Książki polskie drukowane anonimowo w nowożytnym Toruniu
DOI:
https://doi.org/10.12775/FT.2024.001Słowa kluczowe
anonimy typograficzne, drukarstwo, nowożytny Toruń, książki polskieAbstrakt
Pierwsze wydanie w języku polskim wydane w Toruniu ukazało się w 1581 r. w oficynie Melchiora Neringa i od tego czasu zaczęto regularnie drukować w nim książki polskie. W początkowej fazie stanowiły one ok. 25% wszystkich prac wydanych w mieście Kopernika. Niewielka część z nich została opublikowana jako anonimy typograficzne, czyli bez podania nazwy drukarza w publikacji. Celem artykułu jest analiza anonimowej produkcji drukarskiej w języku polskim w Toruniu do 1607 roku: jej zasięgu, statystyk, tematów, odbiorców, wpływu na kulturę literacką i funkcję społeczną w kontekście toruńskiej kultury książki oraz na tle anonimowego druku w Krakowie w tym czasie.
Bibliografia
BJ XVI = Katalog poloników XVI wieku Biblioteki Jagiellońskiej. T. 1–3. (1992–1995). M. Malicki, & E. Zwinogrodzka (Eds.). Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Buchwald-Pelcowa, P. (1997). Cenzura w dawnej Polsce. Między prasą drukarską a stosem. Wydawnictwo SBP.
BUP XVI = Cybertowicz, J., Kowalewicz, H. (1963). Katalog druków polskich XVI wieku Biblioteki Głównej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Powielarnia i Introligatornia Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
BUWr XVI = Ożóg, J. (1988–1991). Katalog poloników XVI w. Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Vol. 1–3. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Cackowski, S. (1994). Terytorium, ludność, władze miejskie. M. Biskup (Ed.), Historia Torunia. Vol. 1.2: W czasach renesansu, reformacji i wczesnego baroku (1548–1660) (pp. 7–45). Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego w Toruniu.
Dlabačová A., & Leerdam A. van (2023). Introduction. A. Dlabačová, A. van Leerdam, J., & Thompson (Eds.), Vernacular Books and Their Readers in the Early Age of Print (c. 1450–1600) (pp. 1–33). Brill.
Drukarze (1959–2001). Drukarze dawnej Polski od XV do końca XVIII wieku. Vol. 1.1, 2–6. A. Kawecka-Gryczowa, & K. Korotajowa et al. (Eds.). Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Polska Akademia Umiejętności.
Drukarze (1962). Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. Tom 4: Pomorze. A. Kawecka-Gryczowa, K. Korotajowa (Eds.). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
E. = Estreicher, K. (1891–2014), Bibliografia polska, Cz. 3: Stólecie XV-XVIII w układzie abecadłowym. Vol. 8–36. Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Franczak, G. (2016). Wstęp. W. Neothebel, Acrostichis własnego wyobrażenia kniaża wielkiego moskiewskiego (pp. 5–6). Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa.
Jarzębowski, L. (1969). Druki toruńskie XVI w. Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kapeluś, H. (1965). Jeszcze o pierwszej drukowanej książce polskiej, Rocznik Biblioteki Narodowej, 1, 243–256.
Maciejowski, W. A. (1852). Piśmiennictwo polskie, od czasów najdawniejszych aż do roku 1830: z rękopisów i druków zebrawszy, w obrazie literatury polskiej historycznie skreślonym. Vol. 3. S. Orgelbrand.
Maliszewski, K. (1994). Stosunki religijne w Toruniu. M. Biskup (Ed.), Historia Torunia. Vol. 1.2: W czasach renesansu, reformacji i wczesnego baroku (1548–1660) (pp. 257–300). Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego w Toruniu.
Mocarski, Z. (1934). Książka w Toruniu do roku 1793: zarys dziejów. Drukarnia Robotnicza w Toruniu.
Nowak-Dłużewski, J. (1969). Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Pierwsi królowie elekcyjni. Instytut Wydawniczy Pax.
Ossol. XVI = Bohonos, M. (1965). Katalog starych druków Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich : polonica wieku XVI / z materiałów rejestracyjnych zebranych zespołowo pod kierownictwem Kazimierza Zatheya opracowała Maria Bohonos. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
PK = Piekarski, K. (1929). Katalog Biblioteki Kórnickiej. Tom I: Polonica XVI-go wieku. Nakładem Biblioteki Kórnickiej. Druk W. L. Anczyca i Spółki.
Ptaszyński, M. (2003). Kto tu rządzi? Spór między Gdańskiem a Stefanem Batorym o charakter władzy w szesnastowiecznej Rzeczypospolitej, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 47, 89–103.
Salmonowicz, S. (1994). Kultura umysłowa Torunia w dobie renesansu, reformacji i wczesnego baroku. M. Biskup (ed.), Historia Torunia. Vol. 1.2: W czasach renesansu, reformacji i wczesnego baroku (1548–1660) (pp. 167–256). Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego w Toruniu.
Salmonowicz, S. (1999). Języki kultury i życia codziennego w Toruniu w XVII-XVIII wieku, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 43, 115–123.
Salmonowicz, S. (2005). W staropolskim Toruniu XVI-XVIII w. Szkice i studia. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa “Dom Organizatora”.
Sawa, A. (2011/2012). Udział korektorów i zecerów w kształtowaniu tekstu drukowanego (na podstawie polskojęzycznych druków z XVI wieku), Folia Bibliologica, 53/54, 25–37.
Smolarek, K. (2014). Piotr Artomiusz i jego kancjonał toruński z końca XVI wieku, Rocznik Toruński, 41, 169–186.
Tafiłowski, P. (2013). List Bajezida II do Jana Olbrachta. D. Kuźmina (Ed.).Szlachta polska i jej dziedzictwo : Księga na 65 lat Prof. dr. hab. Jana Dzięgielewskiego (pp. 169–176). Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
Tujakowski, A. (1970). Z dziejów drukarstwa i piśmiennictwa na Pomorzu : 400 lat drukarstwa w Toruniu : 1569-1969. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Wagner, A. (2020). Z daleka i bliska. Bibliofilskie kolekcje mieszczan toruńskich XVI i pierwszej połowy XVII w. D. Sidorowicz-Mulak, &A. Franczyk-Cegła (Eds.), Kolekcje prywatne w zbiorach książki dawnej. Vol. 2 (pp. 200–216). Wydawnictwo Ossolineum.
Wojciechowska, M. (1927). Z dziejów książki w Poznaniu. Fiszer i Majewski Księgarnia Uniwersytecka.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 the Provincial Public Library - the Copernicus Library in Torun
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Teksty są publikowane w formule Open Access, na zasadach niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 329
Liczba cytowań: 0
