Oberdeutsche Klosterbibliotheken im Zeitalter des Barock. Das Augustiner-Chorherrenstift Polling (Bayern)
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2011.018Abstract
Biblioteki klasztorne Górnych Niemiec w okresie baroku. Klasztor Kanoników Regularnych św. Augustyna w Polling (Bawaria)
Charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego Górnych Niemiec są barokowe biblioteki klasztorne, w których w urządzonych z niebywałym przepychem salach bibliotecznych z dumą prezentowano niebywałe zbiory ksiąg. Szczególnie wiele takich bibliotek – w porównaniu do innych regionów Europy – znajduje się na południu Niemiec, w Austrii oraz w Czechach. Ponieważ problematykę dziejów i organizacji bibliotek klasztornych trudno przypisać do jednej konkretnej dyscypliny naukowej, nie spotkała się ona też w dostatecznym stopniu z zainteresowaniem badaczy baroku. Niezwykle wymowny jest tu przykład księgozbioru dawnego klasztoru Kanoników Regularnych św. Augustyna w Polling (50 km na południe od Monachium). Bibliotheca Pollingana była bez wątpienia najważniejszą biblioteką klasztorną w tej części Niemiec w XVIII wieku. Jest ona w głównej mierze dziełem prepozyta Franziskusa Töpsla (1744 – 1796). Po tym, jak w 1414 roku w wyniku pożaru klasztoru zniszczeniu uległy średniowieczne rękopisy, a w okresie humanizmu zgromadzono jedynie skromny zestaw ksiąg, Töpsl powiększył zbiory biblioteki do 80 000 tomów, tworząc z niej tym samym największą bibliotekę klasztorną na terenie Górnych Niemiec. Księgozbiór wyróżnia się wysokim poziomem naukowym, który zawdzięcza z jednej strony rozległym zbiorom specjalnym dotyczącym historii zakonu, z drugiej zaś niezwykłemu bogactwu najnowszej literatury z krajów romańskich. W celu powiększania zasobów bibliotecznych stworzono nawet nowatorski, wewnątrzzakonny system pozyskiwania ksiąg, w który włączone zostały zagraniczne siedziby zakonu (Commercium litterarum Pollinganum). Biblioteka charakteryzowała się rzeczowym ustawieniem ksiąg oraz kompetentnie prowadzonym katalogiem. W ograniczonym stopniu zbiory udostępniano także na zewnątrz. Można powiedzieć, że to dzięki bibliotece klasztor w Polling stał się ośrodkiem myśli oświeceniowej. Był on bardziej akademią klasztorną dążącą do uzyskania znakomitego poziomu naukowego niż służył celom reprezentacyjnym. Pracom nad gromadzeniem zbiorów bibliotecznych i kształtowaniem samej biblioteki przyświecała idea na wskroś religijna: miała ona być przede wszystkim narzędziem służącym poznaniu Boga. Dlatego też nowy gmach biblioteki z lat 1767/1768 przypomina z wyglądu kościół. Poprzez bibliotekę mnisi klasztoru Polling pragnęli wcielać w życie program wyrażony w inskrypcji nad portalem kościoła: Liberalitas Bavarica.
Tłumaczenie/Übersetzt von Barbara Sapała
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Lizenz
Die Autoren sind verpflichtet, alle bei der Erstellung des Beitrages beteiligten Autoren zu benennen und (falls zutreffend) die Finanzierungsquellen der Publikation bekanntzugeben, sowie den Beitrag der Forschungsinstitutionen, Verbände und anderen Einrichtungen („financial disclosure“) aufzuführen. Bei Beiträgen, die von zwei oder mehreren Autoren verfasst wurden, sind die Autoren verpflichtet, der Redaktion eine Stellungnahme über den Beitrag einzelner Autoren (einschließlich ihre Zugehörigkeit und Angabe des Autors / Autoren der Konzepte, Annahmen, Methoden etc.) zu übermitteln. Die Hauptverantwortung für den Text trägt der ihn einreichende Autor. Ferner bestätigt der korrespondierende Autor mit der Einreichung, dass alle beteiligten Autoren einer Veröffentlichung zustimmen.
Bitte beachten Sie, dass die Redakteure des Bulletins der Polish Historical Mission das Anti-Plagiat-Programm iThenticate verwenden. Seit 2016 wird jeder Artikel auf Echtheit geprüft. Die Herausgeber erklären, dass aufgedeckte Fälle von wissenschaftlichem Fehlverhalten dokumentiert werden und durch Anzeige bei den entsprechenden Einrichtungen (Arbeitgeber der Autoren, wissenschaftliche Institutionen und Verbände, etc.) der Öffentlichkeit bekanntgegeben werden. Die Erklärung ist ist auch in Form eines Word-Dokuments verfügbar: Eklärung des Autors / der Autoren.
Stats
Number of views and downloads: 551
Number of citations: 0