Pobrane z: https://wiadomosci.radiozet.pl/polska/polityka/problemy-z-glosami-z-zagranicy-protokoly-nie-wplynely-czas-sie-konczy.
Jurczak, J. (2023). Wybory 2023. Rzecznik PKW: Wpłynęły już protokoły ze wszystkich zagranicznych komisji. Pobrane z: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9323804,wybory-2023-rzecznik-pkw-wplynely-juz-protokoly-ze-wszystkich-zagran.html.
Kania, D. (2023). Głosowania za granicą. Senatorowie dają 48 godzin na liczenie głosów. Pobrane z: https://www.infor.pl/prawo/wybory/5742193,glosowanie-za-granica-senatorowie-daja-48-godzin-na-liczenie-glosow.html.
Karwowska, A. (2023). Skandal z głosowaniem za granicą. Pobrane z: https://wyborcza.pl/7,75398,30311272,komisje-za-granica-zdazyly-na-czas-ale-protokoly-utknely-w.html.
Londyn: długie kolejki przed polskimi lokalami wyborczymi. Pobrane z: https://www.polskieradio.pl/399/7978/artykul/3261586,londyn-dlugie-kolejki-przed-polskimi-lokalami-wyborczymi.
Wybory 2023. Kolejki przed niektórymi lokalami wyborczymi w kraju i za granicą. Pobrane z: https://tvn24.pl/wybory-parlamentarne-2023/wybory-2023-kolejki-przed-niektorymi-lokalami-wyborczymi-w-kraju-i-za-granica-7391975.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Bartłomiej Michalak

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Nicolaus Copernicus University fully respects the right to privacy and protection of personal data of all authors. The authors’ personal data is not used for commercial and/or marketing purposes.Stats
Number of views and downloads: 285
Number of citations: 0