Pułapki militarnych interwencji. Wnioski płynące z holenderskich „akcji policyjnych” w Indonezji w latach 1947–1949
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2024.2.06Słowa kluczowe
Holandia, Indonezja, akcja policyjna, suwerenność, odszkodowania, przeprosinyAbstrakt
W grudniu 2023 r. minęło 75 lat od rozpoczęcia przez Królestwo Holandii II wojny interwencyjnej w Republice Indonezji. Obie wojny, z 1947 i 1948 r., nazywane są „pierwszą i drugą akcją policyjną”. Republika Indonezji uzyskała niepodległość. Artykuł ten zawiera opis przebiegu tych wojen, prowadzonych negocjacji oraz ukazuje jej konsekwencje polityczne, m.in. przeprosiny króla Niderlandów oraz premiera rządu za holenderską przemoc w tym okresie. Wydarzenia te kojarzą się w sposób oczywisty z operacją specjalną prowadzoną przez Rosję na terenie Ukrainy. Poszczególne etapy wojny indonezyjsko-holenderskiej to możliwy scenariusz przebiegu i zakończenia wojny rosyjsko-ukraińskiej.
Bibliografia
Agung I.A.A.G., From the Formation of the State of East Indonesia Towards the Establishment of the United States of Indonesia, Jakarta 1996.
Balicki J., Bogucka M., Historia Holandii, Wrocław 1989.
Bank J., Overal een ondernemer. Dirk Uipko Stikker (1948–1952), w: De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken in de twintigste eeuw, red. D. Hellema, B. Zeeman, B. van der Zwan, Den Haag 1999, s. 181–197.
Berkelaar W., De „sterke man” van Nederland, „Historisch Nieuwsblad” 2004, nr 4, s. 52–53.
Beyond the Pale. Dutch Extreme Violence in the Indonesian War of Independence, 1945–1949, red. G. Oostindie et al., Amsterdam 2022.
Bossenbroek M., Meelstreep. Terugkeer en opvang na de Tweede Wereldoorlog, Amsterdam 2001.
Bovend’Eert P.T.T., Wij mogen niet talmen. Alle regeringsverklaringen van Schermerhorn tot en met van Agt, Amsterdam 2012.
De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken in de twintigste eeuw, red. D. Hellema, B. Zeeman, B. van der Zwan, Den Haag 1999.
Doel H.W. van den, Afscheid van Indië. De val van het Nederlandse imperium in Azië, Amsterdam 2000.
Frederick W.H., The killing of Dutch and Eurasians in Indonesia’s national revolution (1945–49): a „brief genocide” reconsidered’, „Journal of Genocide Research” 2012, t. XIV, nr 3–4, s. 359–380.
Gerbrandy P.S., Indonesia, London 1950.
Groen P., Marsroutes en dwaalsporen; Het Nederlands militair-strategisch beleid in Indonesië 1945–1950, The Hague 1991.
Heiden P.B. van der, Op weg naar onafhankelijkheid. De interimregeling voor Suriname (1950), „Politieke Opstellen” 1994, nr 14, s. 75–90.
Hellema D., Buitenlandse politiek van Nederland. De Nederlandse rol in de wereldpolitiek, Utrecht 2006.
Hellema D., De Karel Doorman naar Nieuw-Guinea. Nederlands machtsvertoon in de Oost, Amsterdam 2005.
Hellema D., Dutch Foreign Policy. The Role of the Netherlands in the World Politics, Dordrecht 2009.
Hoff M.C., Het misplaatste Oranje Boven-gevoel, het falen van het militaire systeem in Nederland en Nederlands-Indië: 1825–1995, Amsterdam 1998.
Hornman W.J.M., De Mariniersbrigade. De Geschiedenis, Hoevelaken 1995.
Jong L. de, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog 1939–1945, t. XII, Amsterdam 1969.
Kersten A., De langste. Joseph Antoine Marie Hubert Luns (1952–1971), „De Nieuw-Guinea-kwestie”, w: De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken in de twintigste eeuw, red. D. Hellema, B. Zeeman, B. van der Zwan, Den Haag 1999, s. 211–227.
Kersten A., Luns. Een politieke biografie, Amsterdam 2010.
Kukułka J., Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945–1994, Warszawa 1996.
Laskowska N., Indonezja, Warszawa 2012.
McTurnan Kahin G., Nationalism and Revolution in Indonesia, Ithaca NY 1952.
Oostindie G., Klinkers I., Decolonising the Caribbean. Dutch Policies in a Comparative Perspective, Amsterdam 2004.
Oostindie G., Soldaat in Indonesië, 1945–1950. Getuigenissen van een oorlog aan de verkeerde kant van de geschiedenis, Amsterdam 2015.
Orłowski T., Protokół dyplomatyczny. Ceremoniał & etykieta, Warszawa 2010.
Parzymies S., Stosunki międzynarodowe w Europie 1945–2004, Warszawa 2004.
Piegzik M.A., Holenderskie Indie Wschodnie 1941–1942, Warszawa 2014.
Plaatsen van herinnering. Nederland in de twintigste eeuw, red. W. van den Doel, Amsterdam 2005.
Ricklefs M.C., A History of Modern Indonesia Since c.1300, London 2008.
Schoonoord D.C.L., De Mariniersbrigade 1943–1949. Wording en inzet in Indonesië, Amsterdam 1988.
Vandeputte O., Koch J., Niderlandzki. Język dwudziestu milionów Holendrów i Flamandów, Rekkem 1995.
Vickers A., A History of Modern Indonesia, Cambridge 2005.
Wielenga F., Nederland in de twintigste eeuw, Amsterdam 2009.
Woltjer J.J., Recent verleden. Nederland in de twintigste eeuw, Amsterdam 1992.
Żelichowski R., Antyle Holenderskie. Słoneczna strona Królestwa Niderlandów, Warszawa 2022.
Żelichowski R., Neutralność z bronią u nogi. Królestwo Niderlandów w czasie Wielkiej Wojny, „Dzieje Najnowsze” 2018, nr 3, s. 107–133.
Żelichowski R., Stosunki polsko-holenderskie w Europie pojałtańskiej, Warszawa 2014.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 118
Liczba cytowań: 0
