Rządy filozofów Idea senatu w De optimo senatore Wawrzyńca Goślickiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/szhf.2016.047Słowa kluczowe
Goślicki, Platon, Arystoteles, filozofia polityki, rola filozofii, republikanizmAbstrakt
W artykule została przedstawiona recepcja filozofii platońskiej dokonana przez jednego z ważniejszych polskich myślicieli renesansu, Wawrzyńca Goślickiego. Filozof w swoim traktacie De optimo senatore argumentował, że państwem powinien rządzić senat złożony z filozofów. Inspiracją dla Goślickiego były koncepcje Platona przedstawione w Państwie. Polski myśliciel utrzymywał, że filozofowie są predystynowani do kierowania państwem jako jedyni, którzy potrafią połączyć praktykę z namysłem filozoficznym. Potwierdzeniem słuszności poglądów autora było jego życie. Połączył bowiem wykształcenie filozoficzne z funkcją senatora. Wizja, w której to filozofowie-senatorowie powinni rządzić państwem była nowatorska w stosunku do koncepcji, jakie powstawały w tym czasie na terenie I Rzeczpospolitej. Dlatego w niniejszym artykule poglądy Goślickiego zostały skonfrontowane z wizją roli senatorów przedstawioną w pismach dwóch największych staropolskich pisarzy politycznych – Stanisława Orzechowskiego i Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Bibliografia
Arystoteles, Polityka, Warszawa 2006.
Bernacki W., Myśl polityczna I Rzeczpospolitej, Kraków 2010.
Barcz H., Polacy na studiach w Rzymie w epoce Odrodzenia 1440–1600, Kraków 1938.
Goślicki W., O senatorze doskonałym, Kraków 2000.
Ekes J., Trójpodział władzy i zgoda wszystkich. Naczelne zasady „ustroju mieszanego” w staropolskiej refleksji politycznej, Siedlce 2001.
Frycz-Modrzewski A., O poprawie Rzeczpospolitej, Warszawa 1953, s. 139.
Górski J., Rada Pańska, Kraków 1892.
Grzybowskiego K., Teoria reprezentacji w Polsce epoki odrodzenia, Warszawa 1959.
Kuryłowicz M., Witkowski W., Rozprawa Jana Zamoyskiego o senacie rzymskim, Lublin 1997.
Orzechowski S., Wybór pism, Kraków 1972.
Platon, Państwo, Kęty 2003.
Pietrzyk-Reeves D., Ład Rzeczpospolitej, Kraków 2010.
Sucheni-Grabowska A., Kształtowanie się koncepcji Senatu w XVI wieku, [w:] Senat w Polsce. Dzieje i teraźniejszość. Sesja naukowa 25 i 26 maja 1993, red. K. Matwijowski, J. Pietrzak, Warszawa 1993.
Stępkowski A. (red.), O senatorze doskonałym studia prace upamiętniające twórczość Wawrzyńca Goślickiego, Warszawa 2009.
Żołądź-Strzelczyk D., Ideały edukacyjne doby staropolskiej. Stanowe modele i potrzeby edukacyjne szesnastego i siedemnastego wieku, Warszawa 1990.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 889
Liczba cytowań: 0
