Pijaństwo jako problem moralny i duszpasterski u św. Augustyna
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2017.004Słowa kluczowe
św. Augustyn, duszpasterstwo, pijaństwo, sakramenty wtajemniczenia, obchody ku czci zmarłych, Duch ŚwiętyAbstrakt
Nadużywanie wina (i alkoholu w ogóle), nadmierne ucztowanie i pijaństwo stanowią nie tylko problem moralny, ale i duszpasterski. Biskup Hippony, św. Augustyn, w swoich homiliach i listach podejmował ów problem nie tylko ogólnie, lecz także wskazując szczegółowe zagadnienia i problemy, które dotyczyły jego gminy. Pijaństwo stanowiło element uczt urządzanych przy okazji religijnych obchodów, zaciemniając w ten sposób ich właściwy sens. Do najistotniejszych należało pijaństwo neofitów tuż po przyjęciu sakramentów wtajemniczenia oraz pijackie uczty związane z obchodami ku czci zmarłych urządzane na ich grobach. Augustyn sprzeciwiał się im, odwołując się do argumentów biblijnych i liturgicznych, zwyczajów Kościoła powszechnego, a także zwykłego, ludzkiego poczucia godności. Starał się korygować wypaczone rozumienie efektów działania alkoholu, przyrównywanych do działania Ducha Świętego. Artykuł ukazuje duszpasterską wrażliwość biskupa, starającego się wprowadzić religijną aktywność wiernych na właściwe tory.
Bibliografia
Aurelius Augustinus, Confessionum libri XIII, ed. L. Verheijen, CCL 27, Turnholti 1990; tłum. Z. Kubiak, Warszawa 2006.
Aurelius Augustinus, In Ioannis Euangelium tractati, Bibliothèque Augustinienne, t. 71–75, Paris 1993–2003; tłum. W. Szołdrski, W. Kania, PSP 15, Warszawa 1977.
Aurelius Augustinus, Sermones, NBA 29–35, Roma 1979–2002.
Aurelius Augustinus, Epistulae, NBA 21–23, Roma 1969–1974; tłum. W. Eborowicz, Pelplin 1991; tłum. J. Krzemiński, w: Antologia listu starochrześcijańskiego, t. 1, red. L. Małunowiczówna, Lublin 1978.
Basilius Caesariensis, Homiliae, PG 31, 163–618; tłum. T. Sinko, w: Bazyli Wielki, Wybór homilij i kazań, tł. T. Sinko, Kraków 1947.
Acta synodalia ab anno 381 ad annum 431 (Dokumenty synodów od 381 do 431), red. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2010.
Biblia pierwszego Kościoła, tłum. R. Popowski, Warszawa 2016.
Bavel T.J. van, Église, tłum. M.-A. Vannier, w: Encyclopédie Saint Augustin. La méditerranée et l`Europe IVe–XXIe siècle, red. A. Fitzgerald, Paris 2005, s. 493–503.
Beatrice P.F., Culte chrétien, tłum. M.-A. Vannier, w: Encyclopédie Saint Augustin. La méditerranée et l`Europe IVe–XXIe siècle, red. A. Fitzgerald, Paris 2005, s. 412–422.
Bernstein A.E., Jak powstawało piekło. Śmierć i zadośćuczynienie w świecie starożytnym oraz początkach chrześcijaństwa, tłum. A. Piskozub-Piwosz, Kraków 2006.
Berrouard M.-F., L`ivrognerie des Donatistes, w: Bibliothèque Augustinienne, t. 71, Paris 1993, s. 874.
Bugaj E., Starożytni Rzymianie i ich uczty, w: Szkice humanistyczne. Wybrane teksty wykładów wygłoszonych na Wydziale Historycznym w ramach Poznańskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, red. R. Koliński, A. Kotłowska, I. Barczyńska, K. Polakowski, Poznań 2010, s. 147–163.
Fitzgerald A.G., Pénitence, tłum. C. Broc, w: Encyclopédie Saint Augustin. La méditerranée et l`Europe IVe–XXIe siècle, red. A. Fitzgerald, Paris 2005, s. 1114–1122.
Gigilewicz E., Lateran, EK X 527.
Hamman A.G., Życie codzienne w Afryce Północnej w czasach św. Augustyna, tłum. M. Stafiej-Wróblewska, E. Sieradzińska, Warszawa 1989.
Kamczyk W., Perykopa o wskrzeszeniu Łazarza (J 11, 1–44) a nauka św. Augustyna o odpuszczeniu grzechów, Vox Patrum, 32(2012), t. 57, s. 247–261.
Kamczyk W., „Tota paschalis solemnitas”. Teologia i duszpasterstwo w kazaniach i homiliach św. Augustyna, Katowice 2012 (StAC.SN 12).
Kosiński R., Religie Cesarstwa Rzymskiego w V stuleciu, w: Świat rzymski w V wieku, red. R. Kosiński, K. Twardowska, Kraków 2010, s. 365–416.
La Bonnardière A.M., Pénitence et reconciliation des pénitents d`après saint Augustin – II, Revue des Études Augustiniennes 13(1967), s. 249–283.
Młotek A., Postawy i świadectwa. Kościół wobec problemów moralnych IV wieku, Wrocław 1986.
Stabryła S., Zarys kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2016.
Staniszewski W., Kościół jako mistyczne Ciało Chrystusa według św. Augustyna, Lublin 1936.
Wodecki F., Feralia, EK V 129–130.
Zieliński T., Religia Rzeczypospolitej Rzymskiej, Toruń 2001.
Żurek A., „Mysterium passionis – corpus et sanguis Christi – communio”. Eucharystia sakramentem wtajemniczenia chrześcijańskiego w Kościele łacińskim czwartego i początku piątego wieku, Katowice 2012 (StAC.SN 14).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 830
Liczba cytowań: 0