Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Od chłopa do narodu. O autografie Pana Balcera w Brazylii
  • Strona domowa
  • /
  • Od chłopa do narodu. O autografie Pana Balcera w Brazylii
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 11 Nr 1 (2017): Podróżopisarstwo a problemy edytorskie, pod red. Magdaleny Kowalskiej /
  4. Artykuły i rozprawy

Od chłopa do narodu. O autografie Pana Balcera w Brazylii

Autor

  • Tadeusz Budrewicz Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2017.0009

Słowa kluczowe

Maria Konopnicka, autograf, Pan Balcer w Brazylii, emigracja, lud, naród, edytorstwo

Abstrakt

Autor analizuje poprawki Marii Konopnickiej na kolejnych wersjach autografu poematu Pan Balcer w Brazylii oraz różnice między pierwodrukiem tekstu w „Bibliotece Warszawskiej” (1891–1901) a wersją książkową (1910). Podstawą analiz jest około 1500 kart autografu przechowywanego w Muzeum Narodowym w Krakowie. Konopnicka pisała i przerabiała poemat przez dwie dekady. W tym czasie zmieniała się pierwotna koncepcja utworu i sytuacja ideowo-polityczna czytelników. W części pierwszej ustalono, że poemat był obliczony na 3 księgi, w trakcie pisania utwór został rozbudowany do 6. W zakresie konstrukcji obrazu poetyckiego ustalono, że poprawki poetki dotyczyły akcesoriów, natomiast motyw wyjściowy obrazu był stały i kilka razy przepisywany. Poprawki budowały jednolite pole stylistyczne, które chłopa polskiego traktowało jako część biologicznego środowiska. Poprawki autorki w zakresie antroponimii wynikały z założeń poetki o socjalno-kulturowych uwarunkowaniach chłopa, ale częste też były poprawki wynikające z potrzeb eufonii. Część druga artykułu analizuje poprawki w zakresie pojęć: chłop, lud, naród. Porządek wprowadzanych poprawek wskazuje, że chłop polski był przez poetkę pokazany jako wytwór lokalnych determinant biologicznych i część natury. Doświadczenia emigracji zarobkowej sprawiły, że przebył przyśpieszony kurs świadomości historycznej. Dawny indywidualny chłop stał się częścią zbiorowości, mającą wspólną pamięć historyczną i świadomość bycia nowoczesnym narodem ideologicznym.

Bibliografia

Biliński B., 1995, Marii Konopnickiej Kolumbowe reportaż z „Uroczystości imienia Kolumba” (Genua 1892), w: Konopnicka. Nowe studia i szkice, pod red. J. Z. Białka, T. Budrewicza, Kraków.

Budrewicz T., 2004, Konopnicka. Szkice historycznoliterackie, Kraków.

Czapczyński T., 1957, „Pan Balcer w Brazylii” jako poemat emigracyjny, Łódź.

Czapczyński T., Tułacze lata Marii Konopnickiej, Łódź.

Doleżan W., 1922, Maria Konopnicka „Pan Balcer w Brazylii”, Tarnów.

Galle H., 1904, O poematach Marii Konopnickiej „Prometeusz i Syzyf”, „Pan Balcer w Brazylii”, Warszawa.

Ihnatowicz E., 2004, Portrety znajomych Marii Konopnickiej, w: Ludzie – rzeczy – obrazy. Studia i szkice o epoce Marii Konopnickiej, pod red. T. Budrewicz, Z. Fałtynowicza, Suwałki.

Konopnicka M., 1975, Korespondencja, oprac. K. Górski i inni, Wrocław.

Konopnicka M., 2010, Listy do synów i córek, opracowała, wstępem i przypisami opatrzyła L. Magnone, Warszawa.

Konopnicka M., 1925, Poezje, wydanie zupełne krytyczne, opracował J. Czubek, T. X. „Pan Balcer w Brazylii”, wydanie piąte, Kraków.

Marchwiński G., 2015, Z Brazylii do Polski. Chłopi, naród, literatura w dyskursie publicystycznym przełomu XIX i XX wieku, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.

Mocarska-Tycowa Z., 2005, Tropy przymierzy. O literaturze dziewiętnastowiecznej i miejscach jej zbliżeń z malarstwem, Toruń.

Szypowska M., 1973, Konopnicka jakiej nie znamy, wyd. 4, Warszawa.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2017-12-06

Jak cytować

1.
BUDREWICZ, Tadeusz. Od chłopa do narodu. O autografie Pana Balcera w Brazylii. Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 6 grudzień 2017, T. 11, nr 1, s. 125–134. [udostępniono 1.4.2023]. DOI 10.12775/SE.2017.0009.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 11 Nr 1 (2017): Podróżopisarstwo a problemy edytorskie, pod red. Magdaleny Kowalskiej

Dział

Artykuły i rozprawy

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 264
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Maria Konopnicka, autograf, Pan Balcer w Brazylii, emigracja, lud, naród, edytorstwo
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa