Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

OpenDyslexic – font (nie)przystosowany do potrzeb dyslektyków
  • Strona domowa
  • /
  • OpenDyslexic – font (nie)przystosowany do potrzeb dyslektyków
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 22 Nr 2 (2022): Książka bez granic /
  4. Artykuły i rozprawy

OpenDyslexic – font (nie)przystosowany do potrzeb dyslektyków

Autor

  • Patryk Chłopek Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0001-5565-7761

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2022.00030

Słowa kluczowe

OpenDyslexic, font, typografia, dysleksja, liternictwo, czytelność

Abstrakt

Podstawowym zadaniem typografa, twórcy w zakresie sztuki użytkowej, jest zadbanie o czytelność swojego projektu. W pracy może jednak spotkać się z problemami, które wykroczą poza jego możliwości poznawcze – jak bowiem stworzyć książkę czytelną dla kogoś, kto inaczej niż on będzie postrzegać umieszczony w niej tekst? Zjawisko dysleksji od dawna wzbudza zainteresowanie badaczy, którym z trudnością przychodziło oszacowanie, jakie tak naprawdę są jej powody. Powstało przez to dużo teorii, które dziś, utrwalone w świadomości społecznej i postrzegane jako prawdziwe – często nawet w środowisku nauczycielskim – utrudniają jedynie właściwy rozwój dzieci, u których zdiagnozowano trudności w czytaniu. Dorośli natomiast, poszukując szybkiego i łatwego sposobu na poradzenie sobie z tym problemem, natrafiają na stworzone specjalnie na ich potrzeby, zaprojektowane na podstawie badań naukowych fonty dla dyslektyków. Jednym z nich jest OpenDyslexic Abelarda Gonzaleza, dyslektyka, który projekt stworzył na własne potrzeby i zaczął udostępniać na wolnej licencji. Jak przekonuje jednak Sally Shaywitz na podstawie badań przeprowadzonych w latach 90., za główną przyczynę zaburzeń w czytaniu należy uważać uszkodzenie konkretnego elementu systemu językowego, tzw. modułu fonologicznego. Odkrycie to pozwala podawać w wątpliwość pozytywne oddziaływanie fontów dla dyslektyków na prędkość czytania oraz liczbę wykonywanych podczas lektury błędów.

Biogram autora

Patryk Chłopek - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych, Teologicznych i Artystycznych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie realizuje projekt badawczy „Życie i twórczość Placyda Jankowskiego”. Za najważniejszy artykuł uznaje The Forgotten Meme. On the Example of Life and Works of Placyd Jankowski wydany w tomie 25 „Studia Slavica” z 2021 roku, gdzie korzystając z teorii memetyki, poruszył problem zapominania. Do swoich zainteresowań badawczych włącza dziewiętnastowieczną literaturę i prasę, edytorstwo naukowe oraz typografię.

Bibliografia

Boer Ch., Changing Dyslexia One Letter at a Time: Drawing Insights From Experience, https://www.youtube.com/watch?v=tq8N1JP47ek&ab_channel=bigideasfest (dostęp: 21.04.2022).

Boer Ch., Dyslexie Font, https://www.dyslexiefont.com/en/home/ (dostęp: 21.04.2022).

Boer Ch., How a Typeface Can Help People, https://www.youtube.com/watch?v=-gqus1wEbmA&ab_channel=TEDxTalks (dostęp: 21.04.2022).

Boer Ch., The Dyslexie Font, https://www.youtube.com/watch?v=cUdCodjIKsE&ab_channel=TEDxTalks (dostęp: 21.04.2022).

Cieszyńska J., 2005, Nauka czytania krok po kroku. Jak przeciwdziałać dysleksji, Kraków.

Gonzalez A., OpenDyslexic, https://opendyslexic.org/about (dostęp: 29.01.2021).

Healy E., Text Design for Dyslexia. Isthere a writeway?, https://eda-info.eu/files/events/autumn-seminars/2019/Text%20design%20for%20Dyslexia.pdf (dostęp: 4.02.2021).

Hillier R. A., 2006, A Typeface for the Adult Dyslexic Reader, Norwich.

Kasperek M., 2013, Projektowanie a dysleksja, https://issuu.com/warsztatgraficznyewasatalecka/docs/projektowanie_a_dysleksja_marcin_ka/54 (dostęp 24.04.2022).

Korendo M., 2009, Dysleksja – problem wciąż nieznany, „Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne”, nr 18.

Kowaluk-Romanek M., 2016, Dysleksja. Czy taki diabeł straszny, jak go malują?, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. 35, z. 3.

Kuster S. M. et al., 2018, Dyslexie font does not benefit reading in children with orwithoutdyslexia, „Annals of Dyslexia”, nr 68.

Leszczyński R., 2008, Dysleksja jako ciągle aktualny problem pedagogiczny, „Nauczyciel i Szkoła”, nr 1–2.

Leeuw R. de, Special Font For Dyslexia?, https://www.dyslexiefont.com/public/media-upload/Research/2010%20Twente%20-%20Masterthesis_Leeuw%20ENG.pdf (dostęp: 4.02.2021).

Pizzarro, F. G., 2019, Stwórz i złóż. Wprowadzenie do typografii, Kraków.

Pomirska Z., 2011, Wokół czytania, Warszawa.

Rello L., Baeza-Yates R., 2013, Good Fonts for Dyslexia, w: ASSETS '13: The 15th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility, Bellevue.

Schlackman J., AddOpenDyslexic, https://github.com/google/fonts/issues/558 (dostęp: 3.02.2021).

Shaywitz S., 2018, Pokonać dysleksję, przeł. K. Jaroszewski, Gdańsk.

Szurek M. M., 2014, Dysleksja istnieje naprawdę! – Jak ją rozpoznać i zrozumieć, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, nr 3.

Wery J. J., Diliberto J. A., 2017, The effect of a specializeddyslexia font, OpenDyslexic,onreadingrate and accuracy, „Annals of Dyslexia”, nr 67.

Zikl P. et al., 2015, The possibilities of ICT use for compensation of difficulties withreading in pupils with dyslexia, „Procedia. Social and BehavioralSciences”, nr 176.

Zorzi M. et al., 2012, Extra-largeletterspacingimprovesreading in dyslexia, „PNAS”, nr 28.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2022-12-01

Jak cytować

1.
CHŁOPEK, Patryk. OpenDyslexic – font (nie)przystosowany do potrzeb dyslektyków. Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 1 grudzień 2022, T. 22, nr 2, s. 85–91. [udostępniono 26.3.2023]. DOI 10.12775/SE.2022.00030.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 22 Nr 2 (2022): Książka bez granic

Dział

Artykuły i rozprawy

Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Patryk Chłopek

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 102
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

OpenDyslexic, font, typografia, dysleksja, liternictwo, czytelność
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa