Ojciec Mykoła Konrad: recenzje jako źródło rekonstrukcji historyczno-filozoficznych poglądów myśliciela

Abstrakt

Ojciec Mykoła Konrad (1876-1941) był profesorem, doktorem teologii i filozofii, dziekanem Wydziału Filozofii Ukraińskiej Greckokatolickiej Akademii Teologicznej we Lwowie, ukraińskim myślicielem i historykiem filozofii. Dotychczas jednak jego biografia intelektualna nie została jeszcze szczegółowo zbadana. Jego zainteresowanie historią filozofii współczesnej nadal pozostają nieznane. W artykule podjęto próbę rekonstrukcji zainteresowań ojca Konrada owymi gałęziami historii filozofii na podstawie napisanych przez niego recenzji. Analizowane recenzje ks. Mykoły Konrada wskazują na jego zainteresowanie najnowszą historią filozofii, przede wszystkim rozwój neotomizmu. Dowodem na to są recenzowane przez niego prace i ich autorzy, których działalność naukowa przyczyniła się do przywrócenia tomizmu (A. Stöckla, K. Kowalski itp.), jak również argumenty Konrada na temat treści krytykowanych przez niego dzieł. Wychodząc z punktu widzenia neotomizmu myśliciel zgadza się z krytyką filozofii Hegla, ponieważ widział w niej źródło marksizmu i komunizmu. Jego filozofia, podobnie jak niemiecka filozofia okresu nowożytnego, jest jednym z naukowych zainteresowań M. Konrada. Zwracał on także szczególną uwagę na rozwój współczesnej historii polskiej filozofii, zwłaszcza neoscholastyki. Interesował się historią filozofii Ukrainy, w szczególności myślą G. Skoworody, a także twórczością ukraińskich filozofów współczesnych (D. Czyżewski I. Mirczuk). Jako naukowiec i nauczyciel dostrzegł potrzebę zbadania tych obszarów wiedzy, co podkreślił w jednej z recenzji. Ponadto artykuł pozwala dostrzec w dziełach M. Konrada pewne uwagi do badań europejskich, w tym polskich naukowców (a także ukraińskiego naukowca I. Mirczuka w twórczości ks. Fr. Kwiatkowski) i wskazuje na istnienie obszarów wspólnych zainteresowań polskich i ukraińskich naukowców.