Romantic tradition in “Wianki Parańskie” [Wreaths of Parana] by Tadeusz Milan (Grzybczyk)
DOI:
https://doi.org/10.12775/AE.2021-22.021Keywords
Tadeusz Milan Grzybczyk, Wianki parańskie, Polish emigration poetry, Polish poetry in Brazil, Romantic traditions of Polish poetryAbstract
The main purpose of the paper is to analyse the role of the romantic tradition in the stage piece Wianki parańskie [Wreaths of Parana] (Curitiba 1921) by Tadeusz Milan Grzybczyk (1885–1961) – a poet and newspaper columnist writing in Polish, who came to Brazil in 1904 and lived there for the rest of his life. Wianki parańskie, which is filled with references to Polish Romantic poetry, illustrates the belief in the patriotic mission of poetry. The play may also be perceived as a fragment of a heroic epic presenting the history of the "spirit" of the Polish nation, depicting a wide variety of national heroes and demonstrating the special character of the diegetic world in which realistic motifs coexist with the sphere of fantastic and supernatural phenomena. In Wianki parańskie Milan Grzybczyk is presented as a guardian of the Polish identity, a poet and a teacher of the Polish history and an advocate of national myths. The idea of the independence of the Polish nation is intertwined in the play with those of individual freedom and human brotherhood, as well as with descriptions of the beauty of Brazilian nature and hopes about the new homeland.
References
Arhens S., Tadeusz Grzybczyk – poeta parański, „Przegląd Polski. Revista Polonêsa”, lipiec–sierpień 1960, nr 4, http://www.pbc.uw.edu.pl/1104/1/Przeglad_Polski_1960_04.pdf (dostęp: 4.11.2019).
Bartoszewski K., [hasło:] Chorał, [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, red. J. Krzyżanowski i Cz. Hernas, t. 1, Warszawa 1984.
Bąk M., Więcej, bardziej, pełniej. Emigracja według Tomasza Łychowskiego, „Postscriptum Polonistyczne” 2017, nr 2 (20).
Ciuruś E., Polacy w Brazylii, Lublin 1977.
Emigracja polska w Brazylii. 100 lat osadnictwa, wyboru dokonał A. Olcha, red. A. Kaczmarek, Warszawa 1971.
Grzybczyk T., Tobie Brazylio!, „Nasze Życie” (Kurytyba) 1922, r. 1, z. 1 (7.09.1922).
Grzybczykowa Cz., Z drogi. Na dzień 1-go Maja, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 17 (4.05.1922).
–, Wyżej – o tam!, „Nasze Życie” (Kurytyba) 1922, r. 1, z. 1 (7.09.1922).
(jk) [J. Krawczyk], Zmarł Tadeusz Grzybczyk, poeta parański, „Przegląd Polski. Revista Polonêsa”, 1961 (marzec–kwiecień), r. 2, nr 8, http://www.pbc.uw.edu.pl/1107/1/Przeglad_-Polski_1961_08.pdf (dostęp: 8.11.2019).
Krasiński Z., Psalmy przyszłości, [w:] tegoż, Dzieła zebrane. Nowe wydanie, red. M. Strzyżewski, t. 2: Poematy, oprac. edytorskie M. Szargot, Toruń 2017.
Krawczyk J., Piśmiennictwo polsko-brazylijskie, [w:] Obecność polska w Brazylii. Materiały z sympozjum Brazylia-Polska, Kurytyba 1988, Warszawa 1996.
–, Poeta z Afosopeńskiej pustelni, „Przegląd Polski. Revista Polonêsa”, 1961 (maj–czerwiec), nr 9, http://www.pbc.uw.edu.pl/1108/1/Przeglad_Polski_1961_09.pdf (dostęp: 4.11.2019).
Markiewicz H., Rodowód i losy mitu trzech wieszczów, [w:] Badania nad krytyką literacką. Seria druga, red. M. Głowiński, K. Dybciak, Wrocław 1984.
Markiewicz H., Romanowski A., Skrzydlate słowa. Wielki słownik cytatów polskich i obcych, Kraków 2007.
Mickiewicz A., [O poemacie Dziady], [w:] tegoż, Dzieła, t. 5: Proza artystyczna i pisma krytyczne, Warszawa 1997.
–, Wykład XVI, [w:] tegoż, Dzieła, t. 10: Literatura słowiańska. Kurs trzeci, Warszawa 1998.
Milan, O znaczeniu wykształcenia kobiet, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 24 (22.06.1922).
–, O życiu towarzyskim, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 28 (20.07.1922).
–, O znaczeniu nauki rysunków, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 33 (23.08.1922).
Milan (Grzybczyk) T., Wianki parańskie, utwór sceniczny. Poezje parańskie. Wiersze ulotne. Z puszczy. Różne. Tobie Brazylio. Objaśnienia, Curityba 1921.
–, Tobie Brazylio!, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 36 (13.09.1922).
Milan T., Marsz Drużyn Parańskich (słowa T. Milana, muzyka S. Zawadzkiego), „Nasze Życie” (Kurytyba) 1923, r. 2, z. 1 (1.01.1923).
–, [Ogłoszenie o druku Wianków parańskich], „Lud” 1921, nr 39 (22.09.1921), http://www.pbc.-uw.edu.pl/¬1008/1/39.pdf (dostęp: 9.11.2019).
–, [lub: Milan], O kształceniu samego siebie, [cz. 1] „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 13 (6.04.1922); [cz. 2] „Świt” 1922, nr 15 (20.04.1922); [cz. 3], „Świt” 1922, nr 19 (18.05.1922); [cz. 4] „Świt” 1922, nr 20 (25.05.1922); [cz. 5], „Świt” 1922, nr 22 (8.06.1922); [cz. 6], „Świt” 1922, nr 31 (9.08.1922).
–, Parę myśli na temat organizacji ruchu oświatowego, „Świt” (Kurytyba) 1922, nr 17 (4.05.1922).
–, Siła kosmiczna a ruch fal, „Nasze Życie” (Kurytyba) 1922, r. 1, z. 1 (7.09.1922).
Mocyk A., Piekło czy raj? Obraz Brazylii w piśmiennictwie polskim w latach 1864–1939, Kraków 2005.
Olcha A., Brazylijskie profile, Warszawa 1971.
Piotrowska M., Narodowe widowiska kulturowe. Uroczystości żałobne i rocznicowe w Wielkopolsce (1815–1914), Poznań 2011.
Postacie i motywy faustyczne w literaturze polskiej. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Białystok 23–26 października 1997 r., red. H. Krukowska, J. Ławski, t. 1–2, Białystok 1999–2001.
Sęk J., Samotnik z Parany, „Akcent” 1985, nr 1 (19), http://akcentpismo.pl/pliki/archiwum-/1985_1(19).pdf (dostęp: 4.11.2019).
–, Literaci polonijni w Brazylii – zarys problematyki badawczej, [w:] 50 lat Towarzystwa Polsko-Brazylijskiego. Seminarium naukowe. Warszawa, 20–21 grudnia 1984 r., [Warszawa 1986].
Słowacki J., Do autora trzech „Psalmów” (Odpowiedź na „Psalmy przyszłości” Spirydionowi Prawdzickiemu), [w:] tegoż, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, oprac. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Poznań 2005.
Ujejski K., Poezje. Nowe wydanie z wyboru autora, t. 1, Lipsk 1900.
Wachowicz R., Wspomnienia z życia poety Tadeusza Milana Grzybczyka, „Lud” (Kurytyba) 1961, r. 36, nr 38 [cz. 1] (20.09.1961), http://www.pbc.uw.edu.pl/6695/1/Lud_1961_38.pdf (dostęp: 17.08.2020).
–, Wspomnienia z życia poety Tadeusza Milana Grzybczyka (Dokończenie z poprzedniego numeru), „Lud” (Kurytyba) 1961, r. 36, nr 39 [cz. 2] (27.09.1961), http://www.pbc.uw.edu.pl/-6694/1/Lud_1961_39.pdf (dostęp: 17.08.2020).
Wroński A., Na falach Wisły. Walce na fortepian, Kraków [1900].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 392
Number of citations: 0
