Wybrane aspekty dziejów badań leczniczych roślin pasożytniczych w ujęciu filozoficznym Część III – Wiek XX
Abstract
Artykuł zajmuje się analizą dziejów badań biologicznych i zastosowań terapeutycznych wybranych krajowych gatunków roślin pasożytniczych i półpasożytniczych. Omawia także wpływ różnych nauk przyrodniczych i medycznych na przebieg badań roślin pasożytniczych oraz przedstawia dzieje badań roślin leczniczych na tle historii botaniki.
Riferimenti bibliografici
Lewicki A., Zarys Historji Polski, wyd. XII w opracowaniu Friedberga J., Nakładem Gebethnera i Wolffa, Kraków 1925, s. 455.
Wettstein R., Handbuch der systematischen Botanik, Franz Deuticke, Leipzig und Wien 1935.
Der Große Brockhaus, F.A. Brockhaus Leipzig 1928–1934.
Komarow W., Lamarck, Spółdzielnia Wydawnicza Książka, Łódź 1946.
Engler A., Gilg E., Syllabus der Pflanzenfamilien, Verlag von Gebrüder Borntraeger, Berlin 1912.
Engler A., Das Pflanzereich, IV. 261. Orobanchaceae, Leipzig 1930.
Flora Europea, Cambridge at the University Press, 1972.
Hegi G., Hayek von A., Illustrierte Flora von Mitteleuropa; VI Band, 1 Hälfte, V Teil; J.F. Lehmanns Verlag, München 1978.
Hryniewiecki B., Zarys dziejów botaniki; PZWS Warszawa 1949. Historia botaniki powszechnej, Historia botaniki w Polsce; Poradnik dla Samouków, t. VII, Botanika cz. II, Kasa im. Mianowskiego, Warszawa 1927, s. 547–743, cz. III – 1929.
Nowak J., Nauki Przyrodnicze, [w:] Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga Pamiątkowa 1918–1928, Wydawnictwo i nakład: Ilustrowanego Kuryera Codziennego, Swiatowida, Na Szerokim Świecie, Kraków–Warszawa 1928, s. 587–600.
Raciborski M., Szafer W., Morfologja wraz z Organografją, s. 42–457, [w:] Botanika cz. I, Poradnik dla samouków, Kasa Mianowskiego, Warszawa 1926.
Szafer W., Systematyka, s. 1–169, Ochrona przyrody, s. 471–546, [w:] Botanika cz. II, Uzupełnienia w cz. III, Poradnik dla samouków, Kasa Mianowskiego, Warszawa 1927–1929; Szafer W., Dyakowski B., Dyakowska J., Zarys botaniki z ćwiczeniami, wyd. II. PZWS, Warszawa 1947, s. 201–205, 392, 394–395; Szafer W., Zarys historii Botaniki w Krakowie na tle sześciu wieków Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwa Jubileuszowe, t. XIX, Kraków 1964; Szafer W., Wojtusiakowa H., Kwiaty i zwierzęta. Zarys ekologii kwiatów, PWN Warszawa 1969; Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B., Rośliny Polskie, wyd. VI. Cz. I, II. PWN, Warszawa 1988.
Tołpa S., Radomski J., Botanika, cz. I, PWN, Warszawa 1957.
Kosiek Z., Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce (praca zbiorowa), Wiedza Powszechna Warszawa 1983, s. 414–479.
Mochtak E., Tajemnice ogrodów botanicznych, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa 1989.
Łukasiewicz A. (red.), Ogrody botaniczne i arboreta w Polsce, PWRiL, Warszawa 1987.
Boć J., Samborska-Boć E., Ochrona Środowiska. Źródła. Kolonia Limited, Wrocław 1994.
Szafer W., Wojtusiakowa H., Kwiaty i zwierzęta. Zarys ekologii kwiatów, PWN,Warszawa 1969, s. 80.
Pigoń S., Z Komborni w Świat, wyd. III., Spółdzielnia Wydawnicza „Wieś”, Kraków 1947, s. 144; fragment dotyczy wspomnień S. Pigonia z okresu gimnazjalnego w Jaśle.
Bajer M., Niklewscy i Gumińscy, Z cyklu audycji „Rody uczone”, nadanej w programie BIS Polskiego Radia SA, w kwietniu 1999 r., sponsorowanej przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej.
Wójcicki Z., Anatomja, s. 275–358, Cytologja, s. 359–425, [w:] Botanika cz. I, Poradnik dla samouków, Kasa Mianowskiego, Warszawa 1926.
Szafer W., Zarys historii Botaniki w Krakowie na tle sześciu wieków Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wydawnictwa Jubileuszowe, t. XIX, Kraków 1964.
Malinowski E., Świat roślin. O kształtach roślin, powstawaniu gatunków, krążeniu soków w roślinach, Kasa J. Mianowskiego, Druk Tow. Akc. S. Orgelbranda Synów, Warszawa 1912, s. 135–136.
Malinowski E., Anatomia roślin, wyd. XX, PWN, Warszawa 1987.
Hryniewiecki B., Historia botaniki powszechnej, Historia botaniki w Polsce; Poradnik dla Samouków, t. VII, Botanika, cz. II, Kasa J. Mianowskiego, Warszawa 1927, s. 547–743. cz. III, 1929 rok.
Kochman J., Fitopatologia, wyd. II, PWRiL, Warszawa 1973.
Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania drzew i krzewów krajowych i aklimatyzowa-nych, wyd. II, WSiP, Warszawa 1989, nota o autorze.
Różański H., Poradnik zielarski; Recenzent, A. Danysz, Fundacja Büchnera 1996, Wydawnictwo Apla 2001 (przyg. do druku).
Ciechanowski S., Nauki lekarskie, [w:] Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga Pamiątkowa 1918–1928, Wydawnictwo i nakład: Ilustrowanego Kuryera Codziennego, Swiatowida, Na Szerokim Świecie, Kraków–Warszawa 1928, s. 601–614.
Muszyński J., Ziołolecznictwo i leki roślinne (Fytoterapia), Wydawnictwo Poligrafika, Łódź 1946.
Roeske W., Zarys Fitoterapii (Farmakologia i receptura ziół leczniczych), PZWL, Warszawa 1955.
Roeske W., Muszyński Jan, [w:] Leksykon farmacji (red. Adam Danek), PZWL, Warszawa 1990.
Roeske W., Biegański Jan, [w:] Leksykon farmacji (red. Adam Danek), PZWL, Warszawa 1990.
Encyklopedia Rolnicza, t. IX, 1900.
Handwörterbuch der Wissenschaften, 1913.
Korczewski M., Godlewski E., Fizjologja, s. 458–590, [w:] Botanika cz. I, Poradnik dla samouków, 1926, Teorya i technika mikroskopu, s. 301–329, [w:] Botanika cz. II, Poradnik dla samouków, 1927, Kasa Mianowskiego, Warszawa.
Prończuk J. (red.), Świat roślin, wyd. IV, cz. I, II, PWN, Warszawa 1986.
Tomanek J., Botanika leśna, PWRiL, Warszawa 1987.
Żukowski P., Botanika, PWRiL, Warszawa 1951, s. 22–23.
Harborne J.B., Ekologia biochemiczna, PWN, Warszawa 1997, s. 276.
Gajewski W., Pasożytnicze rośliny kwiatowe, PZWS, Warszawa 1956.
Strasburger E., Noll F., Schenck H., Schimper W., Lehrbuch der Botanik, Verlag von G. Fischer, Jena 1923.
Strasburger E., Noll F., Schenck H., Schimper W., Lehrbuch der Botanik für Hochschulen, Stuttgart 1958.
Strasburger E., Noll F., Schenck H., Schimper A.F.W., Botanika. Podręcznik dla szkól wyższych, PWRiL, Warszawa 1962.
Troll W., Allgemeine Botanik, Verlag F. Enke, Stuttgart 1973.
Mowszowicz J., Krajowe chwasty polne i ogrodowe, wyd. II, PWRiL, Warszawa 1975, s. 335–342, 402–432.
Różański H., Specjalizacja Lathraea squamaria L. do pasożytniczego trybu życia. Praca magisterska, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Instytut Biologii Eksperymentalnej, Zakład Botaniki Ogólnej, Poznań 2000.
Sunderland N., The production of the Striga and Orobanche germination stimulants by maize roots. I. The number and variety of stimulants, Journal of Experimental Botany, 1960, 11, s. 263–245; The production of the Striga and Orobanche germination stimulants by maize roots, II. Conditions of synthesis in the root, Journal of Experimental Botany 1960, 11, s. 365–366.
Cook C.E., Whichard P.L., Turner B., Wall E.M, Egley H.G., Germination of witchweed Striga lutea Lour., isolation and properties of potent stimulant, Science 154, s. 1189–1190, 1966.
Michajłow W., Biologia, PZWS, Warszawa 1963.
Tarkowski Cz., Genetyka i hodowla roślin. Nasiennictwo, wyd. III, PWN, Warszawa 1984.
Short Biography of F.A. Janssens, Historical Survey of the CMPG, internet, http,//www.agr.kuleuven.ac.be/dtp/cmpg/laboratory/historyCMPG.html; http,//www.agr.kuleuven.ac.be/dtp/cmpg/laboratory/historyFAJ.html.
Miczurin I. W., Zbiór prac w 4 tomach, Sielchozgiz 1948.
Maksimow M., Fizjologia roślin, PWRiL, Warszawa 1950, s. XIII–XIV.
Bolszaja Sowietskaja Encyklopedia (red. B.A. W iedenckij), GNI 1949–1958.
Maheshwari P., Baldev B., Artificial production of buds from the embryos of Cuscuta reflexa, Nature 191, 1961, s. 197–198.
Maheshwari P., Baldev B., In vitro induction of buds from embryos of Cuscuta reflexa Roxb., Plant Embryology. A symposium, 1962, s. 129–138.
Truscott F.H., On the regeneration of new shoots from isolated dodder haustoria, American Journal of Botany 45,1958, s. 169–177.
Truscott F.H., Some aspects of morphogenesis in Cuscuta gronovii. American Journal of Botany, 53, 1966 [739–750].
Modrzejewski R., Guzowska I., Zenkteler M., Regeneracja fragmentów dojrzałego zarodka Cuscuta lupuliformis Krock w hodowli in vitro. Prace Komisji Biologicznej, t. XXXIII, zeszyt 9, 1970, s. 37–53.
Lenin W. I., Dzieła, t. I, XIV, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1949–1950, I,141–142, 146, XIV, 380; Dzieła Wybrane, t. I, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1978, s. 646–733.
Łysenko T.D., Agrobiologia, wyd. IV, Sielchozgiz 1948.
Łysenko T.D., O sytuacji w biologii, PIWR 1949.
Różański H., Zależność składu chemicznego roślin pasożytniczych od różnorodnych chemotaksonomicznie żywicieli, UAM, Inst. Biol. Eksperymentalnej, Zakład Botaniki Ogólnej, Poznań 1998, 1999, recenz., R. Wachowiak (Zakł. Med. Sądowej AM w Poznaniu), K. Latowski (Zakł. Taksonomii Roślin UAM), Wyniki badań zostały wygłoszone na specjalnym seminarium naukowym, które odbyło się w Zakładzie Botaniki Ogólnej UAM, w dniu 25 listopada 1998 roku.
Różański H., Zmienność składu chemicznego parazytofitów w zależności od zróżnicowanych chemotaksonomicznie żywicieli. VII Lubelska Środowiskowa Konferencja Magnezologiczna, Lublin 2003, Materiały konferencyjne „Pierwiastki w rolnictwie i w medycynie”, s. 44.
Schmalhauzen I.I., Czynniki ewolucji. Teoria doboru stabilizującego, PWN, Warszawa 1975.
Smirnow I.N., Dialektyka materialistyczna a teoria ewolucji. Filozofia i współczesna biologia pod red. I.T. Frołowa, Książka i Wiedza, Warszawa 1976, s. 290–354.
Grossheim A.A., Oprjedjelitjel rastienij Kawkaza, Moskwa 1949.
Tachtadżjan A.L., Wyższyje rastienija, IAN CCCR, Moskwa–Leningrad 1956.
Świtek K., Interakcje rozwojowe pomiędzy roślinami pasożytniczymi a ich żywicielami na przykładzie wybranych gatunków – przegląd literatury i próba interpretacji, UAM Wydział Biologii, Zakład Botaniki Ogólnej, Poznań 2000.
Lane H.C., Kasperbauer M.J., Photomorphogenic responses of dodder seedlings, Plant Physiology, 40, 1978, s. 109–116.
Gäumann E., Nauka o infekcyjnych chorobach roślin, PWRiL, Warszawa 1959.
Anderson-Prouty A.J., Albersheim P., Host – pathogen interactions, VIII. Isolation of pathogen-synthesized rfaction rich in glucan that elicits a defence response in the pathogen’s host, Plant Physiology, 56, 1975, s. 286–291.
Jacob F., Neumann D., Neumann S., Studies on Cuscuta reflexa Roxb. VI. Is there an autoparasitic withdrawal of nutrients? Journal of Plant Physiology, 123, 1986, s. 151–160.
Hargreaves J.A., Physiological Plant Pathology, 15, 1979, s. 279–287.
Sequeira L., How Plants Defend Themselves; w, Plant Disease (red. J.G. Horsfall, E.B. Cowling), t. V, Academic Press, New York 1980, s. 179–200.
Bostock R.M., Kuc J.A., Laine R.A., Science N.Y., 212, 1981, s. 67–69.
Darvill A.G., Albersheim P., Journal of Plant Physiology, 25, 1984, s. 243–275.
Różański H., Zaburzenia składu chemicznego roślin leczniczych, pastwiskowych i warzywnych pochodzących z gleb i wód zanieczyszczonych ropą naftową oraz produktami ropopochodnymi. Materiały III Międzynarodowego Forum Gospodarki Odpadami, Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych. Poznań 1999, s. 365–374.
Kączkowski J., Biochemia roślin, t. I, wyd. IV, PWN, Warszawa 1987, t. II, wyd. II, PWN, Warszawa 1993.
Kohlmünzer S., Farmakognozja, wyd. IV, PZWL, Warszawa 1993.
Cruickshank I.A.M., Perrin D.R., Nature London 187, 1960, s. 799–800.
Cruickshank I.A.M., Perrin D.R., Pathological function of phenolic compounds in plants, w: Biochemistry of phenolic compounds (red. Jeffrey Harborne), Academic Press, London 1964, s. 511–544.
Swinburne T.R., The resistance of immature Bramley’s seeding apples to rotting by Nectaria galigena, [w:] Fungal Pathogenicity and the Plants Response (red. R.J.W. Byrde & C.V. Cutting), Academic Press, London 1973, s. 365–382.
VanEtten H.F., Phytochemistry 15, 1976, s. 655–659.
Bailey J.A., Mansfield J.W. (red.), Phytoalexins, Blackie, London 1982.
Franisch R.A., Carson M.J., Carson S.D., Physiological and Molecular Plant Pathology, 28, 1986, s. 267–268.
Harborne J.B., Ingham J.L., Biochemical aspects of the coevolution of higher plants with their fungal parasites, w: Biochemical aspects of Plant and Animal Coevolution (red. Jeffrey Harborne), Academic Press, London 1978, s. 343–405.
Harborne J.B., The role of phytoalexins in natural plant resistance, [w:] Natural Resistance of Plants to Pests (red. M.B. Green, P.A. Hedin), American Chemical Society, Washington, DC 1986, s. 22–35.
Kuijt J., The biology of parasitic flowering plants, University of California Press, Berkeley and Los Angeles 1969.
Tripodi G., Localization of tryptophan rich proteins and beta-glycerophosphorase activity in Cuscuta haustoria cells, Protoplasma 71, 1970, s. 191–196.
Dörr I., Der Anschluß der Cuscuta–Hyphen an die Siebröhren ihrer Wirtspflanzen, Protoplasma 75, 1972, s. 167–184.
Lee Kyu Bae, Lee Chai Doo, The structure and development of the haustorium in Cuscuta australis, Canadian Journal of Botany, 67, 1989, s. 2975–2982.
Gupta A., Singh M., Mechanism of parasitization by Cuscuta reflexa, RNase activity in the haustorial region of Cuscuta and infected host tissues. Physiologia Plantarum, 58, 1983, s. 523–526.
Hejnowicz Z., Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych, PWN, Warszawa 1980.
Podbielkowski Z., Podbielkowska M., Przystosowania roślin do środowiska, wyd. I., WSiP, Warszawa 1992, s. 354–360.
Nagar R., Singh M., Sanwal G.G., Cell wall degrading enzymes in Cuscuta reflexa and its hosts. Journal Experimental. Bot. 35, s. 1104–1112, 1984.
Singh A., Singh M., Cell wall degrading enzymes in Orobanche aegyptica and its host Brassica campestris. Physiol. Plant 89, s. 177–181, 1993.
Singh A., Singh M., Incompatbility of Cuscuta haustoria with the resistant hosts – Ipomoea batatas L. and Lycopersicon esculentum Mill. Journal Plant Physiol, 1997, 150, s. 592–596.
Chatterjee U., Sanwall G.G., Purification and properties of a protein from Lantana camara activating Cuscuta reflexa cellulase. Phytochemistry 1999, 52, s. 361–366.
Machado M.A., Zetsche K., A structural, functional and molecular analysis of plastids of the holoparasites Cuscuta reflexa and Cuscuta europaea, Planta, 1990, 181, s. 91–96.
Haberhausen G., Valenitin K., Zetsche K., Organization and sequence of photosynthetic genes from the plastid genome of the holoparasitic flowering plant Cuscuta reflexa. Mol. Gen. Genet., 1992, 232, s. 154–161.
Bömmer D., Haberhausen G., Zetsche K., A large deletion in the plastid DNA of the holoparasitic flowering plants Cuscuta reflexa concerning two ribosomal proteins (rpl2, rpl23), one transfer RNA (trnl) and an ORF 2280 homologue, Curr.Genet., 1993, 24, s. 171–176.
Pazy B., Plitmann U., Chromosome divergence in the genus Cuscuta and its systematic implications. Caryologia, 1995, 48, s. 173–180.
Hibberd J.M., Bungard R.A., Press M.C., Jeschke D.W., Scholes J.D., Quick W.P., Localisation of fotosynthetic metabolism in the parasitic angiosperm Cuscuta reflexa, Planta 1998, 205, s. 506–513.
Choudhury N.K., Sahu D., Photosynthesis in Cuscuta reflexa, a total plant parasite, Photosynthetica, 1999, 36, s. 1–9.
Mevius W., Taschenbuch der Botanik, Georg Thieme Verlag, Leipzig 1944.
Nultsch W., Botanika ogólna, PWRiL, Warszawa 1968.
Haberhausen G., Zetsche K., Functional loss all ndh genes in an otherwise relatively unaltered plastid genome of the holoparasitic flowering plant Cuscuta reflexa, Plant Molecular Biology, 1994, 24, s. 217–222.
Freyer R., Neckermann K, Maier R.M., Kössel, Structural and functional analysis of plastid genomes from parasitic plants, loos of an intron within the genus Cuscuta. Current Genetics, 1995, 27, s. 580–586.
Searcy D.G., MacInnis A.J., Measurements by DNA renaturation of the genetic basis of parasitic reduction, Evolution, 1970, 24, s. 796–806.
Combes C., Ekologia i ewolucja pasożytnictwa. Długotrwałe wzajemne oddziaływania, PWN, Warszawa 1999, s. 528.
Chang M., Lynn D.G., The haustorium and the chemistry of host recognition in parasitic angiosperms, Journal of Chemical Ecology, 1986, 12, s. 561–579.
Willem J., Thuring J.F., Nefkens G.H.L., Zwanenburg B., Synthesis and biological evaluation of the strigol analogue carba-GR 24, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 45, 1997, s. 1409–1414; Asymmetric synthesis of all stereoisomers of the strigol analogue GR24. Despendence of absolute configuration on stimulatory activity of Striga hermonthica and Orobanche crenata seed germination, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 1997, 45, s. 2278–2283.
Willem J., Thuring J.F., Heisman N.W., Jacobs R.W., Nefkens G.H.L., Zwanenburg B., Asymmetric synthesis of all stereoisomers of dimethylsorgolactone. Despendence of the stimulatory activity of Striga hermonthica and Orobanche crenata seed germination on the absolute configuration, Journal of Agricultural and Food Chemistry,1997, 45, s. 507–513.
Yoneyama K., Takeuchi Y., Ogasawara M., Konnai M., Sugimoto Y, Sassa T., Cotyle-nins and fusicoccins stimulate seed germination of Strga hermonthica (Del.) Benth. and Orobanche minor Smith, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 46, 1998, s. 1583–1586.
Logan D.C., Stewart G.R., Germination of seeds parasitic angiosperms, Seed Science Research, 1992, 2, s. 179–190.
Stranger A., Corbett J.M., Dunn M.J., Totty F.N., Sterling A., Bolwell P.G., Identyfication of developmentally specific markers in germinating and haustorial stages of Striga hermonthica (Del.) Benth., Seedlings, Journal Experimental Botany, 1999, 50, s. 269–274.
Stranger A., Murphy A., Corbett J.M., Dunn M.J., Bolwell P.G., Stewart R.G., Changes in patterns of protein synthesis during haustorial development of Striga hermonthica (Del.) Benth., Seedlings, Journal Experimental Botany, 1995, 46, s. 277–283.
Hegnauer R., Chemotaxonomie der Pflanzen, Band III, VI, Birkhäuser Verlag, Basel und Stuttgart 1964, 1973.
Stermitz F.R., Harris G.H., Transfer of pyrrolizidine and quinolizidine alkaloids to Castilleja (Scrophulariaceae) hemiparasites from composite and legume host plants Journal of Chemical Ecology, 13, 1987, s. 1917–1925.
Schneider M.J., Stermitz F.R., Uptake of host plant alkaloids by root parasitic Pedicularis (Scrophulariaceae) species, Phytochemistry, 1990, 29, s. 1811–1814.
Wolswinkel P., The active role of the host (Vicia faba L.) in the transfer of nutrient elements from the phloem to the parasite (Cuscuta sp.), metabolically controlled K+ and Mg2+ release to the free space, Acta Botanica Neerlandica, 24, 1975, s. 211–224.
Wolswinkel P., Phloem unloading in steam parts parasitizes by Cuscuta, the realise of 14C and K+ to the free space at 0°C and 25°C, Physiologia Plantarum, 1978, 42, s. 167–172.
Bock F. de, Fer A., Effects of abscisic acid on the transfer of sucrose from host Pelargonium zonale (L.) Aiton, to a phanerogamic parasite Cuscuta reflexa Roxb. Aust., Journal Physiol., 19, 1992, s. 679–691.
Jeschke D.W., Räth N., Bäumel P., Czygan F.C., Proksch P., Modelling the flow and paratitioning of carbon and nitrogen in the holoparasite Cuscuta reflexa Roxb. and its host Lupinus albus L. Methods for esimating net flows, Journal of Experomental Botoany, 45, 1994, s. 791–800.
Bäumel P., Jeschke D.W., Räth N., Czygan F.C., Proksch P., Modeling of quinolizidine alkaloid net flows in Lupinus albus and between Lupinus albus and the parasiteCuscuta reflexa Roxb., new insights into the site of quinolizidine alkaloid synthesis, Journal og Experimental Botany, 46, 1995, s. 1721–1730.
Furuhashi K., Tada Y., Okamoto K., Sugai M., Kubota M., Watanabe M., Phytochrome Participation oin Induction of Haustoria in Cuscuta japonica, a Holoparasitic Flowering Plant, Plant and Cell Physiology, 38(8), 1997, s. 935–940.
Czapek F., Biochemie der Pflanzen, Verlag von Gustaw Fischer, Jena 1921.
Tunmann O., Rosenthaler L., Pflanzenmikrochemie, Verlag von Gebrüder Borntraeger, Berlin 1931.
Wehmer C., Die Pflanzenstoffe, Verlag von Gustaw Fischer, Jena 1931.
Różański H., Chromatograficzne badania zmienności składu chemicznego i właściwości farmakologicznych roślin pasożytniczych i półpasożytniczych w zależności od różnorodnych chemotaksonomicznie żywicieli. Konferencja PTChA, Gliwice 2000, sponsor badań Fundacja Büchnera, 1998.
M. Luckner, K. Mothes, L. Nover i inni, Secondary Metabolism and Coevolution, Nova Acta Leopoldina, Suppl. 7, 1976, s. 499–502.
Plant Systematics and Evolution, 1977.
Phytochemistry, 1986.
Kohlmünzer S., Świetlik, Irydoidy, Aukubina, [w:] Leksykon farmacji (red. Adam Danek), PZWL Warszawa 1990.
Poprzęcki W., Ziołolecznictwo, Spółdzielcza Agencja Reklamowa SPAR, Warszawa 1989.
Suchorska K., Leksykon roślin leczniczych, (red.) Rumińska A., Ożarowski A., PWRiL, Warszawa 1990, s. 189, 491.
Anioł-Kwiatkowska J., Rośliny leczące zwierzęta, wyd. I., WSiP, Warszawa 1993.
Podlewski J.K., Chwalibogowska-Podlewska A., Leki Współczesnej Terapii. Preparaty roślinne, Varia. Fundacja Büchnera Warszawa 1992; Podlewski J.K., Chwalibogowska-Podlewska A., Leki Współczesnej Terapii. Suplement Varia., wyd. XI, Split Trading Fund. Büchnera, Warszawa 1994; Podlewski J.K., Chwalibogowska-Podlewska A., Leki Współczesnej Terapii, wyd. XIV, Split Trading Fund. Büchnera, Warszawa 1999, s. 697; Leki Współczesnej Terapii, wyd. XV, Split Trading Fund. Büchnera, Warszawa 2001, s. 676–677; Leki Współczesnej Terapii. Vademecum, Split Trading Fund. Büchnera, Warszawa 1999, s. 265.
Orlewska E., Leki zarejestrowane w Polsce, Fundacja Büchnera, Warszawa 1993.
Podlewski J.K., Środki lecznicze, [w:] Vademecum lekarza praktyka (red. Włodzimierz Brühl), wyd. II., PZWL, Warszawa 1955, s. 770.
Kuźnicka B., Dziak M., Zioła i ich stosowanie. Historia i współczesność, wyd. III, PZWL, Warszawa 1984, s. 157–159.
Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich, wyd. II, PWRiL, Warszawa 1985.
Polakowska M., Leśne rośliny zielarskie, wyd. IV, PWRiL, Warszawa 1987.
Chruściel T., Gibiński K., Leksykon leków, PZWL, Warszawa 1991.
Anioł-Kwiatkowska J., Kwiatkowski S., Berdowski W., Rośliny lecznicze. Atlas, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1993.
Różański H., Rośliny lecznicze rzadko stosowane i zapomniane, praca finansowana przez Fundację Büchnera, 1996–1998.
Biegański J., Ziołolecznictwo, wyd. IV, Wydawnictwo St. Jemiołkowski & T.J. Evert, Łódź 1948, s. 108–110.
Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania krajowych roślin trujących i szkodliwych. PWRiL, Warszawa 1982, s. 290–293, 309–313, 334–354.
Kresanek J., Rośliny lecznicze, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1983, s. 84.
Volák J., Stodola J., Rośliny lecznicze, PWRiL, Warszawa 1987, s. 150.
Olechnowicz-Stępień W., Lamer-Zarawska E., Rośliny lecznicze stosowane u dzieci, wyd. III, PZWL, Warszawa 1992.
Stübler M., Leki homeopatyczne, PZWL, Warszawa 1991.
Leki Współczesnej Terapii. Vademecum, Warszawa 1999, s. 265.
Kluk K., Dykcyonarz roślinny w którym podług układu Linneusza są opisane..., t. I (1805), II (1808), III (1811), Drukarnia Xięży Piarów, Warszawa.
Broda B., Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych, PZWL, Warszawa 1979, 1995.
Schlechtendal D.F.L.v., Langethal L.E., Schenk E., Flora von Deutschland. Gera-Untermhaus 1884, Verlag v. Fr. Eugen Köhler.
Dragendorff G., Die Heilpflanzen, Verlag von Ferdinand Enke, Stuttgart 1898.
Fournier P., Leclerc H., Plantes medicinales et Veneneuses de France, t. I, II, III, Paris 1947.
Perrot Ě., Paris R., Les Plantes Médicinales, Presses Uniwersitaires de France, 1974.
Kowalski W.R., Właśności lecznicze ziół tajemnych, Warszawa 1987–1998, Maszynopis udostępniony przez autora.
Figuier L., Historyja roślin, Drukarnia Józefa Ungra, Warszawa 1871.
Aichele D., Golte-Bechtle M., Jaki to kwiat. PWRiL Warszawa 1984.
Tołpa S., Radomski J., Botanika, cz. II, wyd. II, PWN, Warszawa – Wrocław 1962.
Birecki M. (red.), Agrotechnika, wyd. IV, PWRiL, Warszawa 1964, s. 693, 766, 842.
Grynia M., Trujące i szkodliwe rośliny łąk i pastwisk, PWRiL, Poznań 1974, s. 84–86, 89, 92–93.
Węgorek W., Studziński A., Terminarz ochrony roślin rolniczych, PWRiL, Warszawa 1977, s. 102, 212.
Domańska H., Ogólna uprawa roli i roślin (praca zbiorowa), wyd. II, PWN, Warszawa 1980, s. 134, 185–187, wyd. VI, pod redakcją Włodzimierza Roszaka, PWN, 1997, s. 138, 189–192.
Podkówka W., Olszewski T., Kalisiewicz A., Technologia produkcji siana, PWRiL, Warszawa 1984, s. 13–17, 21–26.
Rutkowska B., Atlas roślin łąkowych i pastwiskowych, wyd. II, PWRiL, Warszawa 1984.
Jasnowska J., Jasnowski M., Radomski J., Botanika, Wydawnictwo Brasica, Szczecin 1995.
Probst G., Rośliny uprawy polowej, [w:] Podręcznik rolnictwa ekologicznego (red. Siebeneicher G.E.), PWN, Warszawa 1997, s. 180.
Gusynin I.A., Toksikologija jadowitych rastienij, Fitotoksikologija, GISL, Moskwa 1947.
Sziszkin B.K. (redaktor odpowiedzialny), Gammierman A.F., Gusynin I.A., Ilin M.M., Kłopotow B.N., Niekrasowa B.L., Nikitin A.A., Fiedorob A.Al., Jadowityje rastienija ługow i pastbiszcz, Izd. Ak. Nauk ZSSR, Moskwa–Leningrad 1950.
Bagiński S., Mowszowicz J., Krajowe rośliny trujące, PWN, Łódź 1963, s. 5–11, 31–32, 181–183, 204–221.
Danysz A., Filozoficzne i moralne aspekty badań naukowych, Punkty Widzenia. Sprawy Nauki. Biuletyn KBN, 3, 1993, s. 19–21.
Downloads
The publisher's shop:
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Licenza
Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non opere derivate 4.0 Internazionale.
Stats
Number of views and downloads: 3305
Number of citations: 0
