Letters from Feliks Wrotnowski to Eustachy Januszkiewicz written during the years 1859–1968
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2015.013Keywords
Feliks Wrotnowski, Eustachy Januszkiewicz, letters, Paris, Polish emigrants, Żywot AdolfaAbstract
In his published letters, Wrotnowski raises the subject of emigrants’ everyday life. Due to rush, inability to meet or missing people in the space of a large city, Paris, letters replace daily conversations. Contemporary political events and social movements are left unsaid by Wrotnowski. Moreover, there are no comments about the events or phenomena happening outside the community of emigrants. Publishing issues, anguish of urgent work and finances dominate the correspondence. The sender describes his experience in editing Żywot Adolfa and preparing another edition of Adam Mickiewicz’s Parisian lectures, as well as his attempts to write a geography course book for Szkoła Batignolska and to sell a matrix for printing so-called Chrzanowski’s map. Except for choosing to explore publishing issues, Wrotnowski gives economic details of the refugees’ life, often discusses his health and misery, meticulously makes notes of meetings with his countrymen, quotes their conversations. The language used by Wrotnowski is expressive Polish, frequently ornamented with Latin phrases and several Belorussian proverbs. Wrotnowski’s style makes most of the art of rhetoric, the author does not spare apostrophes addressed to Januszkiewicz, in order to highlight his situation he asks rhetorical questions or provocatively finishes his sentences. On the one hand, these are the letters written on business; on the other hand, they stay in the convention of confessions and personal stories. Twenty-one letters from Feliks Wrotnowski to Eustachy Januszkiewicz written during the years 1859–1868 is part of archives donated from Popiel book collection in Czaple Wielkie near Miechow to Biblioteka Jagiellońska by the agency of Witold Zachorowski in 1948.
References
Bernatowicz A., B. Niemojowski, 1831, Zdanie sprawy Rządowi Narodowemu przy złożeniu rachunków Komitetu Legii Litewsko-Wołyńskiéj, Warszawa.
Cooper J. F., 1830, Ostatni Mohikan. Powieść historyczna z roku 1757 Jakóba Fenimora Kupera, t. 1, przeł. F. Wrotnowski, Wilno.
Cooper J. F., 1829, Szpieg, romans amerykański Jakóba Fenimora Kupera, przeł. F. Wrotnowski, Wilno.
Ginowska S., 1999, Listy Stefanii Ginowskiej do Adolfa Januszkiewicza, oprac. J. Trynkowski, „Blok-Notes Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza”, nr 12–13, s. 279–328.
Goszczyński S., 1937, Listy Seweryna Goszczyńskiego (1823–1875), zebrał i do druku przygotował S. Pigoń, Kraków.
Grabski A. F., 1960, Z dziejów księgarstwa polskiego w Paryżu, „Roczniki Biblioteczne”, R. 4, z. 1–2, s. 151–207.
Historia wojny trzydziestoletniej przez Fryderyka Schillera w języku niemieckim oryginalnie napisana, Wilno 1837.
Hoesick F., 1902, Juliana Klaczki pisma polskie, Warszawa.
Januszkiewicz E., 2011, Uspamìny (1805–1831), ukladanne, peraklad z pol'skaj movy, ustupny art., kament., pakaz. V. V. Garbačovaj, Mińsk.
Januszkiewicz A., 1861, Żywot Adolfa Januszkiewicza i jego listy ze stepów kirgizkich, wyd. i oprac. F. Wrotnowski i E. Januszkiewicz, Berlin–Poznań.
Karta dawnej Polski z przyległymi okolicami krajów sąsiednich według nowszych materiałów na 1/300000, Paris [1840–]1859, Imp[rimer]ie de Louis Antoine, Rue des Noyers, 70, W. Chrzanowski (kier.), J. Kowalski, F. Wrotnowski (kier.), T. Zabłocki et al., rys. A. H. Dufour.
Klaczko J., 1874, Eustachy Januszkiewicz, Kraków.
Kossak E. K., 1991, Rodzina M., Warszawa.
Mickiewicz A., 1865, Literatura słowiańska wykładana w kolegium francuskim przez Adama Mickiewicza, t. 1: Rok pierwszy, 1840–1841, przeł. F. Wrotnowski, Poznań.
Mickiewicz A., 1861, Pisma Adama Mickiewicza, t. 1, wyd. E. Januszkiewicz i J. Klaczko, Paryż.
Mikołajtis J. (red.), 1933, Listy Narcyzy Żmichowskiej i Zofii Węgierskiej, Częstochowa.
Mroziński J., 1822, Pierwsze zasady gramatyki języka polskiego, Warszawa.
de Noailles E. H. V., 1867, Henri de Valois et la Pologne en 1572, Paryż.
Nowa Gramatyka Polska, „Chwila” 1864, nr 22 (281).
Nowak J., 2000, Feliks Wrotnowski i jego „Elementarz dla dzieci polskich” 1839–1851, w: Materiały V Sympozjum Biografistyki Polonijnej, Kraków, 22–23 września 2000 r., pod red. A. Judyckiej i B. Klimaszewskiego, Lublin, s. 132–144.
Potocka A., 1965, Pamiętnik naocznego świadka, Warszawa.
rkps BJ Przyb. 205–260/69.
Rkps MAM 1025, t. 1–3: „Pamiętnik. Tom I: styczeń 1856–wrzesień 1862”; „Pamiętnik. Tom II: październik 1862–wrzesień 1870”; „Pamiętnik. Tom III: maj 1870–wrzesień 1871”.
Rkps Przyb. BJ 221/69.
Römer E. J., 2006, Wyprawa do wód z Litwy do Normandii. Kartki z dziennika 6 czerwca–16 listopada 1861, oprac. i wprowadzenie D. Kamolowa, Warszawa.
Šafařik P. J., 1836–1837, Slowanské starožitnosti, Praga.
Siemińska A., Listy Zofii Węgierskiej do Bronisława Zaleskiego, „Zeszyty Naukowe WSHE”, t. 13, seria A, z. 3, s. 123–166.
Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
Stefanowska Z., 1995, Prolegomena do przyszłej edycji prelekcji paryskich Mickiewicza, w: Ecriture / Pisanie. Materiały z konferencji polsko-francuskiej, Warszawa, październik 1992, pod red. Z. Mitosek i J. Z. Lichańskiego, Warszawa.
Szarejko P., 1995, Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 3, Warszawa.
Winek T., 2005, Eustachy Januszkiewicz i Julian Klaczko jako wydawcy „Pism” Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 193–207.
Witkowska A., 1997, Cześć i skandale. O emigracyjnym doświadczeniu Polaków, Gdańsk.
Wrotnowski F., 1866, Krótki wykład historji i jeografji polskiej, Paryż.
Wrotnowski F., 1834, Ogólny rys powstania Litwy 1831, Paryż.
Wrotnowski F., „Pamiętnik. Tom I: styczeń 1856–wrzesień 1862”, rkps MAM 1025, t. 1.
Wrotnowski F., „Pamiętnik. Tom II: październik 1862–wrzesień 1870”, rkps MAM 1025, t. 2.
Wrotnowski F., 1837, Powstanie na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w roku 1831, Paryż.
Zachorowski W., 1972, Januszkiewicz Eustachy, hasło w: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź.
Z[aleski] Br., 1870–1872, [Zmarli na wychodztwie] Wrotnowski Felix, „Rocznik Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu”.
Zdanowicz A. (red.), 1861, Słownik języka polskiego [...] do podręcznego użytku wypracowany przez A. Zdanowicza [et al.], Wilno.
[Zmarli na wychodztwie] Januszkiewicz Eustachy, „Rocznik Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu” 1873–1878, s. 302–341.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 1089
Number of citations: 0
