Harmonia życia zawodowego i czasu wolnego w życiu kobiet w Polsce w perspektywie andragogicznej
DOI:
https://doi.org/10.12775/ED.2020.012Słowa kluczowe
work-life balance, praca zawodowa, czas wolny, budżet czasu, model andragogiczny,Abstrakt
Aktywność zawodowa kobiet w Polsce należy do zjawisk powszech- nych. Wiąże się to jednak najczęściej z deficytem czasu wolnego w ich budżecie cza- su. Do tej kwestii nawiązuje koncepcja work-life balance, która stawia sobie za cel równoważenie obu ważnych sfer życia człowieka. W artykule podjęto temat harmoniiżycia zawodowego i czasu wolnego w życiu kobiet w Polsce w perspektywie andra- gogicznej. Jego problem stanowi odpowiedź na pytania, czym jest praca zawodowa i czas wolny w życiu kobiet oraz jaki wpływ na harmonię życia zawodowego i czasu wolnego kobiet może mieć andragogika. Odpowiedzi na te pytania są budowane na podstawie literatury przedmiotu, dostępnych danych statystycznych oraz wyników dostępnych badań i analiz. W artykule skupiono się przede wszystkim na kobietach dorosłych, które zakończyły edukację formalną.
Bibliografia
Aleksander, T. (2009). Andragogika. Radom – Kraków.
„Ariadna” (2018). Życie kulturalne i sposoby spędzania czasu wolnego Polaków (sondaż).
Pobrane z: https://ciekaweliczby.pl/zycie-kulturalne-sposoby-spedzania-czasu-wolne-
go-polakow/ [dostęp: 14.01.2021].
Brak autora (2016). How’s Life?. Pobrane z: http://www.oecdbetterlifeindex.org/countries/
poland/ [dostęp: 31.12.2020].
Brak autora (2020). Work-Life Balance. Pobrane z: http://www.oecdbetterlifeindex.org/
topics/work-life-balance/ [dostęp: 31.12.2020].
Czapiński, J., Panek, T. (red.). (2013). Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia
Polaków. Pobrane z: http://www.diagnoza.com [dostęp: 13.01.2021].
Dumazedier, J. (1960). Problèmes actuels de la socjòlogie du doisir. RISS. Vol. 12. No 4. Paris: UNESCO. Za: S. Czajka (1979). Z problemów czasu wolnego. Warszawa:CRZZ.
Dickisson, K. (1997). Telecommuting got your homework done? Benefits of a flexible
work option that is gaining currency in the ’90s, and how to get around its potential
pitfalls. CMA Magazine, vol. 70, nr 10, s. 13–14.
Fuszara, M. (2007). Kobiety w polityce. Warszawa.
Gąciarz, B. (2011). Praca kobiet w Polsce: od egalitarnego przymusu ekonomicznego do
elitarnej swobody wyboru i powszechnej nierówności statusu. W: K. Slany, J. Struzik,
K. Wojnicka (red.), Gender w społeczeństwie polskim. Kraków.
Giddens, A. (2012). Socjologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Główny Urząd Statystyczny (1969). Spis kadrowy 1968 r.: poziom wykształcenia pracow-
ników. Warszawa. Za: K. Wrochno (1969). Kobiety w Polsce. Warszawa.
Główny Urząd Statystyczny (2013). Badanie budżetu czasu ludności w 2013 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-wa- runki-zycia-ludnosci/badanie-budzetu-czasu-ludnosci-w-2013-r-,18,1.html [dostęp:
01.2021].
Główny Urząd Statystyczny (1998). Budżet czasu ludności 1996. Warszawa.
Główny Urząd Statystyczny (2020). Informacja o rynku pracy w trzecim kwartale 2020
roku. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezro- botni-bierni-zawodowo-wg-bael/informacja-o-rynku-pracy-w-trzecim-kwartale-2020- -dane-ostateczne,12,44.html [dostęp: 28.12.2020].
Główny Urząd Statystyczny (2004). Kobiety i mężczyźni na rynku pracy 2004. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/opracowania/kobiety-i-mezczyzni- -na-rynku-pracy-2004,1,1.html [dostęp: 11.01.2021].
Główny Urząd Statystyczny (2014). Kobiety i mężczyźni na rynku pracy. Pobrane z: https:// stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/opracowania/kobiety-i-mezczyzni-na- -rynku-pracy-2014,1,5.html [dostęp: 11.01.2021].
Główny Urząd Statystyczny (2017). Uczestnictwo w sporcie i rekreacji ruchowej w 2016 r. Warszawa.
Golden, T., Veiga, J. (2005). The Impact of extent of telecommuting on job satisfaction: resolving inconsistent findings. Journal of Management, 31, 2, s. 301–18.
Gromada A., Budacz D., Kawalerowicz J., Walewska A. (2015). Marne szanse na awanse? Raport z badania na temat obecności kobiet na uczelniach artystycznych w Polsce. Pobrane z: https://www.nck.pl/upload/attachments/317998/Marne%20szanse%20 na%20awanse%20RAPORT.pdf [dostęp: 8.03.2021].
Hass, L. (1996). Aktywność wyborcza kobiet w pierwszym dziesięcioleciu Drugiej Rzeczypospolitej. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i świat polityki. Warszawa.
Hochschild, A. (2012). The Second Shift. Working Parents and the Revolution at Home. New York: Viking. Za: Giddens A. (2012). Socjologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jacobs, P., Schain, L. (2009). Professional Women: The Continuing Struggle For Acceptance And Equality. Criminal Justice Faculty Publications. Paper 1.
Jarosz, D. (2000). Kobiety a praca zawodowa w Polsce w latach 1944–1956 (główne problemy w świetle nowych badań żródłowych). W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.),
Kobieta i praca: wiek XIX i XX: zbiór studiów, t. VI. Warszawa, s. 217–241.
Jung, B. (2003). Work-Life Balance: wracamy do punktu wyjścia? (debata nad czasem wolnym z lat siedemdziesiątych XX wieku). Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, nr 2, s. 17–29.
Kalinowska, B. (2008). Równowaga między życiem zawodowym a rodzinnym w perspektywie makroekonomicznej. W: C. Sadowska‐Snarska (red.), Równowaga Praca–Ży-
cie–Rodzina. Białystok, s. 84–100.
Kamiński, A. (1972). Funkcje pedagogiki społecznej. Warszawa: PWN.
Karawajczyk, W. (2009). Kształcenie dorosłych w ujęciu andragogicznym, Colloquium
Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych. Rocznik I, s. 95–108.
Knowles, M.S., Holton, E.F., Swanson III, R.A. (2009). Edukacja dorosłych. Podręcznik
akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kolb, D. (1984). Experiential learning. New Jersey: Prentice Hall.
Kolny, B. (2014). Czas wolny w świetle zrównoważonego rozwoju. Konsumpcja i Rozwój,
nr 2 (7), s. 28–38.
Kowalska, A. (2000). Kobiety na ryku pracy w Polsce. Gospodarka Narodowa, nr 7–8.
Warszawa, s. 47–75.
Krahelska, H. (1932). Praca kobiet w przemyśle współczesnym. Sprawy Robotnicze, nr 10,
Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego.
Kurland, N., Bailey, D. (1999). Telework: the advantages and challenges of working here,
there, anywhere, and anytime. Organisational Dynamics, 28, 2, s. 53–68. Kurzynowski, A. (2000).
Przemiany wzorów karier zawodowych kobiet w latach 1950– –1989. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i praca: wiek XIX i XX: zbiór
studiów, t. VI. Warszawa, s. 189–215.
Malewski, M. (2007). W poszukiwaniu teorii uczenia się ludzi dorosłych. W: T. Aleksander, D. Barwińska (red.), Stan i perspektywy rozwoju refleksji nad edukacją dorosłych, Kraków – Radom: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Technologii Eksploatacji – Pań- stwowy Instytut Badawczy.
Markowska, D. (1986). Rola kobiety polskiej w rodzinie. W: E. Konecka (red.), Kobiety polskie. Warszawa.
Morawska, W. (1951). Wczasy w świetle badań socjologicznych. Praca i Opieka Społecz- na, nr 2, s. 72–73.
Mrozek, J. (2019). Przemiany pozycji kobiet w PRL-u – wybrane konteksty. Studia Edu- kacyjne, nr 54. Poznań, s. 257–282.
Pięta, J. (2014). Pedagogika czasu wolnego. Nowy Dwór Mazowiecki.
Piłatowicz, J. (1994). Kadra inżynierska w II Rzeczypospolitej. Siedlce.
Smolalski, A. (1996). Struktura zawodowa nauczycielstwa w Polsce do 1939 roku. Opole.
Stanek, L. (2011). Aktywność rekreacyjno-sportowa młodzieży akademickiej w czasie
wolnym. W: D. Mroczkowska (red.), Czas wolny. Refleksje, dylematy, perspektywy.
Warszawa: Wydawnictwo Difin, s. 171–178.
Stankiewicz-Mróz, A. (2008). Zmiany w obszarze funkcji personalnej wynikające z im-
plementacji koncepcji „work life balanced. W: E. Jędrych, A. Pietras, A. Stankiewicz- -Mróz (red.), Funkcja personalna w zmieniającej się organizacji. Łódź: Politechnika Łódzka.
Strzemińska, H. (1970). Praca zawodowa kobiet a ich budżet czasu. Warszawa.
Stypułkowska, M. (1994). Trudna droga kobiet do wykonywania zawodów prawniczych.
Palestra, nr 9–10, s. 139–149.
Suchodolski, B. (2003). Edukacja permanentna, rozdroża i nadzieje. Towarzystwo Wolnej
Wszechnicy Polskiej. Warszawa.
Tarkowska, E. (2001). Czas społeczny a czas wolny: koncepcje i współczesne przemiany.
W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i kultura czasu wolnego, t. VII. Warszawa, s. 17–33.
Turos, L. (1993). Andragogika ogólna. Siedlce: Wydawnictwo Uczelniane WSKP w Siedl-
cach.
Wawrzykowska-Wierciochowa, D. (1963). Od prządki do astronautki. Warszawa. Wieczorek, I. (2008). Konflikt praca–rodzina. Szwedzkie przykłady rozwiązań. W: C. Sadowska-Snarska (red.), Równowaga Praca–Życie–Rodzina, Białystok: Wyd. Wyższej
Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, s. 101–107.
Wieruszewski, R. (1975). Równość kobiet i mężczyzn w Polsce Ludowej. Poznań. Wnuk-Lipiński, E. (1981). Budżet czasu – struktura społeczna – polityka społeczna. Wrocław.
Wnuk-Lipiński, E. (1972). Praca i wypoczynek w budżecie czasu. Warszawa.
Wojciechowska, Z. (2019). Transformatywne uczenie się w sytuacji doświadczenia zmiany
zawodowej w kontekście dynamiki ponowoczesnego świata społecznego. Edukacja
Dorosłych, nr 1, s. 103–118.
Wygotski, L.S. (1971). Wybrane prace psychologiczne. Warszawa: PWN.
Zadrożyńska, A. (1986). Kultura tradycyjna i współczesna kultura robotnicza. W: A. Żar-
nowska (red.), Wokół tradycji kultury robotniczej w Polsce. Warszawa, s. 50–80.
Żarnowski, J. (2000). Praca zawodowa kobiet w Polsce międzywojennej. W: A. Żarnow- ska, A. Szwarc A. (red.), Kobieta i praca: wiek XIX i XX: zbiór studiów, t. VI. Warszawa, s. 119–140.
Źródła audiowizualne:
Polskie Kroniki Filmowe: Kobiety naszych dni, J. Zelnik, 1951. Dostęp: https://filmpolski. pl/fp/index.php?film=427469
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 374
Liczba cytowań: 0