Fenomenologia transcendentalna jako prawdziwy empiryzm

Abstrakt

Celem artykułu jest wykazanie, że fenomenologia może być rozumiana jako prawdziwy empiryzm, to znaczy empiryzm wolny od naturalistycznych implikacji. Empiryzm ten stanowi rezultat krytyki racjonalistycznych przesądów i wychodzi od stwierdzenia absolutnego faktu mojej świadomości transcendentalnej (faktu doświadczenia mojego „Ja jestem”). Według Husserla, zasada wszelkich zasad fenomenologii oznacza, że aktualnie doświadczająca świadomość odgrywa fundamentalną rolę w naszym poznaniu jako jego ostateczne uzasadnienie i pierwotne miejsce wykazywania wszelkiego sensu. W tym kontekście autor zaznacza, że zasada wszelkich zasad może być interpretowana jako postulat empiryzmu, ponieważ wszelkie poznanie musi opierać się na absolutnie danym doświadczeniu faktu „Ja jestem”. W odróżnieniu od tradycyjnego empiryzmu, empiryzm fenomenologiczny dąży do rozwiązania opozycji między empiryzmem a racjonalizmem w tradycyjnym sensie i to rozwiązanie dokonuje się w doświadczeniu transcendentalnym, tak że fenomenologia, jak zauważył Ludwig Landgrebe, okazuje się empiryzmem transcendentalnym.