Zwierzę-maszyna w koncepcji René Descartes’a
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2019.024Słowa kluczowe
Descartes, koncepcja zwierzęcia-maszyny, zwierzę, człowiek, wrażenie, świadomość, uczucieAbstrakt
Tematem niniejszego artykułu jest Kartezjańska koncepcja zwierzęcia-maszyny i błędy pojawiające się przy jej interpretacji. Celem jest ukazanie tych błędów i wskazanie, że wbrew powszechnie przyjętej tezie zwierzęta w koncepcji Descartes’a nie są jedynie bezdusznymi maszynami, ale choć nie posiadają duszy i nie potrafią myśleć ani mówić, mogą odbierać jakości zmysłowe i odczuwać. W odniesieniu do całokształtu przedstawionej przez Descartes’a koncepcji zwierzęta stanowią odrębną kategorię istot, których cechą charakterystyczną jest właśnie odczuwanie.
Bibliografia
Alquié Ferdinand. 1989. Kartezjusz, przeł. Stanisław Cichowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Bednarczyk Andrzej. 1989. „Wstęp”, w: René Descartes, Człowiek. Opis ciała ludzkiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Cottingham John. 2008. A Brute to the Brutes?: Descartes’ Treatment of Animals, w: Cartesian Reflections Essays on Descartes’s Philosophy. New York: Oxford University Press.
Cottingham John. 2008. „Cartesian Trialism”, w: Cartesian Reflections: Essays on Descartes’s Philosophy. New York: Oxford University Press.
Damasio Antonio R. 1994. Błąd Kartezjusza, przeł. Maciej Karpiński. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Descartes René. 1960. Zasady filozofii, przeł. Izydora Dąmbska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Descartes René. 1986. Namiętności duszy, przeł. Ludwik Chmaj. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Descartes René. 1989. Człowiek. Opis ciała ludzkiego, przeł. Andrzej Bednarczyk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Descartes René. 1995. Listy do księżniczki Elżbiety, przeł. Jerzy Kopania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Descartes René. 2001. Medytacje o pierwszej filozofii: Zarzuty uczonych mężów i odpowiedzi późniejsze. Rozmowa z Burmanem, przeł. Maria i Kazimierz Ajdukiewiczowie. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Descartes René. 2004. Rozprawa o metodzie, przeł. Tadeusz Żeleński. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
Descartes René. 2005. Zarzuty i odpowiedzi późniejsze, przeł. Jerzy Kopania. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Gaukroger Stephen. 2011. „The resources of a mechanist physiology and the problem of goal-directed processes”, w: Stephen Gaukroger, John Schuster, John Sutton, Descartes’ Natural Philosophy. London–New York: Routledge.
Grabowska Barbara. 2012. „Kartezjańska koncepcja zwierzęcia-maszyny i jej konsekwencje”. Filo-Sofija 17: 39–49.
Kopania Jerzy. 1995. „Uwagi o tłumaczeniu”, w: René Descartes, Listy do księżniczki Elżbiety. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Morris Katherine. 2000. „Bêtes-machine”, w: Stephen Gaukroger, John Schuster, John Sutton, Descartes’ Natural Philosophy. London: Routledge.
Serjeantson Richard W. 2001. „The Passions and Animal Language,1540-1700”. Journal of the History of Ideas 62: 425–444.
Singer Peter. 2004. Wyzwolenie zwierząt, przeł. Anna Alichniewicz, Anna Szczęsna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Studia z Historii Filozofii

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1368
Liczba cytowań: 0