The History of the Jewish Population on the Zamoyski latifundium during the Period the Chancellor Line (Jan ‘Sariusz’, Tomasz and Jan ‘Sobiepan’ Zamoyski): Contribution to the Research
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2014.007Keywords
latifundium, Jews, Zamoyski Family Fee Tail, Jan ‘Sariusz’ Zamoyski (1542 – 1605), Tomasz Zamoyski (1594 – 1638), Jan ‘Sobiepan’ Zamoyski (1627 – 1665)Abstract
The aim of this article is to consider the history of the Jewish population on lands belonging to the Zamoyski family from the second half of the 16th to the second half of the 17th c., during the time of the founder of the Zamoyski Family estate, Jan ‘Sariusz’ Zamoyski (1542 – 1605), his son Tomasz Zamoyski (1594 – 1638) and grandson Jan ‘Sobiepan’ Zamoyski (1627 – 1665), the last heir of the so-called ‘older’ or ‘chancellor’ line. In this work the political conditions which accompanied the settling of Jews on the Zamoyski latifundium (especially in the larger municipal centres such as Zamość, Szczebrzeszyn, Tomaszów, Kraśnik and Tarnogród) are discussed as well as the social, cultural and economic aspects of this settlement.
References
Źródła drukowane / Gedruckte Quellen / Printed sources
Morgensztern J., Regesty dokumentów z Metryki Koronnej do historii Żydów w Polsce z lat 1574 – 1586, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 47 – 48 (1963), pp. 113 – 129.
Morgensztern J., Regesty dokumentów z Metryki Koronnej do historii Żydów w Polsce z lat 1633 – 1660, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 58 (1966), pp. 107 – 148.
Morgensztern J., Regesty dokumentów z Metryki Koronnej i Sigillat do historii Żydów w Polsce z lat 1588 – 1632, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 51 (1964), pp. 59 – 78.
Morgensztern J., Regesty dokumentów z Metryki Koronnej i Sigillat do historii Żydów w Polsce z lat 1660 – 1668, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 67 (1968), pp. 67 – 109.
Morgensztern J., Regesty dokumentów z Metryki Koronnej i Sigillat do historii Żydów w Polsce z lat 1669 – 1696, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 69 (1969), pp. 71 – 109.
Relacje nuncjuszów apostolskich i innych osób o Polsce, ed. by. E. Rykaczewski, 1 (1864).
Sejm Czterech Ziem. Źródła, ed. by J. Goldberg, A. Kaźmierczyk, (2011).
Literatura / Literatur / Literature
Albin B.J., Rzemiosło i handel miasta Kraśnika w XVI i XVII wieku, in: Z dziejów powiatu kraśnickiego: materiały z sesji naukowej, ed. by J.R. Szaflik, K. Myśliński, (1963), pp. 77 – 98.
Balaban M., Kiedy i skąd przybyli Żydzi do Polski, “Miesięcznik Żydowski”, 2 (1931), pp. 112 – 121.
Balaban M., Żydzi lwowscy na przełomie XVI – XVII w., (1906).
Bilewicz A., Frenkowie. Kim byli lwowscy i zamojscy Sefardyjczycy?, in: Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Historia – kultura – literatura, ed. By W. Litwin, M. Szabłowska-Zaremba, S.J. Żurek, (2012), pp. 31 – 44.
Chlebowski B., Zamość, ordynacja Zamoyskich i powiat zamojski, (1947).
Goldberg J., Jewish Privileges in the Polish Commonwealth Charters of Rights Granted to Jewish Communities in Poland-Lithuania in the Sixteenth to Eighteenth Centuries, (1985).
Goldberg J., Wystąpienie na uroczystości nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1 – 2 (1993), pp. 127 – 130.
Goldberg J., Żydzi w społeczeństwie, gospodarce i kulturze Rzeczypospolitej szlacheckiej, (2012).
Hanejko E., Ordynaci Zamoyscy a miasto Tomaszów w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, in: Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI – XVIII wieku, ed. by J. Urwanowicz, E. Dubas-Urwanowicz, P. Guzowski, (2003), pp. 423 – 434.
Horn M., Żydzi na Rusi Czerwonej w XVI i pierwszej połowie XVII wieku: działalność gospodarcza na tle rozwoju demograficznego, (1975).
Horodyski B., Najstarsza lustracja Zamościa, “Teka Zamojska”, 1 – 4, (1938), pp. 197 – 212.
Janas E., Prywatne wojska Zamoyskich, in: Zamość. Z przeszłości twierdzy i miasta, ed. by A. Koprukowniak, A. Witusik, (1980), pp. 88 – 105.
Kopciowski A., Stan badań nad historią i kulturą zamojskich Żydów. Próba syntezy, in: Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Historia – kultura – literatura, ed. by W. Litwin, M. Szabłowska-Zaremba, S.J. Żurek, (2012), pp. 19 – 29.
Kraśnik. Szlak chasydzki, ed. by S. Mańko, W. Litwin, (2008).
Kraśnik-historia gminy żydowskiej, http://polin.org.pl/heritage/30/.
Morgenstern J., Z dziejów Żydów w Kraśniku do połowy XVII wieku, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 34 (1960), pp. 71 – 96.
Morgensztern J., O działalności gospodarczej Żydów w Zamościu w XVI i XVII w., “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 53 (1965), pp. 11 – 28.
Morgensztern J., O osadnictwie Żydów w Zamościu na przełomie XVI i XVII wieku, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 43 – 44 (1962), pp. 3 – 17.
Morgensztern J., Podatki Żydów Ordynacji Zamoyskie w XVI i XVII w., “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 71 – 72 (1969), pp. 9 – 38.
Morgensztern J., Uwagi o Żydach sefardyjskich w Zamościu w latach 1588 – 1650, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 38 (1961), pp. 68 – 82.
Opas T., Kraśnik w pierwszej połowie XVIII wieku, in: Z dziejów powiatu kraśnickiego: materiały z sesji naukowej, ed. by J.R. Szaflik, K. Myśliński, (1963), pp. 138 – 140.
Pańczyk T., Szczebrzeszyn, available on the Internet: http://www.kirkuty.xip.pl/szczebrzeszyn.html.
Partyka W., Opieka społeczna w Ordynacji Zamojskiej w XVII – XVIII wieku, (2008).
Schiper I., Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, (1957).
Sidorowska A.B., Klucz szczebrzeski Ordynacji Zamoyskiej w XVII i XVIII wieku, (2009).
Sidorowska A.B., Szczebrzeszyńska gmina żydowska w XVI – XVIII wieku, “Res Historica”, 20 (2005), pp. 189 – 198.
Śliwiński A., Jan Zamoyski, kanclerz i hetman wielki koronny, (1947).
Sochaniewicz K., Przywileje miasta Tomaszowa, “Teka Zamojska, 3, 4 (1921), pp. 62 – 63.
Szacki J., Znakomici Żydzi rodem z Zamościa, “Teka Zamojska”, 1, 2 (1921), pp. 18 – 24.
Szczygieł R., Lokacja miasta i jego dzieje do końca XVI wieku, in: Dzieje Tarnogrodu, ed. by R. Szczygieł, (2006), pp. 45 – 63.
Szczygieł R., Prawda i fikcja o początkach miasta Tomaszowa, “Res Historica”, 20
(2005), pp. 79 – 89.
Tarnawski A., Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego. Kanclerza i hetmana wielkiego koronnego(1572 – 1605), (1935).
Tazbir J., Żydzi w opinii staropolskiej, in: Świat Panów Pasków, ed. by J. Tazbir, (1986).
Trzciński A., Śladami zabytków kultury żydowskiej na Lubelszczyźnie, (1991).
Węgrzynek H., Rola Żydów w gospodarce Ordynacji Zamojskiej w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku, in: Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Historia – kultura – literatura, ed. by W. Litwin, M. Szabłowska-Zaremba, S.J. Żurek, (2012), pp. 45 – 52.
Wituski A.A., O Zamojskich, Zamościu i Akademii Zamojskie, (1978).
Zachowane synagogi i domy modlitwy w Polsce, ed. by J. Jagielski, E. Bergman, (1964).
Zamość. Szlak chasydzki, ed. by R. Kuwałek. W. Litwin, (2008).
Zawadzki J., Dokumenty do historii Żydów okresu nowożytnego przechowywane w archiwach prywatnej proweniencji w Archiwum Głównym Akt Dawnych, in: Źródła archiwalne do dziejów Żydów w Polsce, ed by. B. Woszczyński, V. Urbaniak, (2001), pp. 27 – 30.
Zętar J., Architektura Sakralna Lubelszczyzny jako przejaw wielokulturowych tradycji regionu, “Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych”, (2007), pp. 203 – 224.
Żydzi w Polsce Odrodzonej: działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna, ed. by. I. Schiper, A. Tartakower, A. Hafftka, 1 (1933).
Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Historia – kultura – literatura, ed. by W. Litwin, M. Szabłowska-Zaremba, S.J. Żurek, (2012).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The author submitting the text for publication is obliged to disclose all authors involved in the preparation of the text and (if applicable) an indication of the sources of financing of the publication, the contribution of scientific research institutions, associations and other entities ("financial disclosure").
In the case of texts prepared by two or more Authors, the Authors are obliged to send to the Editorial Staff a statement about the contribution of individual Authors to the publication (including their affiliation and an indication of the Author / Authors of the concepts, assumptions, methods, etc.). The main responsibility for the text lies with the author submitting it to the Editorial Board.
Please be advised that the editors of the Bulletin of the Polish Historical Mission are using the iThenticate anti-plagiarism program, since 2016 each article has been checked for authenticity. The editors declare that detected cases of scientific misconduct will be documented and made public by notifying relevant entities (institutions employing Authors, scientific institutions and associations, etc.).
Authors / Authors are asked to send the following documents to the Editor:
- declaration of the Author or Authors,
- statement of the Author or Authors,
- basic information about the article.
Universität Würzburg
Polnische Historische Mission
Philosophiegebäude
Am Hubland
97074 Würzburg, Germany
Stats
Number of views and downloads: 576
Number of citations: 0