Listy i korespondencja do władz jako źródło do badań dziejów PRL
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2020.2.06Słowa kluczowe
Polska Rzeczpospolita Ludowa, dokumenty osobiste, korespondencja, listy, źródła historyczneAbstrakt
Artykuł przedstawia nowe możliwości zastosowania korespondencji do władz centralnych w Warszawie. W PRL-u Polacy napisali dziesiątki milionów listów, skarg, próśb, a także donosów zaadresowanych do władz partyjnych i administracji państwowej, gospodarczej oraz spółdzielczości. Zachowane oryginalne listy, jak również powstałe na ich podstawie okresowe, tematyczne oraz problematyczne analizy mogą posłużyć jako cenne źródło do badań dziejów społecznych, gospodarczych, politycznych i kulturalnych PRL.
Bibliografia
Adamus A.M., Problemy wsi w Polsce w latach 1956–1980 w świetle listów do władz centralnych, Warszawa 2017.
Bruchnalski W., Epistulografia. Panegiryk, w: Encyklopedia Polska, t. XXII, Kraków 1918.
Bujko O., Denis H., Skargi i zażalenia, Warszawa 1955.
Cysewski K., Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad epistolografią, „Pamiętnik Literacki” 1997, t. LXXXVIII, z. 1.
Czermińska M., Pomiędzy listem a powieścią, „Teksty” 1975, nr 4.
Danecki J., Listy chłopskie. O solidarności i antagonizmach klasowych, „Wieś Współczesna” 1957, nr 2–3.
Dawidowicz W., Skargi i zażalenia jako oręż w walce z biurokratyzmem aparatu administracyjnego, „Państwo i Prawo” 1952, nr 10.
Dobosz I., Tajemnica korespondencji jako dobro osobiste oraz jej ochrona w prawie cywilnym, Kraków 1989.
Dobrowolska B., Tarakanowska M., Skargi i wnioski w urzędach i instytucjach centralnych PRL. Charakterystyka, znaczenie i metody ich selekcji, „Archeion” 1973, t. LIX.
Domke R., Problemy społeczne Polaków w świetle analiz Biura Listów KC PZPR w latach siedemdziesiątych XX wieku, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, nr 1.
Duma A., Rola Polskiego Radia i Telewizji jako instytucji skarg i wniosków. Wyniki ankiety pt. „Porady i interwencje”, Warszawa 1974.
Gajewski K., Z poetyki listu chłopskiego do władzy. Od stalinizmu do małej stabilizacji, „Rocznik Antropologii Historii” 2016, nr 9.
Głowiński M., Świadectwa i style odbioru, „Teksty. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1975, nr 3.
Jagiełło-Łysiowa E., Wolny czas w opiniach rolników-gospodarzy (na materiałach redakcji Gromady-Rolnika Polskiego), „Wieś Współczesna” 1962, nr 10.
Jarosz D., Akta Biura Listów i Inspekcji KC PZPR jako źródło do badań rzeczywistości społecznej w Polsce w latach 1950–1956, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 1997, t. II.
Jarosz D., „Fakty były jasne i wrogie naszej rzeczywistości”. Gryfice 1951, „Regiony. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny” 1992, nr 3–4.
Jarosz D., „Fakty, które podajecie, są niedopuszczalne”. Supliki chłopskie z czasów kolektywizacji (1949–1955), „Regiony. Kwartalnik Społeczno-Kulturalny” 1992, nr 1.
Jarosz D., Sondaże Ośrodka Badań Opinii Publicznej (OBOP) w latach 1957–1989. Refleksje historyka, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 2004, t. VI.
Kochański A., Polska 1944–1991. Informator historyczny, t. I, Warszawa 1996.
Kościałkowski S., Historyka. Wstęp do studiów historycznych, Londyn 1954.
Krakowski S., List jako źródło historyczne. Uwagi w sprawie definicji i kategoryzacji, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” R. XL, 1986, nr 8.
Lalak D., Ostaszewska A., Źródła do badań biograficznych. Listy – dzienniki – pamiętniki – blogi – materiały wizualne, Warszawa 2016.
Lalewicz J., Komunikacja językowa i literatura, Wrocław 1975.
Ligarski S., Majchrzak G., Agenci na fali. Listy współpracowników Urzędu Bezpieczeństwa do „Fali 49”, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 2.
Mazierska M., Skargi i wnioski jako forma wyrażania opinii społecznej, Warszawa 1969.
Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań 1990.
Metoda biograficzna w socjologii, red. K. Kaźmierska, Kraków 2012.
Nérard F.X., 5% prawdy. Donos i donosiciele w czasach stalinowskiego terroru, Warszawa 2008.
Obrębska H., Skargi i wnioski w praktyce zakładów pracy, Warszawa 1972.
Perkowski P., Obyczajowość w gdańskich zakładach pracy w świetle donosów z lat 1950–1970, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945–1989, red. G. Berendt, E. Kizik, Gdańsk 2012, s. 68–81.
Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko, Warszawa 2006.
Rogalski M., Kontrola korespondencji, Warszawa 2016.
Rokicki K., Listy i skargi na działalność MSW w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. w analizach Biura Skarg i Listów MSW, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2013, nr 1.
Sauerland K., 30 srebrników. Donos w dziejach nowych i dawnych, Warszawa 2013.
Skwarczyńska S., Teoria listu, Białystok 2006.
Służewski J., Opinia społeczna, jako kryterium oceny, „Gospodarka i Administracja Terenowa” 1966, nr 2.
Szczepański J., Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa 1973.
Thomas W.I., Znaniecki F., Chłop polski w Europie i Ameryce, wstęp J. Chałasiński, J. Szczepański, t. I–V, Warszawa 1976.
Tejchma J., Kulisy dymisji. Z dzienników ministra kultury 1974–1977, Kraków 1991.
Topolski J., Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Warszawa 1996.
Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1973.
Trzynadlowski J., List i pamiętnik. Dwie formy wypowiedzi osobistej, „Pamiętnikarstwo Polskie” R. V, 1975, nr 1–4.
Znaniecki F., Metoda socjologii, Warszawa 2008.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 530
Liczba cytowań: 0
