„Niesłychane dokonania”. Przyczynek źródłowy do relacji między gauleiterem Górnego Śląska Fritzem Brachtem a komendantem KL Auschwitz-Birkenau Rudolfem Hössem
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2023.4.09Słowa kluczowe
obozy zagłady, Auschwitz-Birkenau, Rudolf Höss, Fritz Bracht, Górny Śląsk, zbrodniarze nazistowscy, okupacja niemiecka 1939–1945Abstrakt
Tekst zawiera edycję i krytyczne omówienie niepublikowanej dotąd korespondencji prowadzonej w 1943 r. między Rudolfem Hössem, komendantem niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, i gauleiterem Górnego Śląska Fritzem Brachtem. Obóz położony na terenie okręgu górnośląskiego odgrywał istotną rolę w lokalnej polityce narodowościowej i gospodarczej Brachta. Z tego względu gauleiter dążył do zachowania ścisłej współpracy i serdecznych kontaktów z władzami obozu.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Państwowe w Katowicach
NSDAP Gauleitung Oberschlesien Kattowitz, 4/35644
Provinzialverwaltung Oberschlesien in Kattowitz, 251, 253
Regierung Kattowitz, 2909
Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
IZ-3 (Gauleitung Oberschlesien) 1, nr inw. 155589
Źródła drukowane
Autobiografia Rudolfa Hössa, komendanta obozu oświęcimskiego, red. F. Ryszka, tłum. W. Grzymski, Warszawa 1989.
Chorzowianie w KL Auschwitz. Relacje świadków, [oprac. G. Rosengarden, J. Parcer, B. Wasztyl], Oświęcim 2000.
Gilbert G.M., Dziennik norymberski, tłum. T. Łuczak, Warszawa 2012.
Goldensohn L., Rozmowy norymberskie, oprac. R. Gellately, tłum. A. Weseli-Ginter, Warszawa 2005.
Oświęcim w oczach SS. Rudolf Höss, Pery Broad, Johann Paul Kremer, oprac. J. Bezwińska, D. Czech, tłum. E. Kocwa, J. Rawicz, Oświęcim 2009.
Siedem wyroków Najwyższego Trybunału Narodowego, wyd. T. Cyprian, J. Sawicki, Poznań 1962.
Opracowania
Arlt F., Polen-, Ukrainer-, Juden-Politik im Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete 1939 bis 1940. In Oberschlesien 1941 bis 1943 und im Freiheitskampf der unterdrückten Ostvölker, Lindhorst 1995.
Baxter I., Komendant Rudolf Höss – twórca Auschwitz, tłum. M. Kozłowski, Warszawa 2011.
Deselaers M., „I nigdy oskarżony nie miał wyrzutów sumienia?” Biografia Rudolfa Hössa, komendanta Auschwitz, a kwestia jego odpowiedzialności przed Bogiem i ludźmi, tłum. J. Zychowicz, Oświęcim 2014.
Harding Th., Hanns i Rudolf. Niemiecki Żyd poluje na komendanta Auschwitz, tłum. K. Grzelak, Kraków 2014.
Kaczmarek R., Pod rządami gauleiterów. Elity i instancje władzy w rejencji katowickiej w latach 1939–1945, Katowice 1998.
Klistała J., Martyrologium mieszkańców ziemi rybnickiej, Wodzisławia Śląskiego, Żor, Raciborza w latach 1939–1945 – słownik biograficzny, Bielsko-Biała 2006.
Klistała J., Żołnierze rybnickiego ZWZ/AK, POP, PTOP w obozach koncentracyjnych: Auschwitz-Birkenau, Mauthausen, Gusen, Dachau, Ravensbrück, Buchenwald, Majdanek, Oranienburg, Sachsenhausen, Flossenburg – i innych, Bielsko-Biała 2008.
Konarzewski D., Kawulok M., Od wsi do uzdrowiska. Dziedzictwo architektoniczne Wisły, Wisła 2009.
Konieczny A., Pod rządami wojennego prawa karnego Trzeciej Rzeszy. Górny Śląsk 1939–1945, Warszawa–Wrocław 1972.
Koop V., Rudolf Höss. Komendant obozu Auschwitz, tłum. M. Kilis, Warszawa 2016.
Lar I., Żłobińska A., Katowiczanie w KL Auschwitz. Ofiary i sprawcy, Katowice 2005.
Lasik A., Rudolf Höss. Manager of Crime, w: Anatomy of the Auschwitz Death Camp, Bloomington–Indianapolis 1994, s. 288–300.
Lasik A., Struktura i organizacja KL Auschwitz, w: Auschwitz 1940–1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, t. I: Założenie i organizacja obozu, red. W. Długoborski, F. Piper, Oświęcim-Brzezinka 1995, s. 109–111.
Lasik A., Sztafety ochronne w systemie niemieckich obozów koncentracyjnych. Rozwój organizacyjny, ewolucja zadań i struktur oraz socjologiczny obraz obozowych załóg SS, Oświęcim 2007.
Steinbacher S., „Musterstadt” Auschwitz. Germanisierungspolitik und Judenmord in Ostoberschlesien, München 2000.
Węcki M., „Bojowy aktywizm na Wschodzie”. Akta szefa katowickiej gestapo Rudolfa Mildnera w zasobie Archiwum Państwowego w Katowicach, „Szkice Archiwalno-Historyczne” 2014, nr 11, s. 94–103.
Węcki M., Fritz Bracht – Gauleiter von Oberschlesien. Biografie, Paderborn 2021.
Węcki M., Fritz Bracht (1899–1945). Nazistowski zarządca Górnego Śląska w latach II wojny światowej, Katowice 2014.
Netografia
Avalon Project – The International Military Tribunal for Germany (yale.edu)
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 197
Liczba cytowań: 0
