Szkoła. Esej o (nie)odpowiedzialności
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2023.013Słowa kluczowe
szkoła, nie(odpowiedzialność), upartyjnienie szkoły, podręcznik, konserwatyzmAbstrakt
Zachodni człowiek ściśle powiązał ze szkołą swoją biografię. Nie może on – w swojej wyobraźni – nie posiadać świadectwa potwierdzającego wykształcenie. Trudno też sobie wyobrazić, aby jakiekolwiek społeczeństwo mogło istnieć bez szkoły. Te przekonania powodują, że każda władza podejmuje próbę przejęcia kontroli nad szkołą i kształceniem młodych ludzi. Badania Bogusława Śliwerskiego potwierdzają, że każda z partii, która dochodzi do władzy, za pomocą szkoły realizuje własne interesy. Celem artykułu jest próba rozpoznania kondycji teraźniejszej szkoły i powiązanej z nią sprawy odpowiedzialności i nie(odpowiedzialności). Wypowiedź autorki koncentruje się na trzech zagadnieniach, które ujęto w formie pytań. Pierwsze: Czyja jest szkoła? Drugie: Kim jest człowiek w szkole? Trzecie: Jakiego człowieka wykształca szkoła?
Bibliografia
Ackermann, Bruce. Przyszłość rewolucji liberalnej. Warszawa: Oficyna Naukowa, 1996.
Arendt, Hannah. „Co to jest autorytet”. W: Hannah Arendt, Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, 113–174. Warszawa: Aletheia, 1994.
Arendt, Hannah. Kondycja ludzka. Warszawa: Aletheia, 2000.
Bogoczová, Irena. Language policy in the Czech Republic in the context of the situation in Slavic-speaking territories. Ostrava: Ostravská univerzita, Filozofická fakulta, 2021.
Bourdieu, Pierre. „Szkic teorii praktyki”. W: Pierre Bourdieu, Szkic teorii praktyki poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, 167–286. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2007
Foucault, Michel. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia-Spacja, 1993.
Gramsci, Antonio. „Filozofia praktyki”. W: Antonio Gramsci, Zeszyty filozoficzne, 448–479. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.
Gramsci, Antonio. „Zeszyt X”. W: Antonio Gramsci, Zeszyty filozoficzne, 3–200. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.
Gramsci, Antonio. „Zeszyt XI”. W: Antonio Gramsci, Zeszyty filozoficzne, 201–382. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.
Illich, Ivan. Odszkolnić społeczeństwo. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, 2010.
Klus-Stańska, Dorota. Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak, 2010.
Kwieciński, Zbigniew. Bezbronni. Odpad szkolny na wsi. Toruń: Wydawnictwo Edytor, 2002.
Kwieciński, Zbigniew. Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza. Poznań–Olsztyn: Wydawnictwo Edytor, 2000.
Kwieciński, Zbigniew. „Zapętlenie kwestii edukacyjnej w sytuacji gwałtownej zmiany jej kontekstu”. W: Psychologiczno-edukacyjne aspekty przesilenia systemowego, red. Jerzy Brzeziński, Zbigniew Kwieciński, 189–197. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2000.
Lewartowska-Zychowicz, Małgorzata. Homo liberalis jako projekt edukacyjny. Od emancypacji do funkcjonalności. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2010.
Meighan, Roland. Socjologia edukacji. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1993.
Miller, Romana. Socjalizacja – wychowanie – psychoterapia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981.
Nikitorowicz, Jerzy. Edukacja międzykulturowa. Kreowanie tożsamości dziecka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007.
Picht, Georg. Pojęcie odpowiedzialności. W: Georg Picht, Odwaga utopii, 231- 262. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981.
Potulicka, Eugenia, Joanna Rutkowiak. Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2010.
Roszkowski, Wojciech. Historia i teraźniejszość. 1945–1979. Podręcznik do liceów i techników. Podręcznik do klasy 1. Kraków: Wydawnictwo Biały Kruk, 2022.
Roszkowski, Wojciech. Historia i teraźniejszość. 1980–2015. Podręcznik do liceów i techników. Podręcznik do klasy 2. Kraków: Wydawnictwo Biały Kruk, 2023.
Szacki, Jerzy. Liberalizm po komunizmie. Kraków–Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, 1994.
Śliwerski, Bogusław. „Edukacja alternatywna – dylematy teorii i praktyki”. W: Edukacja alternatywna. Dylematy teorii i praktyki, red. Bogusław Śliwerski, 9–16. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS, 1992.
Śliwerski, Bogusław. Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2015.
Śliwerski, Bogusław. „Krytycznie o polityce oświatowej MEN negującego demokrację oświaty publicznej w III RP”. Problemy Wczesnej Edukacji 2 (2011): 8–21.
Šafařik, Pavel Josef. Dejiny Slovanského jazyka a literatury všetkých nárečí. Košice: Východoslovenské vydavateľstvo Košice pre Univerzitu Pavla Josefa Šafárika w Košicach, 1992.
Theiss, Wiesław. Zniewolone dzieciństwo. Socjalizacja w skrajnych warunkach społeczno-politycznych. Warszawa: „Żak”, Teresa i Józef Śniecińscy, 1996.
Tomczyk, Ryszard. „Pierwszy projekt reformy systemu szkolnego w nowożytnej Austrii w okresie panowania Marii Teresy”. Edukacja Humanistyczna 2 (2011): 13–22.
Witkowski, Lech. „Uwagi o funkcjach edukacji”. Kultura i Społeczeństwo 3 (1991): 133–134.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 426
Liczba cytowań: 0
