Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Recenzenci
    • Polityka recenzowania
    • Polityka Open Access
    • Bazy indeksowe i abstraktowe
    • Polityka nieodpłatnego publikowania
    • Polityka archiwizacyjna
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo

Galopem przez wieki: Konserwacja i badania obrazu Czwórka Józefa Chełmońskiego z 1881 roku
  • Strona domowa
  • /
  • Galopem przez wieki: Konserwacja i badania obrazu Czwórka Józefa Chełmońskiego z 1881 roku
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 55 (2024): Tom 55 (2024) /
  4. Artykuły

Galopem przez wieki

Konserwacja i badania obrazu Czwórka Józefa Chełmońskiego z 1881 roku

Autor

  • Dominika Sarkowicz Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-7320-6761
  • Marzena Sieklucka Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-2471-7247
  • Gabriela Banach-Kielanowska Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-7549-3474
  • Joanna Zwinczak Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-9954-5331
  • Justyna Kędziora https://orcid.org/0009-0006-4846-0577
  • Anna Klisińska-Kopacz Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-6637-7116
  • Aldona Kopyciak Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-8559-3439
  • Paulina Krupska-Wolas Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-8276-380X
  • Karolina Skóra Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0009-0000-2461-5382
  • Anna Ryguła Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-6356-1049
  • Michał Obarzanowski Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0001-9150-2724
  • Tomasz Wilkosz Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-8192-8788
  • Stanisław Tańcula Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0009-0006-3466-2573
  • Beata Feluś Muzeum Narodowe w Krakowie https://orcid.org/0009-0009-7321-7511
  • Gaja Gąsecka Muzeum Narodowe w Poznaniu https://orcid.org/0000-0003-3897-1884
  • Marta Matosz https://orcid.org/0000-0001-6721-7296

DOI:

https://doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.2024.004

Słowa kluczowe

Czwórka, Chełmoński,, konserwacja obrazów wielkoformatowych, badania budowy technicznej i technologicznej obrazu, dziewiętnastowieczna paleta

Abstrakt

Obraz "Czwórka" Józefa Chełmońskiego (1881, olej, płótno, wym. 286 × 680 cm), prezentowany na stałe w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie, należy do najbardziej rozpoznawalnych, wręcz ikonicznych dzieł polskiego dziedzictwa kulturowego. W związku z wystawą monograficzną artysty, planowaną na lata 2024–2025 w trzech muzeach narodowych, w 2020 roku podjęto jego konserwację. Pracom towarzyszyły analizy techniki wykonania obiektu będące częścią projektu wystawienniczo-badawczego finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obraz, pomimo dobrego stanu technicznego, wymagał przede wszystkim zabiegu oczyszczania lica. Było to konieczne dla przywrócenia walorów artystycznych dalece zaburzonych przez nawarstwione na nim pożółkłe i pociemniałe werniksy, zabrudzenia oraz przebarwione retusze. Dzięki długotrwałym pracom, monumentalna i niezwykle dynamiczna kompozycja odzyskała swe wartości plastyczne. Przeprowadzone gruntowne badania pozwoliły na rozpoznanie budowy technicznej i technologii wykonania, zastosowanej palety, sposobu opracowania malarskiego i materiałów użytych przez artystę. Obrazowanie w różnych zakresach promieniowania połączone z analizą wizualną oraz mikroskopową próbek ujawniło kolejne etapy procesu twórczego, w tym zmian kompozycyjnych, a także ewolucję koncepcji kolorystyki dzieła. W artykule opisano proces konserwacji i stan obiektu przed jej rozpoczęciem. Istotną jego częścią jest historia obrazu począwszy od powstania, zakupu do muzeum, poprzez losy wojenne, aż po czas obecny, z uwzględnieniem udokumentowanych wcześniejszych konserwacji. Publikowane są niezwykle ciekawe wyniki badań ukazujące sztandarowe dzieło Józefa Chełmońskiego w nowym świetle. 

Biogramy autorów

Dominika Sarkowicz - Muzeum Narodowe w Krakowie

Ukończyła Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP Kraków (1999) oraz studia podyplomowe na Wydziale Chemii UJ („Nowoczesne Techniki Analityczne dla konserwacji obiektów zabytkowych”; 2010–2011). Uzyskanie tytułu doktora sztuki w dziedzinie konserwacji  (2019). Od 2000 r. zatrudniona w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach Muzeum Narodowego w Krakowie, od 2019 r. kierownik Pracowni. Od 2020 r. wykładowca na Podyplomowym Studium Muzealnym UJ. W latach 2012­–2015 i 2015–2020 kierownik projektu dotyczącego analizy warsztatu malarskiego Henryka Siemiradzkiego zakończonego publikacją (4 tom Korpusu dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego), której jest współautorką i redaktorem. Autorka licznych publikacji z zakresu badań technologicznych dziewiętnastowiecznego malarstwa sztalugowego oraz tematyki konserwatorskiej.

Marzena Sieklucka - Muzeum Narodowe w Krakowie

Od 2003 roku pracuje jako konserwator malarstwa w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach Muzeum Narodowego w Krakowie. Ukończyła Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie (1995) i kurs konserwacji malarstwa w Palazzo Spinelli we Florencji, Włochy (1992). Od 2012 roku uczestniczy w projektach dotyczących rozpoznania warsztatu malarskiego XIX-wiecznych artystów. Autorka publikacji dotyczących tematyki konserwatorskiej i badań technologicznych malarstwa sztalugowego.

 

Gabriela Banach-Kielanowska - Muzeum Narodowe w Krakowie

Konserwator malarstwa zatrudniona w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, w Muzeum Narodowym w Krakowie od 1999 roku. Ukończyła Historię Sztuki na UJ (1981) oraz Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie (1986). Stypendystka MKiDN.

Autorka książki „Andriolli i rozwój drzeworytu w Polsce” oraz publikacji dotyczących historii sztuki i konserwacji dzieł sztuki. Kuratorka wystaw: „Marcin Borelowski <<Lelewel>> na tle powstania styczniowego”, MHm.K  2008, „Artyści świadkowie powstania styczniowego 1863”, MNK 2013.

 

Joanna Zwinczak - Muzeum Narodowe w Krakowie

Konserwatorka malarstwa i historyczka sztuki zatrudniona w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby XIX w. w Muzeum Narodowym w Krakowie (2017-2024). Odbyła staże konserwatorskie w KMSKA (Antwerpia), V&A Museum (Londyn) i w Zamku Królewskim na Wawelu. Ukończyła studia na wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki na ASP w Krakowie i Historii Sztuki oraz Nowoczesnych technik analitycznych dla konserwacji dzieł sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Prowadziła projekt badawczy dotyczący materiałów retuszerskich stosowanych w pracowniach konserwatorskich MNK i brała udział w projekcie poświęconym Poliptykowi z Lusiny.

 

Justyna Kędziora

Ukończyła konserwację malarstwa (2020) i malarstwo (2016) na ASP w Krakowie, oraz chemię na Uniwersytecie Jagiellońskim (2014). Zdobywała doświadczenie w Rijksmuseum (Amsterdam, 2018-2019), Hamilton Kerr Insititute (Cambridge, 2021-2022) oraz Modern Art Conservation (Nowy Jork, 2023-2024). Obcenie pracuje w Simone Gillespie Studio w Londynie. W 2020-21 pracowała  w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie brała udział w początkowych stadiach konserwacji "Czwórki" J. Chełmońskiego. W pracy łączy swoje pasje do chemii i sztuki. Szczególnie interesuje się nowymi metodami oczyszczania dzieł sztuki.

Anna Klisińska-Kopacz - Muzeum Narodowe w Krakowie

Główny specjalista w Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) w Muzeum Narodowym w Krakowie. Ukończyła studia chemiczne na Politechnice Krakowskiej. W latach 2002-2003 była stypendystką Marie Curie Fellowship w Institute de Recherches sur la catalyse et l'environnement de Lyon (IRCELYON). W 2005 roku uzyskała tytuł doktora w Instytucie Katalizy i Chemii Powierzchni PAN. W tym samym roku dołączyła do grona pracowników, gdzie do 2008 pełniła funkcję adiunkta. W latach 2005-2006 zdobywała również doświadczenie na Université Catholique de Louvain, Louvain-la-Neuve (UCL) w zakresie chemii ciała stałego. Ekspert w dziedzinie badań spektroskopowych. Jej zainteresowania koncentrują się na nieinwazyjnych metodach badania obiektów zabytkowych. Jest autorką ponad 30 publikacji naukowych z zakresu chemii, spektroskopii i konserwatorstwa.

Aldona Kopyciak - Muzeum Narodowe w Krakowie

Od 2018 pracuje jako asystent w Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie zajmuje się badaniami technologicznymi obiektów zabytkowych poprzez stosowanie metod analitycznych tj.: spektroskopia w podczerwieni FTIR, rentgenowska spektroskopia fluorescencyjna XRF, skaningowa mikroskopia elektronowa SEM/EDS oraz mikroskopia optyczna. W 2019 roku ukończyła studia magisterskie na Wydziale Geografii i Geologii Uniwersytetu Jagiellońskiego o specjalności geochemiczno-petrologiczno-mineralogicznej oraz mikropaleontologicznej.

Paulina Krupska-Wolas - Muzeum Narodowe w Krakowie

W 2021 roku rozpoczęła studia doktoranckie, koncentrując się na wykorzystaniu sieci neuronowych do identyfikacji materiałów zabytkowych za pomocą spektroskopii odbiciowej VNIR/SWIR oraz makrospektroskopii fluorescencji rentgenowskiej (MA-XRF). Jest absolwentką Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH, specjalizującą się w technikach obrazowania i biometrii. Od 2018 roku współpracuje z Laboratorium Analiz i Badań Nieniszczących Zabytków Muzeum Narodowego w Krakowie, gdzie prowadzi badania nad zabytkowymi obiektami, wykorzystując metody obrazowania spektroskopią odbiciową i MA-XRF. Zajmuje się również przygotowywaniem i analizą przekrojów stratygraficznych. Posiada umiejętność przeprowadzania wielowymiarowej analizy danych oraz stosowania zaawansowanych metod statystycznych zarówno w analizie obrazów, jak i w spektroskopii punktowej.

Karolina Skóra - Muzeum Narodowe w Krakowie

W  2019 roku Ukończyła Wydział Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, otrzymując tytuł Magistra Chemii. Od 2020 roku współpracuje z Laboratorium Analiz i Nieniszczących badań Obiektów Zabytkowych Muzeum Narodowego w Krakowie, gdzie zajmuje się głównie badaniami obiektów zabytkowych z wykorzystaniem mikroskopii optycznej, spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej (XRF), skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM-EDS) oraz spektroskopii w zakresie podczerwieni (FTIR).

Anna Ryguła - Muzeum Narodowe w Krakowie

Od 2018 asystent w Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie jest odpowiedzialna za aplikację technik oscylacyjnych, w szczególności spektroskopii ramanowskiej, do badań dzieł sztuki. Pracę magisterską obroniła w 2006 roku na Wydziale Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie doktorat pod kierunkiem Prof. Małgorzaty Barańskiej w 2011 roku. W latach 2013-2017 pracowała jako asystent, a następnie kierownik Pracowni Spektroskopii Ramanowskiej w Jagiellońskim Centrum Rozwoju Leków JCET. Jest autorką ponad 25 publikacji z zakresu spektroskopii oscylacyjnej, także w zastosowaniu wobec obiektów dziedzictwa kulturowego.

Michał Obarzanowski - Muzeum Narodowe w Krakowie

Absolwent Wydziału Konserwacji I Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie (1997). Od 1998 roku zatrudniony jako konserwator w Muzeum Narodowym w Krakowie w Pracowni Konserwacji Rzeźby i Sztuki Współczesnej. Zaangażowany w prace Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych LANBOZ MNK od 2004 – fotografia analityczna, rentgenografia cyfrowa,  projektowanie i wykonawstwo ram mikroklimatycznych, prowadzenie i udział w projektach w ramach Krajowego Centrum Badań nad Dziedzictwem od 2015. Przygotowanie i udział w europejskich projektach badawczych: IMPACT, MASTER, A-BIOS, PROPAINT, MEMORI. Autor publikacji i wystąpień dotyczących tematyki konserwatorskiej, prewencji oraz badań technologicznych dzieł sztuki.

Tomasz Wilkosz - Muzeum Narodowe w Krakowie

Doktor nauk chemicznych (2018) Uniwersytetu Jagiellońskiego, jest specjalistą łączącym wiedzę akademicką z praktycznymi zastosowaniami przemysłowymi. Jego wieloletnie doświadczenie obejmuje koordynację i nadzór nad projektami badawczo-rozwojowymi zakończonymi uzyskaniem patentów w dziedzinie katalizy środowiskowej. Od 2019 roku pełni funkcję specjalisty ds. fotografii analitycznej i rentgenografii w Laboratorium Analiz i Badań Nieniszczących Zabytków Muzeum Narodowego w Krakowie. W swojej pracy zajmuje się zaawansowanymi badaniami technologicznymi dzieł sztuki oraz przygotowywaniem ekspertyz z zakresu dziedzictwa kultury.

Marta Matosz

Absolwentka Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego. W 2007 r. uzyskała tytuł magistra chemii. Ukończyła Podyplomowe Studia Konserwacji Zabytków Architektury i Urbanistyki  Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Od 2009 r. pracuje w Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych (LANBOZ) Muzeum Narodowego w Krakowie. Prowadzi prace badawcze z zastosowaniem spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej, skaningowej mikroskopii elektronowej oraz innych technik mikroskopowych. Autorka publikacji dotyczących badań fizykochemicznych  obiektów zabytkowych.

Bibliografia

Materiały archiwalne (Archival material)

Kraków. Muzeum Narodowe, Archiwum. Kancelaria Łuszczkiewicza, sygn. 94/15. Korespondencja

Józefa Chełmońskiego do Władysława Łuszczkiewicza. 1 lipca 1899.

Kraków. Muzeum Narodowe, Archiwum. Kancelaria Łuszczkiewicza, sygn. 94/10. 1904. Inwentarz zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie z lat 1879–1900.

BIBLIOGRAPHY

Angelova, Lora, Emiliano Carretti, Barbara H. Berrie, i Richard G. Weiss. „Poly (vinyl Alcohol)-borax ‘Gels’: A Flexible Cleaning Option.” W Gels in the Conservation of Art, red. Lora Angelova, Bronwyn Ormsby, Joyce Townsend, i Richard Wolbers, 231–236. London: Archetype Publications, 2017.

Baer, N. S., A. Joel, R. L. Feller, i N. Indictor. „Indian Yellow.” W Artists’ Pigments, t. 1, red. R. L. Feller, 17–36. Washington: National Gallery of Art, 1986.

Baij, Lambert, Chun Liu, Jesse Buijs, Alba Alvarez Martin, Dorien Westert, Laura Raven, Norbert Geels, Petria Noble, Joris Sprakel, i Katrien Keune. „Understanding and Optimizing Evolon® CR for Varnish Removal from Oil Paintings.” Heritage Science 9, nr 155 (2021): 1–17.

Bartel-Bochnak, Krystyna, Anna Tarnowska, i Andrzej Załuski. „Czwórka. Józef Chełmoński. Konserwatorska Karta Obiektu.” Konserwatorska Karta Obiektu. Kraków 1974. Archiwum Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie.

Barton, Allan F. M. CRC Handbook of Solubility Parameters and Other Cohesion Parameters. Perth: CRC Press, 2000, wyd. 2.

Blak, Halina. „Józef Chełmoński. Quadrige polonais.” W L’esprit romantique dans l’art polonais XIX–XX siècles, 206. Paris: Galeries Nationales du Grand Palais, 1977.

Blak, Halina, Barbara Małkiewicz, i Elżbieta Wojtałowa. „Malarstwo polskie XIX wieku.” W Nowoczesne malarstwo polskie, t. 1, red. Zofia Gołubiew, 45. Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie, 2001.

Bobrowska, Irena. „Czwórka. Józef Chełmoński. Konserwatorska Karta Obiektu.” Konserwatorska Karta Obiektu. Kraków 1970. Archiwum Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie.

Bouvier, M. P. L. Manuel des jeunes artistes et amateurs. Paris: F. G. Levrault, 1827.

Callen, Anthea. The Art of Impressionism, Painting Technique & the Making of Modernity. London: Yale University Press, 2000.

Carlyle, Leslie. „Authenticity and Adulteration: What Materials Were 19th Century Artists Really Using?” The Conservator 17 (1993): 56–60.

Czapski, Józef. Józef Pankiewicz. Życie i dzieło. Wypowiedzi o sztuce. Warszawa: M. Arct, 1936.

Czarnocka, Krystyna. Józef Chełmoński. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1957.

Górska, Pia. O Chełmońskim, wspomnienia. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1932.

Górska, Pia. Paleta i pióro (wspomnienia). Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1956.

Golz, Michael von der, Robert G. Proctor, Jr, Jill Whitten, Lance Mayer, Gay Myers, Ann Hoenigswald, i Michael Swicklik. „Synthetic Resins. Varnishing as Part of the Conservation Treatment of Easel Paintings.” W Conservation of Easel Paintings, red. Joyce H. Stoner i Rebecca Rushfield, 654–675. London and New York: Routledge, 2021.

Grzybkowska, Teresa. „Józef Chełmoński symbolista. Rozważania na marginesie wystawy poznańskiej.” Biuletyn Historii Sztuki 50, nr 3 (1988): 263–270.

Józef Chełmoński, 1849–1914. Red. Ewa Micke-Broniarek i Wojciech Głowacki. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 2024.

Kopera, Feliks. Sprawozdanie Dyrekcji Muzeum Narodowego w Krakowie 1901–1902. Kraków:

Muzeum Narodowe w Krakowie, 1903.

Kopera, Feliks. Sprawozdanie Dyrekcji Muzeum Narodowego w Krakowie za czas od 1 czerwca 1901 do 31 grudnia 1902. Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie, 1903.

Knut, Nicolaus. The Restauration of Paintings. Cologne: Konemann, 1999.

Ligocki, Alfred. Józef Chełmoński. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983.

Masłowski, Maciej. Malarski żywot Józefa Chełmońskiego. Warszawa: PIW, 1965.

Matuszczak, Tadeusz. Józef Chełmoński. Kraków: Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, 1996.

Micke-Broniarek, Ewa. Józef Chełmoński. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2001,

Micke-Broniarek, Ewa, i Wojciech Głowacki. „Polska furmanka, 1878.” W Józef Chełmoński, 1849–1914, red. Ewa Micke-Broniarek, Wojciech Głowacki. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 2024.

Mitka, Aleksander, i Edward Kossakowski. „Czwórka. Józef Chełmoński. Konserwatorska Karta Obiektu.” Konserwatorska Karta Obiektu. Kraków 1977. Archiwum Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie.

Mitka, Aleksander, i Edward Kossakowski. „Sprawozdanie z prac konserwatorskich wykonanych

przy obrazie Józefa Chełmońskiego ‘Czwórka’ w okresie od 1 lutego do 8 marca 1977 roku przez zespół konserwatorów w składzie: mgr Aleksander Mitka, mgr Edward Kossakowski. Dokumentacja konserwatorska.” Dokumentacja konserwatorska. Kraków 1977. Archiwum MNK.

Mróz, Sławomir A. „Dzieje zakupu ‘Czwórki’ Józefa Chełmońskiego do Muzeum Narodowego w Krakowie.” Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 68, nr 2 (2020): 245–252.

Olszewska-Świetlik, Justyna, i Zuzanna Rozłucka. „Badania czerwonych laserunków metodą mikroskopii fluorescencyjnej UV.” Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 34 (2005): 141–160.

Piotrowski, Antoni. Józef Chełmoński. Wspomnienie z 3 portretami i 27 reprodukcyami jego

dzieł. Kraków: Nakład J. Czerneckiego, 1917.

Płażyńska, Magdalena. „Warszawski Salon Aleksandra Krywulta 1880–1906.” Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 10 (1966): 297–351.

Richter, Ernst Ludwig, i Heide Härlin. „A Nineteenth Century Collection of Pigments and Painting Materials.” Studies in Conservation 19 (1974): 76–821.

De la Rie, Rene E. „Fluorescence of Paint and Varnish Layers.” Studies in Conservation 27, nr 1 (1982): 1–7.

De La Rie, Rene E., i Christopher W. McGlinchey. „New Synthetic Resins for Picture Varnishes.” W Cleaning, Retouching and Coatings: Technology and Practice for Easel Paintings and Polychrome Sculpture – Preprints of the Contributions to the Brussels Congress, 3–7 September 1990, red. John S. Mills, i Perr Smith, 168–173. London: International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works, 1990.

Rouba, Bogumiła Jadwiga. Budowa techniczna obrazów XIX-wiecznych malowanych na handlowych podobraziach płóciennych i problematyka ich konserwacji. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1988.

Ryszkiewicz, Andrzej. „Czwórka. Studium olejne z 1880.” Przegląd Artystyczny 30/31 (1954): 12.

Schweppe, Helmut, i John Winter. „Madder and Alizarin.” W Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, t. 3, red. Elisabeth West FitzHugh, 109–142. Washington: National Gallery of Art, (1997) 2012.

Vergeer, Michelle, Klaas Jan van den Berg, Saskia van Oudheusden, i Maartje J. N. Stols-Witlox. „Evolon® CR Microfibre Cloth as a Tool for Varnish Removal.” W Conservation of Modern Oil Paintings, red. Klaas Jan van den Berg, Ilaria Bonaduce, Aviva Burnstock, Bronwyn Ormsby, Mikkel Scharff, Leslie Carlyle, Gunnar Heydenreich, i Katrien Keune, 587–596. Switzerland: Springer, 2020 (2019).

Wachowiak, Mirosław, i Grzegorz Trykowski. „Badania składu pierwiastkowego zapraw dziewiętnastowiecznych obrazów – nowe możliwości wspomagania datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań in situ z wykorzystaniem przenośnego spektrometru XRF.” Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 47 (2016): 333–355, https://doi.org/10.12775/AUNC.ZiK.2016.012.

Wegner, Jan. Józef Chełmoński w świetle korespondencji. Wrocław: Zakład im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1953.

NETOGRAFIA / INTERNET SOURCES

Karta charakterystyki substancji chemicznej – płyn_RRK_12, Chempur®. https://chempur.pl/pliki/karty_charakterystyk/plyn_RRK_12_bezbarwny.pdf.

Kurjer Poranny, 157, 8 czerwca 1927. https://crispa.uw.edu.pl/object/files/7019/display/Default.

La France, 1 maja 1881. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k4745088g/f3.item.r=Che%C5%82mo%C5%84ski%201881.

Stols-Witlox, Maartje. Historical Recipes for Preparatory Layers for Oil Paintings in

Manuals, Manuscripts and Handbooks in North West Europe, 1550–1900: Analysis and Reconstructions. T. 1 Main text. PhD thesis. Amsterdam: Amsterdam School of Historical Studies, 2014. https://pure.uva.nl/ws/files/2417974/149676_Stols_Witlox_PhD_volume_1_met_correcties.pdf

Technical data sheet. Evolon® CR. Dostęp 30 lipca 2024. https://deffnerjohann.de/media/n®

datasheets/2219102/EN/2219102_Technical%20Data%20Sheet_Evolon%20CR%20on%20roll_EN_DJ.PDF.

Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2024-12-18

Jak cytować

1.
SARKOWICZ, Dominika, SIEKLUCKA, Marzena, BANACH-KIELANOWSKA, Gabriela, ZWINCZAK, Joanna, KĘDZIORA, Justyna, KLISIŃSKA-KOPACZ, Anna, KOPYCIAK, Aldona, KRUPSKA-WOLAS, Paulina, SKÓRA, Karolina, RYGUŁA, Anna, OBARZANOWSKI, Michał, WILKOSZ, Tomasz, TAŃCULA, Stanisław, FELUŚ, Beata, GĄSECKA, Gaja & MATOSZ, Marta. Galopem przez wieki: Konserwacja i badania obrazu Czwórka Józefa Chełmońskiego z 1881 roku. Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo [online]. 18 grudzień 2024, T. 55, nr -, s. 137–205. [udostępniono 28.12.2025]. DOI 10.12775/AUNC_ZiK.2024.004.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 55 (2024): Tom 55 (2024)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Dominika Sarkowicz, Marzena Sieklucka, Gabriela Banach-Kielanowska, Joanna Zwinczak, Justyna Kędziora, Anna Klisińska-Kopacz, Aldona Kopyciak, Paulina Krupska-Wolas, Karolina Skóra, Anna Ryguła, Michał Obarzanowski, Tomasz Wilkosz, Stanisław Tańcula, Beata Feluś, Gaja Gąsecka, Marta Matosz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

CC BY-ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.

  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
  • Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie. 
  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony

PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 671
Liczba cytowań: 0

ISSN/eISSN

ISSN PRINT 0208-533X
E-ISSN 2392-1250

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Czwórka, Chełmoński,, konserwacja obrazów wielkoformatowych, badania budowy technicznej i technologicznej obrazu, dziewiętnastowieczna paleta
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa