„Burza nad Pekinem”. Przyczyny, przebieg i konsekwencje kryzysu w Chińskiej Republice Ludowej w 1989 r. w świetle archiwów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2019.4.09Schlagworte
Chińska Republika Ludowa, polityka „otwarcia”, kryzys 1989 roku, protesty studenckie, plac Tiananmen, masakra w Pekinie, Hu Yaobang, Deng Xiaoping, Zhao Ziyang, Jiang ZeminAbstract
Celem artykułu jest zaprezentowanie genezy, przebiegu i konsekwencji tzw. wydarzeń kwietniowo-czerwcowych w Pekinie w 1989 r. W tym roku Chińska Republika Ludowa przeżywała poważny kryzys wewnętrzny, którego rezultat stanowiły masowe protesty studenckie brutalnie stłumione przez wojsko. Kryzys zakończył się politycznym upadkiem sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin Zhao Ziyanga, zastąpionego przez Jiang Zemina, który kontynuował tzw. politykę otwarcia i reform zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Deng Xiaopinga.
Literaturhinweise
Brook T., Quelling the People. The Military Suppression of the Beijing Democracy Movement, Stanford 1998.
Cheng E., Standoff at Tiananmen, Highlands Ranch 2009.
Chiny rok po Tiananmen, Warszawa 1990.
Culture and Politics in China. An Anatomy of Tiananmen Square, red. P. Li, M.H. Li, S. Mark, New Brunswick 1991.
Francis C.B., The Progress of Protest in China: The Spring of 1989, „Asian Survey” 1989, nr 9.
Gacek Ł., Chińskie elity polityczne w XX wieku, Kraków 2009.
Gawlikowski K., Bogdan Góralczyk, Pekińska wiosna 1989. Początki ruchu demokratycznego w Chinach, Warszawa 1999, Studio Wydawnicze Familia, ss. 261 [rec.], „Dzieje Najnowsze” 2000, nr 1.
Gołojuch G., Cztery pokolenia chińskich przywódców. Problemy lub przebieg instytucjonalizacji sukcesji władzy w Chińskiej Republice Ludowej, „Politeja” 2005, nr 1 (3).
Góralczyk B., Pekińska wiosna 1989. Początki ruchu demokratycznego w Chinach, Warszawa 1999.
Grabowski M., Wiek Pacyfiku – polityka Stanów Zjednoczonych wobec regionu Azji i Pacyfiku po roku 1989, Kraków 2012.
Gubrynowicz A., NRD – przegrana rewolucja?, w: A. Burakowski, A. Gubrynowicz, P. Ukielski, 1989 – Jesień Narodów, Warszawa 2009, s. 101–182.
Koncepcje nauki, szkoły i wychowania w ujęciu Deng Xiaopinga. Fragmenty przemówień z lat 1938–1992, wybór, tłum. i oprac. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2013.
Liu A.P.L., Aspects of Beijing's Crisis Management: The Tiananmen Square Demonstration, „Asian Survey” 1989, nr 5.
Łoziński K., Piekło Środka. Chiny a prawa człowieka, Warszawa 1996.
Naughton B., The Impact of the Tiananmen Crisis on China’s economic transition, w: The Impact of China’s 1989 Tiananmen Massacre, red. J.P. Béja, New York 2011, s. 63–78.
Polit J., Chiny, Warszawa 2004.
Prisoner of the State. The Secret Journal of Premier Zhao Ziyang, New York 2009.
Sprengel M., Znaczenie politycznych i gospodarczych relacji Australii z Japonią i Chinami w latach 1970–2000, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2009, nr 1 (6).
Vogel E.F., Deng Xiaoping and the Transformation of China, Cambridge–London 2011.
Willbanks J.H., Fang Lizhi’s Expanding Universe, „The China Quarterly” 1990, nr 9 (123).
Zhao D., The Power of Tiananmen. State-Society Relations and the 1989 Beijing Student Movement, Chicago–London 2001.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Stats
Number of views and downloads: 998
Number of citations: 0
