The Karaite communities: harnessing the multi-lingual linguistic strategies for nationalism

Abstrakt

Już pod koniec XIX w. społeczności Karaimów dawnej Rzeczypospolitej zaczęły dyskutować w swojej prasie, jaki język wybrać, jako wspólny, czy też jak to zostało określone, język narodowy? Kwestia ta pozostała ważna w pierwszej połowie XX w. – uznano ją za narzędzie konsolidacji społecznej i kulturowej społeczności oraz ważny aspekt jej społecznego wizerunku w oczach polskiego społeczeństwa. Liderzy karaimscy próbowali kilku różnych strategii, począwszy od tradycyjnej dwujęzyczności (hebrajsko-tureckiej), po różne kombinacje rosyjsko-hebrajskiego, polsko-tureckiego itd. Inicjatywy te przybrały na sile na początku XX w., zwłaszcza po I wojnie światowej, kiedy etniczny nacjonalizm narodził się zarówno w środowisku karaimskim, jak i w dominującym społeczeństwie polskim. Analiza tych strategii językowych została przeprowadzona przy użyciu modelowego planowania językowego opracowanego przez Geoffreya Haiga w języku kurdyjskim we współczesnej Turcji, w ramach polityki Kemala Ataturka (Mustafa Kemal Atatürk, 1881-1938). W artykule zwrócono uwagę na te strategie, przeanalizowano argumentację oraz przedstawiono reformy językowe wdrożone w społeczności karaimskiej w pierwszej połowie XX w. Stwierdzono, że społeczny wizerunek Karaimów w dominującym społeczeństwie odgrywał ważną rolę w podejmowaniu decyzji przez karaimskich przywódców. Zrozumiano również, że język jest nie tylko ważnym aspektem karaimskiej tożsamości kulturowej, ale także narzędziem integracji z dominującym społeczeństwem.