Wrocławski epizod znanego stanisławowskiego księgarza i wydawcy Romana Jasielskiego i jego córki Anny
DOI:
https://doi.org/10.12775/FT.2018.005キーワード
księgarnia, Jasielscy, Wrocław, Pod Złotą Palmą, Rynek 58要旨
Teza/Cel: Celem tekstu jest ukazanie niezwykle interesującego epizodu stanisławowskiego księgarza i wydawcy Romana Jasielskiego i jego córki Anny. W ramach przejęcia przez Polskę Ziem Odzyskanych po II wojnie światowej w 1945 r. zaczął się wielki exodus ludności. Wysiedlano mieszkających rdzennych mieszkańców, a na ich miejsce zasiedlano Polaków przymusowo przywiezionych ze wschodu. Jednym z pierwszych przybyłych do Wrocławia był znany księgarz i wydawca Roman Jasielski. 74-letni Jasielski przyjechał ze Stanisławowa do Wrocławia z 25-letnią córką Anną. Na parterze domu „Pod Złotą Palmą” w przestrzeni po pierwotnej księgarni Priebatschów w 1946 r. stworzył jedną z pierwszych polskich księgarni we Wrocławiu. Metoda badań: Artykuł został napisany na podstawie badań archiwalnych dokumentów źródłowych, literatury przedmiotu oraz z przeprowadzonej wizji lokalnej istniejącego obiektu, obecnie Dolnośląskiej Biblioteki Publicznej im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu. Zgromadzone materiały pozwoliły na analizę ostatnich lat życia Jasielskiego. Wyniki/Wnioski: Krótki pobyt Romana Jasielskiego, a jednocześnie wielka pasja i zaangażowanie w kształtowanie polskiej literatury odcisnęły istotny ślad wśród środowisk księgarskich i bibliofilskich na Dolnym Śląsku. Pozostawiona spuścizna to kształtowanie Koła Dolnośląskiego Związku Księgarzy Polskich, redakcje książek i wydawnictw. To wpływ na rozwój i zamiłowanie do księgarstwa jego córki Anny. Wszystko to później zostało nieco zapomniane, ale dziś ponownie jest ważnym elementem w historii rozwoju kultury polskiej. Ich misja pozwoliła, aby w domu „Pod Złotą Palmą” była bez przerwy kultywowana tradycja księgarska i wydawnicza ze szczególnym zamiłowaniem do książki. Stali się oni bardzo ważnym ogniwem scalającym tradycję historii kamienicy Rynek 58, pomiędzy przedwojennym księgarstwem a współcześnie istniejącą biblioteką.
References
Barański, Kamil. 1988. Przeminęli zagończycy, chliborobi, chasydzi.... Londyn: Wydawnictwo Panda Press.
Budzichowska, Mieczysława. 1972. „Jasielski Roman.” W Słownik pracowników książki polskiej, 369–370. Warszawa–Łódź: Wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dippel, Stefan. 1976. O księgarzach, którzy przeminęli. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Hussak, Tadeusz. 2018 „Od ZKP do SKP – wspomnienia Honorowego Przewodniczącego SKP. Stowarzyszenie Księgarzy Polskich.” Ostatnia modyfikacja 2 grudnia. http://ksiegarze.org.pl/wladze-skp/historia/zkp-skp/.
Izba Przemysłowo-Handlowa 1945–1950, 435/82. Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Polska. Klukowski, Bogdan. 2018 „Lata powojenne.” Ostatnia modyfikacja 2 grudnia. http://ksiegarze.org.pl/wladze-skp/historia/lata-powojenne/.
Kuś, Damian Antoni. 1988. Feliks West. Księgarz – wydawca 1846–1946. Warszawa–Wrocław: Wyd. PWN.
Kuś, Damian. 1972. Feliks West. Księgarz–wydawca 1846–1946, Wrocław. mps rozprawy doktorskiej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu, nr 14435/II.
Lach, Janusz, „Z życia kół Z.K.P.” Przegląd Księgarski, 1947, nr 3–4, s. 150.
Lenarcik, Andrzej i Wojciech Świątkiewicz. 2006. „Człowiek Uniwersytetu.” Niedziela. Tygodnik Katolicki. Edycja kielecka 4: 4.
Makowska, Alicja. 1995. „Anna Jasielska (1920–1983).” W Chrześcijanie, red. B. Bejza, 21: 271–301. Niepokalanów: Wyd. Ojców Franciszkanów.
Mazur, Grzegorz. 1994. Pokucie w latach Drugiej Wojny Światowej. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, rozprawa habilitacyjna nr 286.
Mikuła, Izabela. Świder, Janina. 2006. „25-lecie Ruchu Kultury Chrześcijańskiej.” Niedziela. Tygodnik Katolicki. Edycja rzeszowska 20. Ostatnia modyfikacja: 22 marca 2018. http://www.niedziela.pl/artykul/46417/nd/25-lecie-Ruchu-Kultury-Chrzescijanskiej.
N.N. 1946. „Z życia organizacyjnego.” Przegląd Księgarski, red. B. Żynda, A. Bocheński, 1946, 6: 133.
N.N. 1947. „Z żałobnej karty.” Przegląd Księgarski, red. B. Żynda, A. Bocheński, 1947, 3–4: 67.
N.N. 1947. „Z życia organizacyjnego kół Z.K.P.” Przegląd Księgarski, red. B. Żynda, A. Bocheński, 1947, 1–2: 19.
NN. 1938. Breslauer Adressbuch für das Jahr 1937. Breslau: August Scherl Deutsche Adressbuch Gesellschaft.
Roman Jasielski, akt zgonu, 518/47. Urząd Stanu Cywilnego Wrocław, Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Polska.
Roman Jasielski. Biuro Ewidencji Ludności Wrocław, Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Polska.
Rynek 58, t. 3744, 174079. Archiwum Budowlane, Muzeum Architektury Miasta Wrocławia, Polska.
Rynek 58. Dział Dokumentów Życia Społecznego, Dolnośląska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu, Polska.
Werszler, Rafał. 2017. „Rodzina Priebatschów. Księgarze i wydawcy z Breslau.” Chidusz 10: 44–49.
Wikipedia. 2018. „Roman Jasielski.” Ostatnia modyfikacja Marzec 22. https://pl.wikipedia.org/wiki/Roman_Jasielski.
Zieliński, Józef. 1964–1965. „Jasielski Roman.” W Polski Słownik Biograficzny, 11: 26. Wrocław: Wyd. Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności.
Downloads
出版済
How to Cite
巻号
セクション
License
Authors sign the license agreement, where authors have copyright but license exclusive rights in their article to the publisher. In this case authors have a range of rights, including:
- The right to share or reuse their article in the same ways permitted to third parties under the Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 (CC BY-ND 4.0) license. Following it, the author can "copy and redistribute the material in any medium or format for any purpose, even commercially. The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms."
- Authors retain patent, trademark and other intellectual property rights (including research data).
- Authors receive proper attribution and credit for the published work.
Stats
Number of views and downloads: 420
Number of citations: 0
