Berkeley`s "An Essay Towards a New Theory of Vision” and his immaterialism
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2021.007Słowa kluczowe
GEORGE BERKELEY, PRÓBA STWORZENIA NOWEJ TEORII WIDZENIA, PSYCHOLOGIA WIDZENIA, FILOZOFIA WIDZENIA, DZIENNIKI FILOZOFICZNE, IMMATERIALIZMAbstrakt
W pracy omawia się Próbę stworzenia nowej teorii widzenia George’a Berkeleya w kontekście jego filozofii immaterialistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł powstałych około 1709 roku: nieprzeznaczonych do publikacji Dzienników filozoficznych i opublikowanego w 1710 roku Traktatu o zasadach poznania ludzkiego. Celem pracy jest, po pierwsze, pokazać, że co do tego, że Berkeley w 1709 roku był dojrzałym immaterialistą, nie może być wątpliwości, po drugie, że określony i problematyczny w interpretacji kształt Próby wynika w istocie z przyjętej strategii powolnego wprowadzania immaterializmu do świadomości odbiorców. Autor proponuje ujęcie, zgodnie z którym techniczne partie dotyczące postrzegania mają znaczenie podrzędne wobec projektu immaterialistycznego, zwalczenia sceptycyzmu i umocnienia wiary i zauważa, że wszystkie istotne dla filozofii głoszonej w 1710 roku instrumenty Berkeley wprowadził już w 1709 roku w Próbie. Na koniec w pracy omawia się koncepcję przedmiotu i problemu stałości poznania, który powstaje po usunięciu ze świata przedmiotów zewnętrznych.
Bibliografia
Primary Sources
Berkeley George. 1948. “An Essay Towards a New Theory of Vision”. In: The Works of George Berkeley Bishop of Cloyne. Eds. Arthur Aston Luce, Thomas E. Jessop. Vol. 1. London–Edinburg–Paris–Melbourne–Toronto–New York: Thomas Nelson and Sons Ltd.
Berkeley George. 1948. “Philosophical Commentaries”. In: The Works of George Berkeley Bishop of Cloyne. Eds. Arthur Aston Luce, Thomas E. Jessop. Vol. 1. London–Edinburg–Paris–Melbourne–Toronto–New York: Thomas Nelson and Sons Ltd.
Berkeley George. 1948. “The Theory of Vision Vindicated and Explained”. In: The Works of George Berkeley Bishop of Cloyne. Eds. Arthur Aston Luce, Thomas E. Jessop. Vol. 1. London–Edinburg–Paris–Melbourne–Toronto–New York: Thomas Nelson and Sons Ltd.
Berkeley George. 1949. “A Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge”. In: The Works of George Berkeley Bishop of Cloyne. Eds. Arthur Aston Luce, Thomas E. Jessop. Vol. 2, 1–263. London–Edinburg–Paris–Melbourne–Toronto–New York: Thomas Nelson and Sons Ltd.
Berkeley George. 1949. “Three Dialogues Between Hylas and Philonous”. In: The Works of George Berkeley Bishop of Cloyne. Eds. Arthur Aston Luce, Thomas E. Jessop. Vol. 2, 1–263. London–Edinburg–Paris–Melbourne–Toronto–New York: Thomas Nelson and Sons Ltd.
Secondary Sources
Abbot Thomas K. 1904. “Fresh Light on Molyneux’ Problem. Dr Ramsay’s Case”. Mind 13: 543–554.
Armstrong David M. 1956. “Discussion: Berkeley’s New Theory of Vision”. Journal of the History of Ideas 17: 127–129.
Atherton Margaret. 2005. “Berkeley’s theory of vision and its reception”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 94–124. Cambridge: Cambridge University Press
Ayer Alfred J. 1945. “The Terminology of Sense-Data”. Mind 54: 289–312.
Ayers Michael. 2005. “Was Berkeley an empiricist or a rationalist?”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 34–62. Cambridge: Cambridge University Press.
Baxter Donald L. M. 1991. “Berkeley, Perception, and Identity”. Philosophy and Phenomenological Research 51: 85–98.
Berman David. 2005. “Berkeley’s life and works”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 13–33. Cambridge: Cambridge University Press.
Bracken Harry M. 1965. The Early Reception of Berkeley’s Immaterialism 1710–1733. The Hague: Martinus Nijhoff.
Brożek Bartosz. 2013. “Hipoteza umysłu normatywnego”. Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu 7: 36–51.
Grayling Anthony C. 2005. “Berkeley’s argument for immaterialism”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 166–189. Cambridge: Cambridge University Press.
Cummins Philip D. 1990. “Berkeley’s Manifest Qualities Thesis”. Journal of the History of Philosophy 28: 385–401.
Davis John W. 1960. “The Molyneux Problem”. Journal of the History of Ideas 21: 392–408.
Evans Gareth. 1985. “Molyneux’s Question”. In: Gareth Evans. Collected Papers, 364–399. Oxford: Oxford University Press.
Grush Rick. 2007. “Berkeley and the Spatiality of Vision”. Journal of the History of Philosophy 45: 413–442.
Hara Akira. 2004. “Depth and Distance in Berkeley’s Theory of Vision”. History of Philosophy Quarterly 21: 101–117.
High Marc, Ott Walter. 2004. “The New Berkeley”. Canadian Journal of Philosophy 34: 1–24.
Hohwy Jakob. 2016. The Predictive Mind. Oxford: Oxford University Press.
Loaiza Juan. R. 2017. “Molyneux’s Question in Berkeley’s Theory of Vision”. Theoria: An International Journal for Theory, History and Foundations of Science 32: 231–247.
McKim Robert. 2005. “Berkeley’s Notebooks”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 63–93. Cambridge: Cambridge University Press.
Meltzoff Andrew N. 1999. “Molyneux’s babies: Cross-modal perception, imitation and the mind of preverbal infant”. In: Spatial representation: Problems in philosophy and psychology. Eds. N. Eilan, R. McCarty, B. Brewer, 219–235. Oxford: Clarendon Press.
Moore George E. 1918. “Some Judgments of Perception”. Proceedings of the Aristotelian Society: 1–29.
Muehlmann Robert G. 1991. “The Role of Perceptual Relativity in Berkeley’s Philosophy”. Journal of the History of Philosophy 29: 397–425.
Noë Alva. 2008. “Précis of Action in Perception: Philosophy and Phenomenological Research”. Philosophy and Phenomenological Research 76: 660–665.
Odegard Douglas. 1971. “Berkeley and the Perception of Ideas”. Canadian Journal of Philosophy 1: 155–171.
Pappas George. 1987. “Berkeley and the Immediate Perception”. In: Essays on the Philosophy of George Berkeley. Ed. Ernest Sosa, 195–213. Dodrecht: Springer Netherlands.
Park Desiree. 1969. “Locke and Berkeley on the Molyneux Problem”. Journal of the History of Ideas 30: 253–260.
Pirenne Maurice H. 1953. “Physiological Mechanism in the Perception of Distance by Sight and Berkeley’s Theory of Vision”. The British Journal for Philosophy of Science 4: 13–21.
Pitcher George. 1986. “Berkeley on the Perception of Objects”. Journal of the History of Philosophy 24: 99–105.
Price Henry H. 1964. Perception. London: Meuthen & Co. Ltd.
Roberts John R. 2007. A Metaphysics for the Mob: The Philosophy of George Berkeley. Oxford: Oxford University Press.
Russell Bertrand. 2001. The Problems of Philosophy. Oxford: Oxford University Press.
Sellars Wilfrid. 1991. Science, Perception and Reality. Atascadero: Ridgeview Publishing Company.
Spryszak Przemysław. 2004. Filozofia percepcji George’a Berkeleya. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Szymańska-Lewoszewska Marta. 2014. “Miejsce teorii widzenia w filozofii George’a Berkeleya”. Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych 26: 59–76.
Thomson Judith J. 1974. “Molyneux’s Problem”. The Journal of Philosophy 71: 637–650.
Turbayne Colin M. 1955. “Berkeley and Molyneux on Retinal Images”. Journal of the History of Ideas 16: 339–355.
Winkler Kenneth P. 2005. “Berkeley and the doctrine of signs”. In: The Cambridge Companion to Berkeley. Ed. Kenneth P. Winkler, 125–165. Cambridge: Cambridge University Press.
Encyclopedias
Briscoe Robert, Grush Rick. “Action-based Theories of Perception”. In: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2020 edition). Ed. Edward N. Zalta.
Downing Lisa. “George Berkeley”. In: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2020 Edition). Ed. Edward N. Zalta.
Huemer Michael. “Sense-Data”. In: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2019 Edition). Ed. Edward N. Zalta.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 528
Liczba cytowań: 0
