Kwestia zbiorów ikonograficznych Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst oraz Städtisches Museum (Muzeum Miejskiego) w Toruniu

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/FT.2020.003

Słowa kluczowe

Kopernikowskie Towarzystwo Sztuki i Nauki w Toruniu, Muzeum Miejskie w Toruniu, kolekcje fotografii, archiwa, muzea, XIX w., XIX/XX w.

Abstrakt

Tekst dotyczy zespołu fotografii znajdującego się obecnie w Dziele Zbiorów Specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (WBP-KK) i wiązanego z niemieckim towarzystwem naukowym (Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst) działającym w mieście w drugiej połowie XIX w. Kwerenda źródłowa pozwoliła stwierdzić, że w WBP-KK znajdują się dziś szczątki dwóch zbiorów związanych z niemieckim stowarzyszeniem: kolekcji ikonograficznej Coppernicus-Verein oraz archiwum zabytków, założonego w Muzeum Miejskim w Toruniu (Städtisches Museum) w 1896 r. W artykule scharakteryzowano powyższe dwa zespoły fotografii, zarysowując również kontekst powstawania fotograficznych archiwów zabytków w muzeach niemieckich w drugiej połowie XIX w. oraz na przełomie XIX i XX w.

Biogram autora

Kamila Kłudkiewicz - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk o Sztuce

Dr Kamila Kłudkiewicz jest absolwentką prawa i historii sztuki na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu (dalej: UAM). Autorka monografii Wybór i konieczność. Kolekcje polskiej arystokracji w Wielkopolsce na przełomie XIX i XX wieku (2016); naukowego opracowania materiałów źródłowych Libri veritatis Atanazego Raczyńskiego/von Athanasius Raczyński. Suplement/Supplement (2019) oraz licznych artykułów w czasopismach naukowych. Jej zainteresowania badawcze dotyczą historii kolekcjonerstwa, muzealnictwa, archiwów wizualnych, kultury materialnej w XIX i na początku XX w. Od 2015 r. adiunkt w Instytucie Historii Sztuki UAM, od 2020 r. adiunkt w Archiwum Audiowizualnym Wydziału Nauk o Sztuce UAM.

Bibliografia

Akta Miasta Torunia C. sygn. 593. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Albertz, Jorg. 2001. “Albrecht Meydenbauer – Pioneer of Photogrammetric Documentation of the Cultural Heritage.” International Archives of Photogrammetry Remote Sensing and Spatial Information Sciences 34: 19–25.

Arszyński, Marian, i Tadeusz Zakrzewski. 1995. Toruń, miasto i ludzie na dawnej fotografii. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu.

Bentmann, Reinhard, und Jan Nukolaus Viebrock, hrsg. 2006. Dokumentaraufnahmen der Preußischen Messbildanstalt zu Berlin von Albrecht Meydenbauer. Stuttgart: Konrad Theiss Verlag.

Bernhardt, Katja. 2010. „Inwentaryzacja zabytków sztuki między nauką i polityką: Prusy Zachodnie i Wolne Miasto Gdańsk.” Biuletyn Historii Sztuki 72(3): 263–291.

Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst (Kopernikowskie Towarzystwo Nauki i Sztuki w Toruniu). sygn. 27. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst (Kopernikowskie Towarzystwo Nauki i Sztuki w Toruniu). sygn. 28. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst (Kopernikowskie Towarzystwo Nauki i Sztuki w Toruniu). sygn. 117. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst (Kopernikowskie Towarzystwo Nauki i Sztuki w Toruniu). sygn. 124. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst (Kopernikowskie Towarzystwo Nauki i Sztuki w Toruniu). sygn. 126. Archiwum Państwowe w Toruniu, Polska.

Deneke, Bernhard. 1977. „Die Museen und die Entwicklung der Kulturgeschichte.” In Das kunst- und kulturgeschichtliche Museum im 19. Jahrhundert. Vorträge des Symposions im Germanischen Nationalmuseum, Nürnberg, hrsg. von B. Deneke, und R. Kahsnitz, 118–132. München: Prestel-Verlag.

Hartung, Otto. 2010. Kleine Deutsche Museumsgeschichte. Von der Aufklärung bis zum frühen 20. Jahrhundert. Weimar: Böhlau.

Jahresbericht des Copernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst, angestellte in der öffentlichen Sitzung des Vereins. 1897. 43.

Kłudkiewicz, Kamila. 2019. „Fotograficzne wyprawy Albrechta Meydenbauera po wschodnich prowincjach Cesarstwa.” W Dziedzictwo wizualne Europy Środkowej i Wschodniej, http://visualheritage.eu/portfolio/fotograficzne-wyprawy-albrechta-meydenbauera-po-wschodnich-prowincjach-cesarstwa/.

Król, Andrzej. 2004. „Biblioteka.” W Stulecie otwarcia Muzeum im. Cesarza Fryderyka w Poznaniu, red. W. Suchocki, T. J. Żuchowski. 319. Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu.

Lauffer, Otto. 1907. „Das historische Museum, sein Wesen und Wirken und sein Unterschied von den Kunst- und Kunstgewerbe Museen.”. Museumskunde. Zeitschrift für Verwaltung und Technik Öffentlicher und Privater Sammlungen 3(3): 170–186.

Lauffer, Otto. 1907. „Das historische Museum, sein Wesen und Wirken und sein Unterschied von den Kunst- und Kunstgewerbe Museen.” Museumskunde. Zeitschrift für Verwaltung und Technik Öffentlicher und Privater Sammlungen 3(1): 1–14.

Lauffer, Otto. 1907. „Das historische Museum, sein Wesen und Wirken und sein Unterschied von den Kunst- und Kunstgewerbe Museen.” Museumskunde. Zeitschrift für Verwaltung und Technik Öffentlicher und Privater Sammlungen 3(2): 78–99.

Lauffer, Otto. 1907. „Das historische Museum, sein Wesen und Wirken und sein Unterschied von den Kunst- und Kunstgewerbe Museen.” Museumskunde. Zeitschrift für Verwaltung und Technik Öffentlicher und Privater Sammlungen 3(4): 222–245.

Łuczak, Dorota. 2017. „Fotograficzne marginalia Muzeum Miejskiego w Szczecinie.” W Szczecińskie awangardy, red. Sz. P. Kubiak, 135–164. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie.

Masłowska, Anna. 2009. „Fotografia dzieła sztuki w XIX wieku. Geneza, rozwój, funkcje.” W Światłoczułe. Kolekcja fotografii w Muzeum narodowym w Warszawie. Wystawa w 170-lecie ogłoszenia wynalazku fotografii w Muzeum Narodowym w Warszawie 10 września–15 listopada 2009, 29–50. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie.

Meyer, Rudolf. 1985. Albrecht Meydenbauer. Baukunst in historischen Fotografien. Leipzig: Fotokinoverlag.

Mikulski, Krzysztof, Okoń Emanuel, red. 2011. Księga Pamiątkowa 150-lecia Muzeum Okręgowego w Toruniu 1861–2011. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu.

Minkels, Dorotea. 2018. Alexander von Minutoli. Der Gründer des 1. Kunstgewerbemuseums der Welt (1844). Norderstedt: BoD – Books on Demand.

Niedzielska, Magdalena. 1983. „Dzieje toruńskiego towarzystwa Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst (1853–1945).” Rocznik Toruński 16: 113–152.

Niedzielska, Magdalena. 1997. „Semrau Arthur.” W Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, red. S. Gierszewski, 4, 196–197. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.

Niedzielska, Magdalena. 2006. „Pomnik Kopernika w Toruniu. Historia jego powstania.” Rocznik Toruński 33: 81–117.

Sieradzan, Wiesław. 2018. „Bernharda Schmida (1872–1947) zasługi dla ziemi chełmińskiej.” W Stare i nowe dziedzictwo Torunia, Bydgoszczy i regionu. Studia i materiały z dziedzictwa kulturowego Torunia i regionu, red. J. Raczkowski. 2: 21–35. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Sieradzan, Wiesław. 2019. Verlorenes Kulturerbe? Leben und Werk des Konservators von Westpreußen Bernhard Schmid (1872–1947). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Suchocki, Wojciech, i Tadeusz J., Żuchowski. 2004. Stulecie otwarcia Muzeum im. Cesarza Fryderyka w Poznaniu. Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu.

Sumowska Alicja z Muzeum Okręgowego w Toruniu, email do autorki, Maj 5, 2020.

Tschirner, Ulfert. 2011. Museum, Photographie und Reproduktion. Mediale Konstellationen im Untergrund des Germanischen Nationalmuseums. Bielefeld: Degruyter.

Wojdak, Ewelina. 2018. „Fotogrametria, polityka i przedsiębiorczość a inwentaryzacja zabytków. Albrecht Meydenbauer w Poznańskiem w roku 1885 i 1887.” Artium Quaestiones XXIX: 349–379.

Zakrzewski, Tadeusz. 1996. „Historia fotografii toruńskiej. Część druga za lata 1869–1899.” Rocznik Toruński 23: 69–87.

Zander-Seidel. Jutta, und Anja Kregeloh, hrsg. 2014. Geschichtsbilder: die Gründung des Germanischen Nationalmuseums und das Mittelalter. Nürnberg: Germanisches Nationalmuseum Verlag.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 2. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 4. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 5. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 6. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 7. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 8. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Zbiory ikonograficzne. sygn. MAG Teka 9. Dział Zbiorów Specjalnych, Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polska.

Ziemlewska, Anna, red. 2011. 150 lat Muzeum Okręgowego w Toruniu 1861–2011. Katalog. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu.

Folia Toruniensia

Pobrania

Opublikowane

2020-12-14

Jak cytować

Kłudkiewicz, K. (2020). Kwestia zbiorów ikonograficznych Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst oraz Städtisches Museum (Muzeum Miejskiego) w Toruniu. Folia Toruniensia, 20, 49–72. https://doi.org/10.12775/FT.2020.003

Numer

Tom 20 (2020)

Dział

Artykuły

Licencja

Teksty są publikowane w formule Open Access, na zasadach niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0).

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 721
Liczba cytowań: 0