Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Dzieje Najnowsze

The Appointment of Bishop Stefan Wyszyński as Primate of Poland – in Light of New Archival Sources
  • Home
  • /
  • The Appointment of Bishop Stefan Wyszyński as Primate of Poland – in Light of New Archival Sources
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 57 No. 3 (2025) /
  4. Studia i artykuły

The Appointment of Bishop Stefan Wyszyński as Primate of Poland – in Light of New Archival Sources

Authors

  • Albert Warso Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Warszawie https://orcid.org/0000-0002-4859-9214

DOI:

https://doi.org/10.12775/DN.2025.3.05

Keywords

Stefan Wyszyński, August Hlond, Antoni Baraniak, Holy See, Archdiocese of Gniezno, Archdiocese of Warsaw, Primate of Poland

Abstract

The aim of this article is to reconstruct the course of events related to the appointment of Bishop Stefan Wyszyński as Primate of Poland in 1948. The source material for this text consists primarily of little-known archival documents found in the Historical Archives of the Secretariat of State in the Vatican, supplemented by archival materials from the Archdiocesan Archives in Gniezno. The article describes the chronology and the course of events related to the appointment of the new Primate of Poland, who then led the Church in Poland for almost 33 years. At the same time (using studies that were available), it attempts to organise the existing knowledge on this subject.

Author Biography

Albert Warso, Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Warszawie

Mons. Albert Warso – priest of the Diocese of Radom, Doctor of Humanities in History, graduate of the John Paul II Catholic University of Lublin. Lecturer at the Nicolaus Copernicus Superior School in Warsaw and at the John Paul II Catholic University of Lublin. His research interests include the history of the Church in Poland in the 19th and 20th centuries, Church–State relations in Poland after World War II, and ecclesiastical biographical studies. E-mail: awarso@sgmk.edu.pl.

References

Źródła archiwalne

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie

Acta Hlondiana

Archivio Storico della Segreteria di Stato – Sezione per i Rapporti con gli Stati e le Organizzazioni Internazionali

Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari, Pio XII, parte I, Polonia;

Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari, Pio XII, parte II, Polonia

Źródła drukowane

Circa proponendos ad episcopale ministerium pro dioecesibus ritus latini in Polonia, „Acta Apostolicae Sedis” 1921, nr 11, s. 430–432.

Kowalczyk J., Soli Deo. Wspomnienie o Księdzu Stefanie Kardynale Wyszyńskim, Lublin 2001.

Wyszyński S., Pro memoria, t. I, red. P. Skibiński, Warszawa 2017.

Zakrzewski T., Wspomnienia, oprac. M.M. Grzybowski, Ciechanów–Płock 2016.

Żaryn J., Stolica Apostolska wobec Polski i Polaków w latach 1944–1958 w świetle materiałów ambasady RP przy Watykanie (Wybór dokumentów), Warszawa 1998.

Opracowania

Czaczkowska E., „Jestem człowiekiem tak marnego stanu…” Okoliczności nominacji bp. Stefana Wyszyńskiego na prymasa Polski, „Studia Prymasowskie” 2024, t. IX, s. 33–46.

Łatka R., Prymas Stefan Wyszyński w realiach PRL, Warszawa 2022.

Nitecki P., „Wiem jak godną stolicę obejmuję w dziedzictwie”. Biskup Stefan Wyszyński Pasterz Kościoła Lubelskiego, Lublin 2012.

Pietrzak J., Episkopat Polski i nominacja nowego prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego, w: Prymas Stefan Wyszyński i Episkopat Polski, red. R. Łatka, D. Zamiatała, Warszawa 2023, s. 11–31.

Pietrzak J., Pełnia prymasostwa. Ostatnie lata kardynała Augusta Hlonda 1945–1948, t. 2, Poznań 2009.

Dzieje Najnowsze

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2025-12-23

How to Cite

1.
WARSO, Albert. The Appointment of Bishop Stefan Wyszyński as Primate of Poland – in Light of New Archival Sources. Dzieje Najnowsze. Online. 23 December 2025. Vol. 57, no. 3, pp. 101-122. [Accessed 24 December 2025]. DOI 10.12775/DN.2025.3.05.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 57 No. 3 (2025)

Section

Studia i artykuły

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 7
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Stefan Wyszyński, August Hlond, Antoni Baraniak, Holy See, Archdiocese of Gniezno, Archdiocese of Warsaw, Primate of Poland
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop