Obraz intelektualisty we współczesnym dyskursie filmowym lat 1968–1990
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2020.2.07Słowa kluczowe
inteligencja, kinematografia PRL, historia społeczna Polski, historia wizualna, historia filmuAbstrakt
W artykule zamierzam zaprezentować obraz polskiego inteligenta na wybranych motywach filmowych. Kino PRL wykreowało osobny typ inteligenta, który pojawiał się w wielu filmach. Nie był jednak typem jednorodnym, gdyż szlachetnemu asystentowi czy profesorowi przeciwstawiano cynicznego docenta. Postaram się uchwycić cechy wspólne i odpowiedzieć na pytanie, czy możemy mówić o pewnym spójnym wizerunku intelektualisty w ówczesnym kinie Polski Ludowej, czy też omawiane typy różnią się od siebie.
Bibliografia
Białous M., Inteligent centralnie planowany? Obrazy inteligencji w polskim filmie fabularnym okresu PRL, „Ikonosfera. Studia z Socjologii i Antropologii Obrazu” 2011, nr 3.
Bobiński W., W oczekiwaniu na szkołę przyszłości. O trudnej obecności filmu w edukacji polonistycznej, w: Zoom 9. Kino w zbliżeniu. Widz w świece kultury filmowej, red. A. Kołodziejczak, D. Gołębiowska, J. Mostowska i in., Łódź 2018, s. 31–41.
Coser L., Społeczne funkcje konfliktu, w: Socjologia ogólna. Wybór tekstów, t. II, red. M. Malikowski, S. Marczuk, Tyczyn 1997, s. 184–188.
Dabert D., Kino moralnego niepokoju. Wokół wybranych problemów poetyki i etyki, Poznań 2003.
Dabert D., Konstrukcja aluzyjna „Barw ochronnych” Krzysztofa Zanussiego, w: Widziane po latach. Analizy i interpretacje filmu polskiego, red. M. Hendrykowska, Poznań 2000, s. 149–166.
Domański H., Polska klasa średnia, Wrocław 2002.
Domke R., „Murzyn, Żyd i Arab”, czyli ksenofobia, rasizm i inność w kinie późnego PRL, w: O Polsce Ludowej – wybrane zagadnienia, red. B.A. Nowak, K. Maciąg, Lublin 2017, s. 85–97.
Dondziłło Cz., Retman contra siłaczka, „Film” 1973, nr 44.
Fidelis M., Młodość, nowoczesność i świat. Polska młodzież u progu „długich lat sześćdziesiątych”, w: W poszukiwaniu polskiej Nowej Fali, red. A. Gwóźdź, M. Wach, Warszawa– Kraków 2017, s. 13–41.
Gwóźdź A., Nowa Fala w Polsce albo wola (nowoczesnego) stylu w polskim kinie, w: W poszukiwaniu polskiej Nowej Fali, red. A. Gwóźdź, M. Wach, Warszawa–Kraków 2017, s. 43–74.
Kulas P., Śpiewak P., Czy pojęcie inteligencji jest nam dzisiaj potrzebne?, w: Od inteligencji do postinteligencji. Wątpliwa hegemonia, red. P. Kulas, P. Śpiewak, Warszawa 2018, s. 7–18.
Kurz I., Pomieszanie języków. Kultowe (dziś) komedie z początku lat 70., w: W poszukiwaniu polskiej Nowej Fali, red. A. Gwóźdź, M. Wach, Warszawa–Kraków 2017, s. 193–207.
Lubelski T., Trzy fazy polskiej Nowej Fali: Konwicki – Skolimowski – Zanussi, w: W poszukiwaniu polskiej Nowej Fali, red. A. Gwóźdź, M. Wach, Warszawa–Kraków 2017, s. 75–94.
Lubelski T., Wajda, Wrocław 2006.
Luter A. ks., Kino wiecznie młode, Warszawa 2015.
Misiak A., Kinematograf kontrolowany, Kraków 2006.
Molik W., Inteligencja polska w Poznańskiem w XIX i początkach XX wieku, Poznań 2009.
Osęka P., Marzec ’68, Kraków 2008.
Skotarczak D., Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej, Poznań 2004.
Szczepańska A., Do granic negocjacji. Historia Zespołu Filmowego „X” Andrzeja Wajdy (1972–1983), tłum. E. Lubelska, Kraków 2017.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2003.
Wach M., Esej jako gatunek filmowy Nowych Fal: Kluge – Zanussi – Makavejev, w: W poszukiwaniu polskiej Nowej Fali, red. A. Gwóźdź, M. Wach, Warszawa–Kraków 2017, s. 255–279.
Werner M., W zwierciadle wspomnień, w: S. Zawiśliński, Kieślowski. Życie po życiu. Pamięć, Warszawa 2007, s. 214–215.
Witek P., Andrzej Wajda jako historyk. Metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016.
Ziemkowska K., O prekursorach inteligencji polskiej, w: Inteligencja XIX i XX w., t. V, red. R. Czepulis-Rastenis, Warszawa 1987, s. 9–31.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 566
Liczba cytowań: 0
