Oberdeutsche Klosterbibliotheken im Zeitalter des Barock. Das Augustiner-Chorherrenstift Polling (Bayern)
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPMH.2011.018Abstrakt
Biblioteki klasztorne Górnych Niemiec w okresie baroku. Klasztor Kanoników Regularnych św. Augustyna w Polling (Bawaria)
Charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego Górnych Niemiec są barokowe biblioteki klasztorne, w których w urządzonych z niebywałym przepychem salach bibliotecznych z dumą prezentowano niebywałe zbiory ksiąg. Szczególnie wiele takich bibliotek – w porównaniu do innych regionów Europy – znajduje się na południu Niemiec, w Austrii oraz w Czechach. Ponieważ problematykę dziejów i organizacji bibliotek klasztornych trudno przypisać do jednej konkretnej dyscypliny naukowej, nie spotkała się ona też w dostatecznym stopniu z zainteresowaniem badaczy baroku. Niezwykle wymowny jest tu przykład księgozbioru dawnego klasztoru Kanoników Regularnych św. Augustyna w Polling (50 km na południe od Monachium). Bibliotheca Pollingana była bez wątpienia najważniejszą biblioteką klasztorną w tej części Niemiec w XVIII wieku. Jest ona w głównej mierze dziełem prepozyta Franziskusa Töpsla (1744 – 1796). Po tym, jak w 1414 roku w wyniku pożaru klasztoru zniszczeniu uległy średniowieczne rękopisy, a w okresie humanizmu zgromadzono jedynie skromny zestaw ksiąg, Töpsl powiększył zbiory biblioteki do 80 000 tomów, tworząc z niej tym samym największą bibliotekę klasztorną na terenie Górnych Niemiec. Księgozbiór wyróżnia się wysokim poziomem naukowym, który zawdzięcza z jednej strony rozległym zbiorom specjalnym dotyczącym historii zakonu, z drugiej zaś niezwykłemu bogactwu najnowszej literatury z krajów romańskich. W celu powiększania zasobów bibliotecznych stworzono nawet nowatorski, wewnątrzzakonny system pozyskiwania ksiąg, w który włączone zostały zagraniczne siedziby zakonu (Commercium litterarum Pollinganum). Biblioteka charakteryzowała się rzeczowym ustawieniem ksiąg oraz kompetentnie prowadzonym katalogiem. W ograniczonym stopniu zbiory udostępniano także na zewnątrz. Można powiedzieć, że to dzięki bibliotece klasztor w Polling stał się ośrodkiem myśli oświeceniowej. Był on bardziej akademią klasztorną dążącą do uzyskania znakomitego poziomu naukowego niż służył celom reprezentacyjnym. Pracom nad gromadzeniem zbiorów bibliotecznych i kształtowaniem samej biblioteki przyświecała idea na wskroś religijna: miała ona być przede wszystkim narzędziem służącym poznaniu Boga. Dlatego też nowy gmach biblioteki z lat 1767/1768 przypomina z wyglądu kościół. Poprzez bibliotekę mnisi klasztoru Polling pragnęli wcielać w życie program wyrażony w inskrypcji nad portalem kościoła: Liberalitas Bavarica.
Tłumaczenie/Übersetzt von Barbara Sapała
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Autor zgłaszający tekst do publikacji zobowiązany jest do ujawnienia wszystkich autorów uczestniczących w przygotowaniu tekstu oraz (jeśli dotyczy) wskazanie źródeł finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”). W wypadku tekstów przygotowanych przez dwóch lub wielu Autorów, Autorzy zobowiązani są do przesłania do Redakcji oświadczenia o wkładzie poszczególnych Autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz wskazaniem Autora/Autorów koncepcji, założeń, metod itp.). Główną odpowiedzialność za tekst ponosi Autor zgłaszający go Redakcji.
Informujemy, że Redakcja Biuletynu Polskiej Misji Historycznej korzysta z programu antyplagiatowego iThenticate, od 2016 roku każdy artykuł jest sprawdzany pod względem oryginalności. Redakcja oświadcza, że wykryte przypadki nierzetelności naukowej będą dokumentowane oraz upubliczniane poprzez powiadomienie odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające Autorów, instytucje i stowarzyszenia naukowe itp.).
Autorzy/Autorki przesyłając artykuł przez stronę APCz składają oświadczenia dotyczące praw autorskich oraz przygotowania artykułu zgodnie z zasadami etycznymi dla prac naukowych. Oswiadczenie jest także dostępne w formie dokumentu word (oświadczenie).
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 583
Liczba cytowań: 0