Karbieniec pospolity (Lycopus europeus L.) roślina o cennych walorach prozdrowotnych
DOI:
https://doi.org/10.12775/HERB.2022.007Słowa kluczowe
karbieniec pospolity, związki biologicznie aktywne, działanie i zastosowanieAbstrakt
Dzięki rozwojowi technik analitycznych i szerokiemu zaangażowaniu naukowców całego świata wzrosły znacząco możliwości efektywnego wykorzystania otaczającej nas szaty roślinnej jako źródła surowca oraz bezpiecznych, stabilnych i efektywnych leków naturalnych, w tym substancji aktywnych, stanowiących nierzadko alternatywę
dla leków syntetycznych. Gatunkiem, który znajduje coraz szersze zastosowanie we współczesnej medycynie jest karbieniec pospolity (Lycopus europaeus L.). Liczne badania prowadzone nad właściwościami tej rośliny na przestrzeni ostatnich lat dostarczają wciąż nowych danych, a jej surowiec (ziele) wykorzystywane w naparach
jest elementem kuracji przy nadczynności tarczycy. Praca ma na celu przedstawienie informacji dotyczących składu chemicznego, działania, zastosowania oraz up-rawy mało znanego gatunku zielarskiego – karbieńca pospolitego.
Bibliografia
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., Flowering plants and pteridophytes of Poland: a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, Kraków 2002.
Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Karbinec evropský, wikipedia, https://cs.wikipedia.org/wiki/Karbinec_evropsk%C3%BD
Lycopus europaeus, atlas-roslin.pl, https://atlas-roslin.pl/gatunki/Lycopus_europaeus.htm
Lycopus europaeus L, Flickr.com, https://www.flickr.com/photos/agaat26/36123977394/
Czapska A., Kozłowski J., Karbieniec pospolity – wartościowa roślina lecznicza wprowadzona do uprawy, Wiadomości Zielarskie, 1994, 1, s. 6-7.
Fecka I., Cisowski W., Multiple gradient development TLC in analysis of complex phenolic acids from Lycopuseuropeaus L., Chromatographia, 1999, 49(5–6), s. 256-260.
Bucar F., Kartnig T., Paschek G., Winker E., Schubert-Zsilavecz M., Flavonoid glycosides from Lycopus europaeus, Planta Medica, 1995, 61, s. 489.
Hussein A.A., Rodriguez B., de la Paz Martı ́nez-Alca ́zar M., Cano F.H., Diterpenoids from Lycopus europaeus and Nepeta septemcrenata: revised structures and new isopimarane derivatives, Tetrahedron, 1999, 55, s. 7375-7388.
Gibbons S., Oluwatuyi M., Veitch N.C., Gray A.I., Bacterial resistance modifying agents from Lycopus europaeus, Phytochemistry, 2003, 62(1), s. 83-87.
Radulovic ́ N., Denic ́ M., Stojanovic ́-Radic ́ Z., Antimicrobial phenolic abietane diterpene from Lycopus europaeus L. (Lamiaceae), Bioorganic Medicinal Chemistry Letters, 2010, 20, s. 4988-4991.
Projekt „Opracowanie innowacyjnych bio-nutraceutyków na bazie karbieńca pospolitego i naturalnych źródeł jodu”, NCBiR, 2018-2021, POIR.01.01.01-00-1334/17’.
Sharipov S.N., Goryaev M.I., Khazanovich R.L., Pulatova T.P., Sharipova F.S., Essential oil from Lycopus europaeus, Chemistry of Natural Compoundus, 1969, 5, s. 316.
Węglarz Z., Rosłon W., Zmiany zawartości oraz składu chemicznego olejku eterycznego i polifenolokwasów w nadziemnych i podziemnych organach karbieńca pospolitego (Lycopuseuropaeus L.), Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, Sesja
Naukowa, 1998, 57(1), s. 319-323.
Jian-Qing Y., Jia-Chuan L., Xiu-Qiao Z., Huai-Dong Y., Dai-Zhi T., Zhi-Xiong L., Guo-lin Z., Anticancer, antioxidant and antimicrobialactivities of the essentialoil of Lycopuslucidus Turcz. var. hirtusRegel., Food Chemistry, 2011, 126(4), s. 1593-1598.
Howard M., Traditional Folk Remedies, Century, 1987, s. 151.
Romero K., Goparaju B., Russo K., Westover M.B., Bianchi M.T., Alternative remedies for insomnia: a proposed method for personalized therapeutic trials, Nature and Science Sleep, 2017, 9, s. 97-108.
Yarnell E., Abascal K., Botanical Medicine for Thyroid Regulation, Alternative and Complementary Therapies, 2006, 12(3), s. 107-112.
Fialová, S., Slobodníková L., Veizerová L., GranČai D., Lycopus europaeus: Phenolic fingerprint, antioxidant activity and antimicrobial effect on clinical Staphylococcus aureus strains, Natural Product Research, 2015, 29(24), s. 2271-2274.
Auf ’Molk M., Ingbar J.C., Amir S.M., Winterhoff H., Sourgens H., Hesch R.D., Ingbar S.H., Inhibition by certain plant extracts of binding and denylate cyclase stimulatory effect of bovine thyrotropin in human thyroid membranes, Endocrinol, 1984, 115, s. 527-534.
Auf ’Molk M., Amir S.M., Kubota K., Ingbar S.H., The active principles of plant extracts with antithyrotropic activity: oxidation products of derivatives of 3,4-dihydroxycinnamic acid, Endocrinol, 1985, 116, s. 1677-1686.
Winterhoff H., Gumbinger H.G., Vahlensieck U., Kemper F.H., Schmitz H., Behnke B., Endocrine effects of Lycopus europaeus L. following oral application, Arzneimittel-Forschung, 1994, 44(1), s. 41-45.
Stevenson P., Lycopusspecies and their use in thyroid dysfunction, Australian Journal of Medical Herbalism, 1999, 11(1), s. 22-23, s. 26-27.
Vonhoff C., Baumgartner A., Hegger M., Korte B., Biller A., Winterhoffa H., Extract of Lycopus europaeus L. reduces cardiac signs of hyperthyroidism in rats, Life Sciences, 2006, 78(10), s. 1063-1070.
Beer A.-M., Wiebelitz K.R., Schmidt-Gayk H., Lycopus europaeus (Gypsywort): Effects on the thyroidal parameters and symptoms associated with thyroid function, Phytomedicine, 2008, 15, s. 16-22.
Kołodziej B. (red), Uprawa ziół poradnik dla plantatorów, Wyd. PWRiL, 2018, s. 215-218.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 561
Liczba cytowań: 0
