„Veram exhibens carnem”. Chrystofania w Wieczerniku (Łk 24,36-49) w duszpasterskiej interpretacji Augustyna z Hippony
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2023.008Słowa kluczowe
Augustyn z Hippony, Chrystus, Zmartwychwstanie, Kościół, zmartwychwstanie umarłychAbstrakt
Artykuł podejmuje analizę homilii Augustyna, w których kaznodzieja objaśnia wydarzenie ukazania się Zmartwychwstałego uczniom w Wieczerniku. Duszpasterz Hippony wykorzystał je duszpastersko, akcentując zachowanie Jezusa potwierdzające realność Jego zmartwychwstałego ciała. Duszpasterski wysiłek koncentrował się więc z jednej strony na polemice z niektórymi herezjami, z drugiej na ukazaniu właściwej nauki na temat bóstwa i człowieczeństwa Chrystusa. Poza tym kaznodzieja wykorzystał biblijną perykopę, by wskazać na znaczenie wspólnoty Kościoła oraz wyjaśnić niektóre wątpliwości związane z wiarą w zmartwychwstanie umarłych.
Bibliografia
Źródła
Augustinus Hipponensis, Confessiones, ed. L. Verheijen, CCL 27, Turnholti 1990, tłum. Z. Kubiak, w: św. Augustyn, Wyznania, Kraków 2006.
Augustinus Hipponensis, De haeresibus, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA) 12/1, 52–162.
Augustinus Hipponensis, Enarratio in Psalmum 71, ed. E. Dekkers, I. Frainpont, CCL 39, Turnholti1990, 971–985, tłum. J. Sulowski, PSP 39, 269–286.
Augustinus Hipponensis, Enchiridion ad Laurentium de fide et spe et caritate, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA), 6/2, 470–622, tłum. W. Budzik, w: św. Augustyn, Pisma katechetyczne, Warszawa1952, 77–170.
Augustinus Hipponensis, Sermo 116, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA) 30/2, 486–496.
Augustinus Hipponensis, Sermo 237, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA) 32/2, 606–612.
Augustinus Hipponensis, Sermo 238, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA) 32/2, 614–618.
Augustinus Hipponensis, Sermo 242, Nuova Bibliotheca Agostiniana (NBA) 32/2, 652–662.
Ignatius Antiochenus, Epistula ad Smyrnaeos, ed. T. Camelot, Sources Chrétiennes (SCh) 10, Paris 1969, 132–144; tłum. A. Świderkówna, BOK 10, 136–139.
Concilium Constantinopolitanum I (381). Canones, tłum. T. Wnętrzak, Źródła Myśli Teologicznej (ŹMT) 24, 70–73.
Opracowania
Afleche, Mamerto. 1992. „The Transformation from corpus animale to corpus spirituale according to Augustine”. Augustiniana 42 (3/4), 239–310.
Clancy, Finbar G. 2006. „St Augustine’s Commentary on the Emmaus Scene in Luce’s Gospel”. Studia Patristica 43, 51–58.
Dobkowski, Mariusz. 2013. „Augustyn i jego wiedza na temat manicheizmu”. Studia Religiologica 46, nr 1: 55–63.
Drobner, Hubertus R. 2000. Augustinus von Hippo: Sermones ad populum. Überlieferung und Bestand, Bibliographie – Indices. Leiden–Boston–Köln: Brill.
Drobner, Hubertus R. 2010. Augustinus von Hippo: Sermones ad populum. Überlieferung und Bestand – Bibliographie – Indices: Supplement 2000–2010, Frankfurt am Main – New York: Peter Lang.
Gilski, Marek. 2006. Mariologia kontekstualna św. Augustyna, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jaśkiewicz, Grzegorz. 2011. „Polemika antydoketystyczna u św. Ignacego z Antiochii”. Studia Ełckie 13: 401–408.
Kamczyk, Wojciech. 2020. Bogowie i demony. Augustyn z Hippony i religijność pogańska późnej starożytności. Katowice: Fundacja Centrum Badań nad Historią Kościoła im. ks. Wincentego Myszora; Księgarnia św. Jacka.
Kamczyk, Wojciech. 2012. Tota Paschalis Solemnitas. Teologia i duszpasterstwo w kazaniach i homiliach św. Augustyna, Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Kowalczyk, Stanisław. 2007. Człowiek i Bóg w nauce świętego Augustyna, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Król, Bogdan. 2004. „«Serce» w Enarrationes in psalmos św. Augustyna”. Studia Sandomierskie 11(3): 71–86.
Lambot, Ciril. 1957. „Le sermon CCXXXV de Saint Augustin pour un lundi de Pâques”. Revue bénédictine 67, 129–140.
Louit, Dominique. 1975. „Le reniement et l'amour de Pierre dans la prédication de saint Augustin”. Recherches augustiniennes 10, 217–268.
Łydka, Władysław. 1985. „Dokeci”. W: Encyklopedia katolicka, t. IV, pod redakcją Romualda Łukaszczyka, Ludomira Bieńkowskiego, Feliksa Gryglewicza, 30–32. Lublin: Tomarzystwo Naukowe KUL.
Madec, Goulven. 2001. Le Christ de Saint Augustin. La Patrie et la Voie. Paris: Desclée.
Obrycki, Kazimierz. 2001. „Memoriał Orozjusza, kapłana hiszpańskiego, do św. Augustyna, biskupa Hippony w sprawie błędów pryscylian i orygenistów”. Roczniki Teologiczne Warszawsko-Praskie 1: 91–106.
Obrycki, Kazimierz. 2002. „Odpowiedź Świętego Augustyna na memoriał Orozjusza w sprawie błędów pryscylian i orygenistów”. Roczniki Teologiczne Warszawsko-Praskie 2: 143–170.
Pietras, Henryk. 2007. Eschatologia Kościoła pierwszych czterech wieków. Kraków: WAM.
Sordyl, Krzysztof. 2015. Pryscylianizm. Teologia i historia, Kraków: WAM.
Turek, Waldemar. 2009. „«Ibi est finis; propter hoc currimus». Św. Augustyn o celu życia w świetle Prima Ioannis”. W: Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Wojciechowi Góralskiemu w okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin. Red. J. Wroceński, J. Krajczyński, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Wilmart. André. 1929. „Un nouveau sermon de S. Augustin sur les deux péchés”. Revue bénédictine 41, 144–155.
Wygralak, Paweł. 2016. „Jezus Chrystus i pokój. Refleksje św. Augustyna z Hippony”. Verbum Vitae 30: 259–276.
Zagórski, Dariusz. 2010. „Wędrówka chrześcijanina do nieba w Enarrationes in psalmos św. Augustyna”. Teologia i człowiek 16: 95–106.
Ziółkowska, Marta. 2003. „Św. Augustyn prekursorem Soboru w Chalcedonie (451 r.). Zarys doktryny o communicatio idiomatum w dziele In Johannis Evangelium Tractatus CXXIV”. Roczniki Teologiczne 50 (4): 269–283.
Żurek, Antoni. 2017. Katechumen – chrześcijanin – wierny. Przygotowanie do chrztu i chrzest w Kościele starożytnym, Tarnów: Biblos.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Wojciech Kamczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 282
Liczba cytowań: 0
