Działalność publicystyczna i stowarzyszeniowa Władysława Platera
DOI:
https://doi.org/10.12775/AE.2024-2025.05Abstrakt
Dzieje polskiej emigracji do Szwajcarii w XIX w. zostają często pominięte na
korzyść Wielkiej Emigracji we Francji, postać Władysława Platera nie stanowi
wyjątku. Artykuł podaje i omawia najważniejsze elementy działalności publicystycznej i stowarzyszeniowej we Francji i Szwajcarii w latach 1830–1889, m.in. paryskie periodyki „Le Polonais” i „Dziennik Narodowy”, Centralny Komitet Pomocy Polakom w Zurychu oraz słynne Muzeum Polskie w Rapperswilu. Przegląd tejże działalności daje wgląd w dotychczas mało badane dzieje polskiej emigracji do Szwajcarii w XIX w., relacje polsko-szwajcarskie oraz kontekst kulturowo-polityczny, który przyczynił się do wykluczenia Platera z elity działaczy Wielkiej Emigracji.
Bibliografia
Akta tyczące się wybicia medalu na pamiątkę powstania Żmudzyi, Litwy, Wołynia, Podola i Ukrainy, Paryż 1832–1840.
Dunin-Borkowski J., Plater, [w:] Almanach błękitny: genealogia żyjących rodów polskich, Warszawa 1909.
Estreicher K., O Rapperswylu. Głos drugi i ostatni, Kraków 1883.
–, W sprawie Muzeum Rapperswylskiego, Kraków 1889.
Gadon L., Emigracya Polska, t. 3, Kraków 1902.
Giller A., Hrabia Władysław Plater-Broel, założyciel Muzeum Narodowego w Rapperswylu, Poznań 1882.
Gniewosz J.N., Sprawa hr. Władysława Platera, Krosno 1889.
Hoffmann K.B., La grande semaine des Polonais, ou Historie des mémorables journées de la révolution de Varsovie, trad. Władysław Plater, Paris 1831.
–, Wielki Tydzień Polaków, czyli opis pamiętnych wypadków w Warszawie od dnia 29 listopada do 5 grudnia 1830 r., Warszawa 1830.
Karczewski W., Muzeum Narodowe Polskie w Rapperswilu, Kraków 1906.
Kieniewicz S., Władysław Ewaryst Plater (Broel-Plater), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 26 (1981), Internetowy Polski Słownik Biograficzny – https://www.ipsb.nina. gov.pl/a/biografia/wladyslaw-ewaryst-plater (dostęp: 16.10.2024).
Konarski Sz., Platerowie, [w:] Materiały do biografii, genealogii i heraldyki polskiej, t. 4, Paryż–Buenos Aires 1967.
Les Polonais, les Lithuaniens et les Russiens célébrent en France les premiers anniversaires de leur révolution nationale du 29 novembre 1830 et du 25 mars 1831, Paris 1832.
Mickiewicz A., Towarzystwo Litewskie i Ziem Ruskich, Wezwanie do ziomków od Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich w przedmiocie spisywania Pamiętników z czasów ostatniej rewolucji, Paryż 1832.
Milewski S., Władysław Broel-Plater – założyciel Muzeum Polskiego w Rapperswilu (zarys biografii), „Zeszyty Historyczne Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie” 2010, t. 11.
Miłkowski Z., Sylwety Emigracyjne, Lwów 1904.
Pieńkowski K., Ośla góra, urywek z pamiętników wychodźcy, Lipsk 1865.
[Plater W.], Aux deux Chambres françaises les Polonais reconnaissants, Paris 1838.
–, Documents officiels émanés de la secrétairerie d’Etat du Saint-Siège au sujet de la persécution des catholiques en Pologne et en Russie et de la rupture des relations avec le gouvernement russe, Zürich 1878.
–, Documents officiels publiés par le gouvernement anglais au sujet du traîtement barbare des Uniates en Pologne, Zürich 1877.
–, L’émigration polonaise et la loi du 21 avril, Paris 1834.
–, Les Polonais ou La famille Plater pendant la campagne de Napoléon en Russie et la révolution de la Pologne, Belfort 1833.
–, Mémoire présenté aux commissions des chambres sur le projet relatif à la résidence des réfugiés, Paris 1830.
–, Mémoire présenté le 29 avril et le 21 mai 1838, aux commissions des chambres chargées de l’examen du projet de loi relatif a la résidence des réfugiés, suivi de quelques mots sur la dernière discussion de la chambre des pairs au sujet de cette loi, Paris 1838.
–, Memorandum polonais : adresse aux membres du Congrès de Berlin, Rome 1878.
–, Opinion de la presse sur la discussion de la Chambre des Députés du 14 juin, relative à la loi du 21 avril 1832, concernant les réfugiés, Paris 1838.
–, Opinions sur les discours de la chambre des députés, Paris 1838.
Plater W., Fondation du Journal „Der Weisse Adler”, Zürich 1863.
–, Karol hr. de Montalembert, Zürich 1870.
–, Pomnik i Muzeum w Rapperswyll, [w:] Album Muzeum Narodowego w Rapperswyll na stuletnią rocznicę 1772 r., Poznań 1872.
–, Réponse à M. le Comte de Bismark, Zürich 1867.
Sowa K., Losy duchowieństwa polskiego zesłanego na Syberię po Powstaniu Styczniowym (1863–1883), [w:] „Nasza Przeszłość ” 1992, t. 77.
Wasilewski Z., Rzut oka na dzieje Muzeum Narodowego w Rapperswilu (1869–1893), [w:] Album Muzeum Narodowego w Rapperswilu, t. 4, Kraków 1894.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Justyna Urbańczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 3
Liczba cytowań: 0
