Polish-Jewish Relations during the Holocaust in Documents from the American Archives, 1939–1943. A Contribution to Research
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2023.4.04Keywords
Holocaust, Polish-Jewish relations, World War II, saving Jews, USA-HolocaustAbstract
The article aims to describe Polish-Jewish relations during the Holocaust. The text is based on documents from three American archives: the National Archives at College Park, Maryland, The YIVO Institute for Jewish Research in New York and the Hoover Institution Library and Archives at Stanford University. These are mainly reports by Jewish organisations on the position of the followers of Judaism in Poland under the German occupation. The American archives also contain documents of Polish provenance describing Polish-Jewish relations, including Polish attitudes towards the extermination of Jews by the Germans.
References
Źródła archiwalne
Hoover Institution Library and Archives, Stanford University, Kalifornia
Karski Papers 1939–2007, Collection Number: 46033, Biographical File, 1942–1994
National Archives and Records Administration, College Park, Maryland
Record Group: 59, Publication Number: M1197, Records of the Department of State Relating to Internal Affairs of Poland, 1916–1944
YIVO – Institute for Jewish Research, Nowy Jork, Nowy Jork
Territorial collection, Record Group 116, Poland II (’39–’45)
Źródła drukowane
Ciechanowski J., Defeat in Victory, London 1948.
Landau L., Kronika lat wojny i okupacji, t. I, Warszawa 1962.
Papers Relating to the Foreign Retations of the United States, 1938, The British Commonwealth, Europe, Near East And Africa, t. II, Washington 1954.
Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, Kraków 1969.
The Mass Extermination of Jews in German Occupied Poland. Note addressed to the Governments of the United Nations on December 10th, 1942, and other documents, London–New York–Melbourne 1942.
W obliczu Zagłady. Rząd RP na uchodźstwie wobec Żydów 1939–1945, red. P. Długołęcki, Warszawa 2021.
Opracowania
Adler-Rudel S., Ostjuden in Deutschland 1880–1940, Tübingen 1959.
Apfelbaum M., Dwa sztandary. Rzecz o powstaniu w getcie warszawskim, tłum. M. Maliszewska, Kraków 2003.
Arens M., Flagi nad gettem. Rzecz o powstaniu w getcie warszawskim, tłum. M. Sobelman, J. Stöcker-Sobelman, Kraków–Budapeszt 2011.
Bartoszewski W., Polish-Jewish Relations in Occupied Poland, 1939–1945, w: Ch. Abramsky, M. Jachimczyk, A. Polonsky, The Jews in Poland, Oxford 1986, s. 174–461.
Benz W., The Holocaust. A German Historian Examines the Genocide, tłum. J. Sydenham-Kwiet, London 2000.
Berendt G., Cena życia – ekonomiczne uwarunkowania egzystencji Żydów po „aryjskiej stronie”, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2008, nr 4, s. 110–143.
Berenstein T., Rutkowski A., Pomoc Żydom w Polsce 1939–1945, Warszawa 1963.
Berenstein T., Rutkowski A., Rada Pomocy Żydom w Polsce („Żegota”). Wspomnienia centralnych i terenowych działaczy RPŻ, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1968, nr 65–66, s. 173–210.
Browning Ch.R., The Origins of the Final Solution. The Evolution of Nazi Jewish Policy 1939–1942, Lincoln–Jerusalem 2005.
Browning Ch.R., The Path to Genocide. Essays on Launching the Final Solution, New York 2008.
Burleigh M., The Third Reich. A New History, London 2001.
Burrin Ph., Hitler and the Jews. The Genesis of the Holocaust, tłum. P. Southgate, wprowadzenie S. Friedländer, London–Melbourne–Auckland 1994.
Chodakiewicz M.J., Żydzi i Polacy 1918–1955. Współistnienie – zagłada – komunizm, Warszawa 2000.
Datner Sz., 55 dni Wehrmachtu w Polsce (1.IX – 25.X.1939), Warszawa 1967.
Domański T., Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, „Polish-Jewish Studies” 2020, t. I, s. 209–314.
Encyklopedia katolicka, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, t. I, Lublin 1989.
Engelking B., Jest taki piękny słoneczny dzień… Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945, Warszawa 2011.
Engelking B., Leociak J., Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa 2013.
Friedman Ph., The Jewish Badge and the Yellow Star in the Nazi Era, w: The Nazi Holocaust. Historical Articles on the Destruction of European Jews, t. II: The Origins of the Holocaust, red. i wstęp M.R. Marrus, Westport–London 1989, s. 691–720.
Friedman Ph., Their Brothers’ Keepers, New York 1978.
Gerlach Ch., The Extermination of the European Jews, Cambridge 2016.
Grabowski J., Judenjagd. Polowanie na Żydów. Studium dziejów pewnego powiatu, Warszawa 2011.
Grabowski J., Zarząd Powierniczy i nieruchomości żydowskie w Generalnym Gubernatorstwie. „Co można skonfiskować? W zasadzie wszystko”, w: Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1950, red. J. Grabowski, D. Libionka, Warszawa 2014, s. 73–112.
Gross J.T., Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny 2000.
Harris B.M., From German Jews to Polish Refugees: Germany’s Polenaktion and the Zbąszyń Deportations of October 1938, „Kwartalnik Historii Żydów” 2009, nr 2, s. 175–204.
Hilberg R., Zagłada Żydów europejskich, tłum. J. Giebułtowski, t. I–II, Warszawa 2014.
Kaliński J., Landau Z., Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 1999.
Karski J., Tajne państwo, Kraków 2014.
Libionka D., Ludność chrześcijańska wobec eksterminacji Żydów – dystrykt lubelski, w: Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, red. D. Libionka, Warszawa 2004, s. 306–333.
Libionka D., Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, Lublin 2017.
Longerich P., Holocaust. The Nazi Presecution and Murder of the Jews, tłum. Sh. Whiteside, Oxford 2012.
Löw A., Getto łódzkie/Litzmannstadt Getto. Warunki życia i sposoby przetrwania, tłum. M. Półrola, Ł.M. Plęs, Łódź 2012.
Lukas R.C., The Forgotten Holocaust. The Poles under German Occupation, 1939–1944, New York 2012.
Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. I, Warszawa 2019.
Mania A., Department of State i Foreign Service w polityce zagranicznej USA lat gorącej i zimnej wojny 1939–1989, Kraków 2019.
Marcus J., Social and Political History of the Jews in Poland 1919–1939, Berlin–New York–Amsterdam 1983.
Mark B., Powstanie w getcie warszawskim na tle ruchu oporu w Polsce. Geneza i przebieg, Warszawa 1954.
Mark B., Powstanie w getcie warszawskim, Warszawa 1963.
Moser J., The First Experiment in Deportation, „Simon Wiesenthal Center Annual” 1985, t. II, s. 1–30.
Musiał B., Kto dopomoże Żydowi…, Poznań 2019.
Pohl D., Znaczenie dystryktu lubelskiego w „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej”, w: Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, red. D. Libionka, Warszawa 2004, s. 39–53.
Polonsky A., The Jews in Poland and Russia, t. III: 1914 to 2008, Oxford–Portland 2012.
Pratt J.W., Cordel Hull 1933–1944, t. I–II, New York 1964.
Różański P., Amerykańscy Żydzi i amerykańska dyplomacja wobec kwestii żydowskiej w Polsce 1922–1939, Gdańsk 2013.
Rubinstein W.D., The Myth of Rescue. Why the Democracies Could Not Have Saved more Jews from the Nazis, London–New York 2000.
Steinweis A.E., Kristallnacht 1938, Cambridge–London 2009.
Szarota T., U progu Zagłady. Zajścia antyżydowskie i pogromy w okupowanej Europie: Warszawa, Paryż, Amsterdam, Antwerpia, Kowno, Warszawa 2000.
Tec N., When Light Pierced the Darkness. Christian Rescue of Jews in Nazi-Occupied Poland, New York–Oxford 1986.
Tomaszewski J., Preludium Zagłady. Wygnanie Żydów polskich z Niemiec w 1938 r., Warszawa 1998.
Wood T., Jankowski S.M., Karski. How One Man Tried to Stop the Holocaust, New York 1994.
Zagłada Żydów na polskiej prowincji, red. A. Sitarek, M. Trębacz, E. Wiatr, Łódź 2012.
Zimmerman J.D., Polskie Państwo Podziemne i Żydzi w czasie II wojny światowej, tłum. M. Macińska, Warszawa 2018.
Żbikowski A., Karski, Warszawa 2014.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 184
Number of citations: 0
