L’insegnamento di Girolamo sulla confutazione dell’eresia contenuto nelle sue Lettere
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2025.009Słowa kluczowe
Listy Hieronima, herezje starożytne, egzegeza Pisma Świętego, Hieronim ze StrydonuAbstrakt
Nauczanie Hieronima na temat obalania herezji
zawarte w jego Listach
W działalności Hieronima Pismo Święte odgrywało olbrzymią i niezaprzeczalną rolę. Było nie tylko źródłem poznania Boga, ale również nauczania o Nim. Walcząc z obecnymi lub powstającymi herezjami Mnich z Betlejem najczęściej odwoływał się do argumentu Pisma Świętego. Według niego powstanie herezji jest związane z błędną interpretacją Pisma Świętego. Biblia była dla Autora Wulgaty również głównym fundamentem dla obalania wrogich herezji. Możemy wyróżnić trzy sposoby, według których Strydończyk wykazywał błędy opisywanych herezji. Pierwszy polegał na niewłaściwej interpretacji Pisma Świętego. Hieronim, opisując herezję, wykazywał jej błędy, cytując odpowiedni fragment Pisma Świętego. Drugi sposób był podobny do pierwszego. Tym razem Autor Wulgaty przeciwstawiał danej herezji kilka cytatów z Pisma Świętego, podkreślając w ten sposób jej sprzeczność. Trzeci, ostatni sposób, polegał na podważeniu interpretacji biblijnej, na której opierała się dana herezja. Miało to na celu wykazanie błędnej interpretacji poszczególnej herezji. Zwalczanie wrogich herezji było jedną z głównych przyczyn, która uświadomiła Hieronimowi znaczenie, jakie ma odpowiednie tłumaczenie Pisma Świętego. Mnich z Betlejem uważał, że poprzez dbałość o Słowo Boże będzie mniej herezji, a te, które powstaną, będą mogły zostać skutecznie zwalczone poprzez odpowiednie narzędzia, do których Strydończyk zaliczał ujednolicenie tłumaczeń Pisma Świętego oraz jego odpowiednią egzegezę.
Bibliografia
Sources
Hieronymus. 1910–1918. “Epistulae.” In Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, edited by Isidorus Hilberg. Vol. 54–56. Vindobonae–Lipsiae: Academiae Litterarum Caesareae.
Hieronymus. 1845. “Commentariorum in Isaiam in libri octo et decem.” In Patrologia Latina, edited by Jacques-Paul Migne. Vol. 24. Parisiis: apud J.-P. Migne.
Cyprianus. 1868. “Epistulae.” In Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, edited by Guilelmus Hartel. Vol. 3. Vindobonae: apud C. Geroldi Filium Bibliopolam Academiae.
Studies
Birnbaum, Elisabeth. 2014. “Wenn ein Heiliger übersetzt. Hieronymus und die Vulgata.” Bibel und Kirche 69/1: 14–19.
Brown, Dennis. 1992. Vir trilinguis: a study in the biblical exegesis of Saint Jerome. Kampen: Kok Pharos.
Brown-Tkacz, Catherine. 1996. “Labor tam utilis. The creation of the Vulgate.” Vigiliae Christianae 50: 42–72.
Degórski, Bazyli. 2004. “Il cammino degli Israeliti dall’Egitto verso la Terra Promessa secondo la Lettera 78 di san Girolamo.” Dissertationes Paulinorum 13: 5–45.
Degórski, Bazyl. 2005, “Il metodo esegetico di san Girolamo alla luce del Commento in Isaia.” In Liber Viator. Grandi Commentari del pensiero cristiano (Studia Pontificiae Universitatis a S. Thoma Aquinate in Urbe. Studi 2004. NS, 8), edited by Teresa Rossi, 173–195. Roma: Angelicum.
Drączkowski, Franciszek et alii. 2012. Ortodoksja, herezja, schizma w Kościele starożytnym (Orthodoxy, Heresy, Schism in the Ancient Church). Lublin: Polihymnia.
Grillmeier, Aloys. 1975. Christ in Christian tradition. From the Apostolic age to Chalcedon (451). Atlanta: John Knox Press.
Grützmacher, Georg. 1901–1908. Hieronymus: Eine Biographische Studie Zur Alten Kirchengeschichte. Vol. 1–3. Berlin: Dieterich.
Hagemann, Wilfried. 1967. Sacramentum Scripture. Die christozentrische Schriftauslegung des Kirchenvaters Hieronymus. Romae: Gregoriana.
Jeanjean, Benoît. 1999. Saint Jérôme et l’hérésie. Paris: Institut d'Études Augustiniennes.
Köpf, Ulrich. 1978. “Hieronymus als Bibelübersetzer.” In Eine Bibel – Viele Übersetzungen. Not und Notwendigkeit, edited by Siegfried Meurer, 71–89. Stuttgart: Evangelisches Bibelwerk.
Nigro, Giovanni. 2019. “L’esegesi geronimiana del Salmo 44 LXX (“Ep”. 65 Hilberg).” Vetera Christianorum 56: 139–156.
Penna, Angelo. 1949. “Conferenze bibliche di S. Girolamo.” Rivista Biblica Italiana: 149–158.
Penna, Angelo. 1950. Principi e carattere dell’esegesi di S. Girolamo. Roma: Pontificio Istituto Biblico.
Simonetti, Manlio. 1981. Profilo storico dell’esegesi patristica. Roma: Institutum Patristicum Augustinianum.
Słomka, Jan. 2007. Nowe proroctwo. Historia i doktryna montanizmu. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka.
Stachura, Michał. 2000. Heretycy, schizmatycy i manichejczycy wobec Cesarstwa Rzymskiego (lata 324–428, wschodnia część Imperium). Kraków: Historia Iagellonica.
Steinmann, Jean. 1973. Hieronymus. Ausleger der Bibel. Weg und Werk eines Kirchenvaters. Leipzig: St. Benno-Verlag.
Trzciński, Tadeusz. 1912. Die dogmatischen Schriften des hl. Jeronymus. Posen: Księgarnia Św. Wojciecha.
Turner, Henry. 2004. The Pattern of Christian Truth. A Study in the Relations between Orthodoxy and Heresy in the Early Church. Eugene: Wipf & Stock Publishers.
Wolfson, Harry. 1958. “Philosophical implications of Arianism and Apollinarism.” Dumbarton Oaks Papers 12: 3–28.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Michał Łukaszczyk

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 112
Liczba cytowań: 0