Romanian Administration’s Actions towards the Polish Refugee Wave in the First Months of the Second World War (September–October 1939)
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2025.3.02Keywords
Romania, the Second Word War, Polish civilian refugees, Polish military refugees, Romanian administrationAbstract
The article is devoted to the actions taken by the Romanian administration in response to the influx of Polish refugees in September 1939. It includes information about the structure of the Romanian administration, the methods used to control the flow of refugees, their registration, distribution across Romanian territory, and the maintenance of discipline in areas where soldiers were interned. The text is based mainly on published documents from Romanian archives.
References
Źródła archiwalne
Archiwum Narodowe w Bukareszcie, Arhivele Naţionale, zespół Direcţia Generală al Poliţiei, sygnatury: 69/1939; 71/1939.
Źródła drukowane
Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Rumunii dotycząca ułatwień w małym ruchu granicznym z 7 XII 1929 r., Dz.U. 1929, nr 61, poz. 492, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19310610492/O/D19310492.pdf (dostęp: 6 II 2025).
Końcowy układ delimitacyjny między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Rumunii podpisany w Bukareszcie 17 V 1935 r., Dz.U. 1935, nr 3, poz. 26–27, s. 41, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19370030027/O/D19370027.pdf (dostęp: 1 III 2023).
Obwieszczenie Ministra Skarbu z 27 IX 1932 r. w sprawie zmiany załącznika B do art. 32 Konwencji z 7 XII 1929 r., dotyczącej ułatwień w małym ruchu granicznym polsko-rumuńskim, „Monitor Polski” 1932, nr 229, poz. 260, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19322290260/O/M19320260.pdf (dostęp: 1 III 2023).
Polscy uchodźcy w Rumunii 1939–1947. Dokumenty z narodowych archiwów Rumunii, t. 1, cz. 1–2, Warszawa–Bukareszt 2013.
Rumuński azyl. Losy Polaków 1939–1945, oprac. A. Wancerz-Gluza, tłum. B. Luft, Warszawa 2009.
Opracowania
Brzoza C., Polska w czasach niepodległości i drugiej wojny światowej (1918–1945), Kraków 2001.
Dubicki A., Wojenne uchodźstwo polskie w Rumunii w ujęciu statystycznym, w: Druga wojna światowa na tle stosunków polsko-rumuńskich. Materiały z sympozjum | Al doilea război mondial pe fondul relatilor polono-române. Materialele simpozionului, oprac. i red. S. Iachimovschi, E. Wieruszewska, Suceava 2000.
Dubicki T., Polscy uchodźcy w Rumunii 1939–1945, Warszawa 1995.
Dubicki T., Położenie Polaków w Rumunii w okresie rządów marszałka Iona Antonescu (1940–1944), w: Historia na źródłach oparta. Studia ofiarowane Profesorowi Tadeuszowi Srogoszowi w 65. rocznicę urodzin, red. A. Stroynowski, Częstochowa 2017.
Dubicki T., Wojsko Polskie w Rumunii 1939–1941, Warszawa 1994.
Liszewski K., Wojna polsko-sowiecka 1939, b. m. w., 1986.
Walczak H., Sojusz z Rumunią w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918–1931, Szczecin 2008.
Antonescu D., Evolutia reformelor administartiv-teritoriale din Romania in ultimul secol, „Studii Economice” 2018, nr 13, sec. 5, https://www.researchgate.net/publication/332179151_Evolutia_reformelor_administr tiv-teritoriale_din_Romania_in_ultimul_secol (dostęp: 18 X 2025).
Dubicki A., Wojenne uchodźstwo polskie w Rumunii w ujęciu statystycznym, w: Druga wojna światowa na tle stosunków polsko-rumuńskich. Materiały z sympozjum | Al doilea război mondial pe fondul relatilor polono-române. Materialele simpozionului, oprac. i red. S. Iachimovschi, E. Wieruszewska, Suceava 2000.
Dubicki T., Położenie Polaków w Rumunii w okresie rządów marszałka Iona Antonescu (1940–1944), w: Historia na źródłach oparta. Studia ofiarowane Profesorowi Tadeuszowi Srogoszowi w 65. rocznicę urodzin, red. A. Stroynowski, Częstochowa 2017.
M. Klimecki, Polsko-rumuńska granica (1918–1939/1940), w: Relacje polsko-rumuńskie w historii i kulturze, red. S. Iachimovschi, E. Wieruszewska-Kalistru, Suceava 2000.
Skrzywan K., Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski 17.9.1939, w: Napaść sowiecka i okupacja polskich ziem wschodnich (wrzesień 1939), red. J. Jasnowski, E. Szczepanik, Londyn 1987 (przedruk: Kraków 1988).
Netografia
Narodowy Instytut Polskiego dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika, https://polonika. pl/polonik-tygodnia/584317043 (dostęp: 12 X 2025).
Skłodowski J.T., Zaleszczyki – riwiera międzywojnia, cz. 3, https://kuriergalicyjski.com/ zaleszczyki-riwiera-miedzywojnia-czesc-3/ (dostęp: 19 IV 2023).
Qreferat, Referate administratie. Legea din 14 august 1938, https://www.qreferat.com/referate/ administratie/Legea-din-august424.php (dostęp: 6 II 2025).
Materiały graficzne
Mapa operacyjna Polski, Stanisławów–Czerniowce, 1:300 000, Wojskowy Instytut Geograficzny 1930, Archiwum Map WIG, http://maps.mapywig.org/m/WIG_maps/series/300K/97_STANISLAWOW CERNAUTI_(CZERNIOWCE)_1930.jpg (dostęp: 13 IV 2023).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 5
Number of citations: 0